Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα είναι σε θέση να αναλύουν τον ηθικό προβληματισμό σε επίκαιρα θέματα της βιοηθικής, να συγκρίνουν και να αξιολογούν τις διάφορες προσεγγίσεις και, τέλος, να παρουσιάζουν πως η χριστιανική βιοηθική μπορεί να διαλέγεται με αυτές στο πλαίσιο ενός διεπιστημονικού διαλόγου.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Ο έντονος προβληματισμός που αναπτύχθηκε σχετικά με την κατεύθυνση της επιστημονικής έρευνας, την ανάπτυξη νέων μεθόδων και εφαρμογών, καθώς και με τα όρια που πρέπει να τίθενται στις επεμβάσεις στην ανθρώπινη ζωή οδήγησε στη δημιουργία ενός νέου γνωστικού αντικειμένου, της βιοηθικής. Η βιοηθική επεξεργάζεται ηθικές αρχές, σταθμίζει τα οφέλη, τους πιθανούς κινδύνους και γενικότερα τις συνέπειες της έρευνας και των εφαρμογών της, αξιολογεί τα επιστημονικά επιτεύγματα και καλείται τελικά να αποφανθεί, αν αυτό που είναι επιστημονικά πραγματοποιήσιμο είναι συγχρόνως ηθικά σωστό και υπηρετεί το συμφέρον του ανθρώπου. Τι θεωρείται όμως ως ηθικά σωστό και συμφέρον για τον άνθρωπο; Στο πλαίσιο του σεμιναρίου αυτού μελετώνται οι σύγχρονες προσεγγίσεις της βιοηθικής, αξιολογούνται οι αρχές που τίθενται και διερευνάται η χριστιανική προσέγγισή της.
1. Ηθικές θεωρίες και αρχές.
2. Αυτονομία, πατερναλισμός και ενημερωμένη συναίνεση.
3. Ο ηθικός προβληματισμός για τον αγέννητο άνθρωπο.
4. Ηθικά ζητήματα στη νεογνολογία.
5. Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.
6. Αναπαραγωγική και θεραπευτική κλωνοποίηση.
7. Ο ηθικός προβληματισμός κατά το τέλος της ζωής.
8. Προγενέστερες οδηγίες και «διαθήκη ζωής»
9. Παρηγορητική φροντίδα ασθενούς.
10. Η μεταμόσχευση οργάνου από ζώντα δότη.
11. Είναι ηθικά αποδεκτή η εμπορία οργάνων;
12. Ο ηθικός προβληματισμός για την ιατρική βελτίωση.
13. Το εικονικό φάρμακο (φαινόμενο placebo) στην συνάφεια της ιατρικής ηθικής.
Λέξεις Κλειδιά
βιοηθική, αγέννητος άνθρωπος, υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, έκτρωση, κλωνοποίηση, μεταμόσχευση οργάνων
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Βάντσος Μ., Η ιερότητα της ζωής: παρουσίαση και αξιολόγηση από άποψη Ορθόδοξης Ηθικής των θέσεων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας για τη βιοηθική, Θεσσαλονίκη 2010.
Βάντσος Μ., Ηθική θεώρηση της έκτρωσης, Θεσσαλονίκη 2009.
Βάντσος Μ., Το επιστημονικά εφικτό και το ηθικά ορθό. Προσεγγίσεις Ορθόδοξης Βιοηθικής, Θεσσαλονίκη 2016.
Βάντσος Μ. - Νικολούσης Ε. Η μεταμόσχευση ιστού και οργάνου από ζώντα δότη. Ιατρική και ηθική θεώρηση, Θεσσαλονίκη 2016.
Δεληβογιατζής Σ. Καλοκαιρινού Ελ. (επιμ.), Εισαγωγή στη βιοηθική: ιστορικές και συστηματικές προσεγγίσεις, Θεσσαλονίκη 2014.
Καλοκαιρινού Ε. - Πρωτοπαπαδάκης Ε. - Ζέλκα Τρ. (επιμ.), Ο άνθρωπος και οι τεχνικές της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, εκδ. Σύγχρονη Παιδεία, Θεσσαλονίκη 2018.
Κανελλοπούλου-Μπότη Μ., Πρωτοπαπαδάκης Ε., Παναγοπούλου-Κουτνατζή Φ. (επιμ.), Βιοηθικοί προβληματισμοί ΙΙΙ. Το παιδί, Αθήνα 2018.
Κεσελόπουλος Αν., Εκ του θανάτου εις την ζωήν: θεολογική προσέγγιση στις προκλήσεις της βιοηθικής, Θεσσαλονίκη 2009.
Νικολαΐδης Απ., Από τη γένεση στη γενετική: εγχειρίδιο βιοηθικής, Αθήνα 2006.
Χατζηνικολάου Νικόλαος, Ελεύθεροι απο το γονιδίωμα: προσεγγίσεις Ορθόδοξης βιοηθική, Αθήνα 2005.
Breck John, Από τη γέννηση ως τον θάνατο: Ορθόδοξες προσεγγίσεις σε βιοηθικά διλήμματα, Αθήνα 2008.
Breck John, The sacred gift of life: Orthodox Christianity and bioethics, Crestwood 1998.
Engelhardt H.Tr., Τα θεμέλια της βιοηθικής: μια χριστιανική θεώρηση, Αθήνα 2007.