Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ

Ειδικού Υποβάθρου

Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση να: 1. Να αναγνωρίζει τις διαφορετικές μορφές ιστορίας (Επίσημη, Ακαδημαϊκή, Ιστορία-μνήμη, Κινηματογραφική) και να διακρίνει τις αρχές που διέπουν την καθεμιά. 2. Να διακρίνει ανάμεσα σε διαφορετικές μορφές αναπαράστασης της ιστορίας στον κινηματογράφο (μυθοπλαστικό δράμα, ντοκιμαντέρ, καινοτόμες μορφές) 3. Να προσεγγίζει την ιστορική αναπαράσταση των ταινιών σε τρία επίπεδα (φόρμα, φιλοσοφία και ιδεολογία) 4. Να προσεγγίζει κριτικά τόσο την γραπτή και την οπτικοακουστική ιστορία ώστε να αντιλαμβάνεται τα στοιχεία της κατασκευής της

Το μάθημα Η Ιστορία στον Κινηματογράφο θα ασχοληθεί με τη διερεύνηση της πολύπλοκης σχέσης του κινηματογραφικού μέσου αφενός με την αναπαράσταση της Ιστορίας και αφετέρου με τη διαμόρφωση της ιστορικής μνήμης γύρω από σημαντικά ιστορικά γεγονότα του 20ου αιώνα. Φέτος, ειδικά, λόγω της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική επανάσταση, θα υπάρχει μία ενότητα που θα αφιερωθεί στην αναπαράσταση των γεγονότων του 1821 στον Ελληνικό κινηματογράφο. Εβδομάδα 1η: Εισαγωγικό μάθημα Συζήτηση για το περιεχόμενο του μαθήματος, το αναλυτικό πρόγραμμα και τη συγγραφή των εργασιών Hughes–Warrington, Marnie (2006) History goes to the movies: studying history on film (London and New York: Routledge), Introduction: Why history on film?, p. 1 – 15. Toplin, Robert Brent (2003), “Cinematic History: Where Do We Go From Here?” The Public Historian, Vol. 25, No. 3 (Summer 2003), pp. 79-91 Symmons, Tom (2016) The New Hollywood historical film: 1967-78 (London : Palgrave Macmillan): pp. 1- 9 Προτεινόμενο κείμενο προετοιμασίας: Burgoyne, Robert (2007), ‘Historical Films’ in Barry Keith Grant (ed.), Schirmer Encyclopedia of Film, (Detroit : Schirmer Reference - Thomson Gale): V. 2, pp. 368 - 378. Εβδομάδα 2η: Βασικές Έννοιες Ferro, Marc (2001), Ιστορία και Κινηματογράφος, μτφρ. Μαρκέτου Π. (Αθήνα: Μεταίχμιο): σ. 39-64, 191-205. Rosenstone, Robert (2006), History on Film/ Film on History (Edinburgh Gate: Pearson): pp. 1-10. Hughes-Warrington, Marnie (2007), History goes to the movies: studying history on film (London and New York: Routledge): Chapter 1: ‘Words and images, images and words’ pp. 16 – 35. Ταινία: Cinema Combat: Hollywood goes to war (Becker, 1998) Προτεινόμενο κείμενο προετοιμασίας: Burgoyne, Robert (2008), The Hollywood Historical Film (Malden, Oxford, Victoria: Wiley-Blackwell): Introduction: The Cinematic Writing of History: An Overview (extract) pp. 1 – 22. Εβδομάδα 3η: Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος Rosenstone, Robert. (2006), History on Film/ Film on History (Edinburgh Gate: Pearson): Chapter 2: ‘To see the past’. pp. 11-31. Thanouli, Eleftheria (2005), ‘World War II revisited: narration and representations of War in Terrence Malick’s The Thin Red Line’, Kinema, 23: 45-60. Ταινία: The Thin Red Line (Malick, 1998), Saving Private Ryan (Spielberg, 1998) Προτεινόμενο κείμενο προετοιμασίας: Basinger, Jeanine (2007), “War Films” in Barry Keith Grant (ed.), Schirmer Encyclopedia of Film, (Detroit : Schirmer Reference - Thomson Gale): V. 4, pp. 337 - 346. Εβδομάδα 4η: Το ολοκαύτωμα Ι Elsaesser, Thomas (1996), ‘Subject positions, speaking positions: from holocaust, our hitler, and heimat to shoah and schindler’s list’ in Sobchack, V., The persistence of history: cinema, television and the modern event (New York and London: Routledge): 145-183. Rosenstone, Robert (2006), History on Film/ Film on History (Edinburgh Gate: Pearson), Chapter 8: ‘Engaging the discourse’, pp. 134 - 153 Ταινία: Schindler’s List (Spielberg, 1993), Nuit et Brouillard/Night and Fog (Resnais, 1955) Προτεινόμενο κείμενο προετοιμασίας: Hirsch, Joshua (2004), “Post-traumatic Cinema and the Holocaust Documentary”, in Kaplan, E. Ann and Wang, Ban (eds), Trauma and Cinema: Cross-Cultural Explorations (Hong Kong: Hong Kong University Press): pp. 93 – 122 (extract) Εβδομάδα 5η: Το ολοκαύτωμα ΙΙ Elsaesser, Thomas, ό.π. Ταινία: Hitler – A Film From Germany (Syberberg, 1978), Shoah (Lanzmann, 1985) Προτεινόμενο κείμενο προετοιμασίας: Kaplan, E. Ann and Wang, Ban (eds) (2004), Trauma and Cinema: Cross-Cultural Explorations (Hong Kong: Hong Kong University Press): Introduction: pp. 1 – 22 (extract) Εβδομάδα 6η: Ο σκηνοθέτης ως ιστορικός: η περίπτωση του Stanley Kubrick Cocks, Geoffrey (2004), The wolf at the door: Stanley Kubrick, history & the Holocaust (New York: Peter Lang): pp. 172-195. Winkler, Martin (2007), ‘The Holy Cause of Freedom: American Ideals in Spartacus,’ in Martin M. Winkler (ed.), Spartacus: Film and History (Malden, Oxford, Victoria: Blackwell Publishing): pp. 154-188. Ταινίες: Paths of Glory (1957), Spartacus (1961), Dr. Strangelove Or: How I learned To Stop Worrying And Love The Bomb (1963), Full-Metal Jacket (1987) Προτεινόμενο κείμενο προετοιμασίας: Smyth, J. E. (ed.) (2012), Hollywood and the American Historical Film (London ; New York Palgrave Macmillan) Contents and Introduction (extract): pp. xvi – xxiv. Εβδομάδα 7η: Ελληνικός κινηματογράφος I: Εικόνες της κατοχής και της αντίστασης Ανδρίτσος, Γιώργος (2006), ‘Αναπαραστάσεις της Κατοχής και της Αντίστασης στις ελληνικές ταινίες μυθοπλασίας μεγάλου μήκους από το 1945 μέχρι το 1966’ στο Τομαή, Φωτεινή (επιμ.), Αναπαραστάσεις του πολέμου (Αθήνα: Παπαζήσης): 89-102. Παναγιωτόπουλος, Παναγής (2006), ‘Κοινωνική βία – πολεμική σύγκρουση – κινηματογραφική εξομάλυνση. Μια κοινωνιολογική προσέγγιση της απουσίας των ταινιών μάχης’ στο Τομαή, Φωτεινή (επιμ.), Αναπαραστάσεις του πολέμου (Αθήνα: Παπαζήσης): 67-88. Ταινία: Η προδοσία (Μανουσάκης, 1964) Εβδομάδα 8η: Ελληνικός κινηματογράφος ΙΙ: Ιστορία, Μνήμη και Λήθη.Μια σπουδή της Δημόσιας Ιστορίας για τον Εμφύλιο με αφορμή τις ταινίες του Παντελή Βούλγαρη, Χάππυ Νταίη (1976), Πέτρινα Χρόνια (1985) και Ψυχή Βαθιά (2009) Ανδρίτσος, Γιώργος, «Η Κατοχή και η Αντίσταση στις ελληνικές ταινίες μυθοπλασίας μεγάλου μήκους από το 1974 μέχρι το 1981, Νέα Εστία, τ. 1845, Ιούνιος 2011, σ. 1186-1199 Καλούδη Κωστούλα, «Η επιρροή της δεκαετίας του ’40 στον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο», Νέα Εστία, τ. 1845, Ιούνιος 2011, σ. 1200-1209 Τερζής, Κώστας, «Από το βίωμα στην κινηματογραφική μυθοπλασία Αποκλίνουσες κινηματογραφικές προσεγγίσεις στη δεκαετία του ’40, με αφορμή την ταινία Ψυχή βαθιά του Π. Βούλγαρη», Νέα Εστία, τ. 1845, Ιούνιος 2011, σ. 1210-1221 Εβδομάδα 9η: Βιογραφίες Rosenstone, Robert. (2006), History on Film/ Film on History (Edinburgh Gate: Pearson): Chapter 6: ‘Telling lives’ pp. 89 - 110. Neale, Steve (2000), Genre and Hollywood (London and New York: Routledge): ‘Biopics’: pp. 54 – 58. Ταινία: 32 Short Films About Glenn Gould (Girard, 1993) Προτεινόμενα κείμενα: 1. Burgoyne, Robert (2008), The Hollywood Historical Film (Malden, Oxford, Victoria: Wiley-Blackwell): Chapter 1: ‘The Cinematic Writing of History: An Overview’, extract: The Biographical Film: pp. 39 – 43. 2. Bingham, Dennis (2012), “The Lives and Times of the Biopic” in Rosenstone, Robert and Parvulescu, Constantin (eds), A Companion to the Historical Film (Malden, MA and Oxford: Wiley – Blackwell): (extract): pp. 248 – 251. Εβδομάδες 10η-12η: Παρουσιάσεις εργασιών Προτεινόμενο κείμενο επανάληψης – εμπέδωσης γνώσεων: Περιεχόμενα και εκτεταμένα αποσπάσματα από το βιβλίο της Hughes–Warrington, Marnie (2006) History goes to the movies: studying history on film (London and New York: Routledge) Εβδομάδα 13η: θεωρείται η εβδομάδα του Φεστιβάλ

αναπαράσταση, Ιστορία, Μνήμη

22-07-2022