Θεωρία Επικοινωνίας και Μέσων

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΘεωρία Επικοινωνίας και Μέσων / Communication and Media Theory
ΚωδικόςΑΓΕ0700
ΣχολήΚοινωνικών και Οικονομικών Επιστημών
ΤμήμαΔημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή
Υπεύθυνος/ηΑλέξανδρος Μπαλτζής
ΚοινόΝαι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600019840

Πρόγραμμα Σπουδών: ΑΝΠΠΣ Τμήματος Δημοσιογραφίας και Μ.Μ.Ε. (2020-2021)

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 161
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
ΓΕΝΙΚΟΣΥποχρεωτικό215

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΘεωρία Επικοινωνίας και Μέσων
Ακαδημαϊκό Έτος2021 – 2022
Περίοδος ΤάξηςΕαρινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Ώρες Εβδομαδιαία3
Ώρες Συνολικά39
Class ID
600204087
Τύπος Μαθήματος
Ειδικού Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση: 1. Να αναγνωρίζουν και να περιγράφουν τις σημαντικότερες θεωρίες των μέσων επικοινωνίας με τις οποίες καταγράφονται οι σημαντικότερες εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα, από τα μέσα του 20ού αιώνα μέχρι σήμερα. 2. Να κατανοούν και να εξηγούν τη σημασία της κοινωνικής έρευνας στον τομέα της επικοινωνίας, με αξιοποίηση των κατάλληλων μεθόδων και τεχνικών για τη συλλογή και ανάλυση κοινωνικών δεδομένων. 3. Να αναγνωρίζουν και να εξηγούν τις κοινωνικές λειτουργίες της τεχνολογίας, αλλά και των τρόπων με τους οποίους προσδιορίζονται κοινωνικά οι χρήσεις της και οι πρακτικές αξιοποίησής της. 4. Να αναγνωρίζουν και να περιγράφουν τις ψηφιακές μεταλλάξεις των μέσων και τους νέους προβληματισμούς που προκαλεί ο ψηφιακός κόσμος.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
1. Εισαγωγή – Νόημα και σημασία του όρου θεωρία 2. Οι πρώτες προσεγγίσεις 3. Η ανάπτυξη των μέσων επικοινωνίας 4. Η θεωρία των ΜΜΕ και η θεωρία για την κοινωνία 5. Η μαζική κοινωνία και ο πολιτισμός 6. Νέα μέσα – νέα θεωρία 7. Οι δομές και οι θεσμοί των ΜΜΕ 8. Η παγκόσμια μαζική επικοινωνία 9. Το περιεχόμενο των μέσων: ζητήματα, έννοιες και μέθοδοι ανάλυσης 10. Οι θεωρίες των επιδράσεων των ΜΜΕ 11. Οι βραχυπρόθεσμες επιδράσεις 12. Η μακροπρόθεσμη και έμμεση μεταβολή 13. Η επιστήμη της επικοινωνίας
Λέξεις Κλειδιά
επικοινωνία, ενημέρωση, μέσα μαζικής επικοινωνίας, θεωρίες επικοινωνίας, θεωρίες των μέσων επικοινωνίας
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Διαφάνειες
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Αξιολόγηση των Φοιτητών
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις39
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων83
Εξετάσεις3
Σύνολο125
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Συμπερασματική αξιολόγηση με γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου. Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες εξετάζονται με ηλεκτρονικό τυποποιημένο ερωτηματολόγιο που περιλαμβάνει διάφορες μορφές ερωτήσεων, σταθμισμένες ως προς τον βαθμό δυσκολίας, και οι οποίες ελέγχουν τον βαθμό στον οποίο αναγνωρίζουν και κατανοούν: (α) τις βασικές έννοιες αναφορικά με την επικοινωνία και (β) τις κύριες θεωρητικές και ερευνητικές προσεγγίσεις για την επικοινωνία και τα μέσα επικοινωνίας.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)

McQuail, D. (2003). Η θεωρία της μαζικής επικοινωνίας για τον 21ο αιώνα. Εκδόσεις Καστανιώτη. h​t​t​p​s​:​/​/​s​e​r​v​i​c​e​.​e​u​d​o​x​u​s​.​g​r​/​s​e​a​r​c​h​/​#​a​/​i​d​:​1​6​8​0​7​/​0

Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη

Fiske, J. (2010). Εισαγωγή στην επικοινωνία. Αιγόκερως.

Garnham, N. (2003). Χειραφέτηση και νεωτερικότητα: ο ρόλος των μέσων μαζικής επικοινωνίας. Εκδόσεις Κατανιώτη.

Katz, Ε. (1989). Οι δύο βαθμίδες στη ροή της επικοινωνίας. Στο Κ. Λιβιεράτος & Τ. Φραγκούλης (Επιμ.), Το μήνυμα του μέσου: η έκρηξη της μαζικής επικοινωνίας (σελ. 84–109). Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

Lasswell, H. D. (1989). Η δομή και η λειτουργία της επικοινωνίας στην κοινωνία. Στο Κ. Λιβιεράτος & Τ. Φραγκούλης (Επιμ.), Το μήνυμα του μέσου: η έκρηξη της μαζικής επικοινωνίας (σελ. 65–83). Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

Manning, P. (2007). Κοινωνιολογία της ενημέρωσης: ειδήσεις και πηγές ειδήσεων. Εκδόσεις Καστανιώτη.

McQuail, D., & Windahl, S. (2001). Σύγχρονα μοντέλα επικοινωνίας: για τη μελέτη της μαζικής επικοινωνίας. Εκδόσεις Καστανιώτη.

Noelle-Neumann, Ε. (1998). Κοινή γνώμη. Στο Ρ. Παναγιωτοπούλου, Π. Ρηγοπούλου, Μ. Ρήγου, & Σ. Νοτάρης (Επιμ.), Η "κατασκευή" της πραγματικότητας και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης (σελ. 88–104). Τμήμα Επικοινωνίας & ΜΜΕ Πανεπιστημίου Αθηνών, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

Watzlawick, P., Bavelas, J. B., & Jackson, D. D. (2005). Ανθρώπινη επικοινωνία και οι επιδράσεις της στην συμπεριφορά: τα πρότυπα, οι παθολογίες και τα παράδοξα. Ελληνικά Γράμματα.

Καϊτατζή-Γουίτλοκ, Σ. (2012). Επικοινωνία: θεωρία στην πράξη. Εκδόσεις Α.Α. Λιβάνη.

Λιβιεράτος, Κ., & Φραγκούλης, Τ. (Επιμ.). (1989). Το μήνυμα του μέσου: η έκρηξη της μαζικής επικοινωνίας. Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

Λιβιεράτος, Κ., & Φραγκούλης, Τ. (Επιμ.). (1994). Η κουλτούρα των μέσων: μαζική κοινωνία και πολιτιστική βιομηχανία. Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

Μπαντιμαρούδης, Φ. (2005). Σύντομη ιστορία της επικοινωνίας: μέσα και πολιτισμός (2η έκδ.). Εκδόσεις Επίκεντρο.

Παναγιωτοπούλου, Ρ., Ρηγοπούλου, Π., Ρήγου, Μ., & Νοτάρης, Σ. (Επιμ.). (1998). Η "κατασκευή" της πραγματικότητας και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Τμήμα Επικοινωνίας & ΜΜΕ Πανεπιστημίου Αθηνών, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

Παπαθανασόπουλος, Σ. (2020). Ανάμεσα σε 4 οθόνες. Εκδόσεις Καστανιώτη.

Παπαθανασόπουλος, Σ. (Επιμ.). (2011). Τα μέσα επικοινωνίας στον 21ο αιώνα. Εκδόσεις Καστανιώτη.

Πλειός, Γ. (2011). Η κοινωνία της ενημέρωσης: ειδήσεις και νεωτερικότητα. Εκδόσεις Καστανιώτη.

Πλειός, Γ. (2021). Παραποιημένες ειδήσεις (fake news): ο μετασχηματισμός της προπαγάνδας στην κοινωνία της ενημέρωσης. Εκδόσεις Gutenberg.

Χατζηστεφάνου, Ά. (2022). Προπαγάνδα και παραπληροφόρηση: πώς τις εντοπίζουμε. Εκδόσεις Τόπος.

Τελευταία Επικαιροποίηση
09-01-2023