ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ, ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ, ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ / TEACHING PREPARATION, CONDUCT AND EVALUATION: PEDAGOGICAL THEORIES AND PRACTICE
ΚωδικόςΥΜΠ5
ΣχολήΠαιδαγωγική
ΤμήμαΠαιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
Υπεύθυνος/ηΑναστάσιος Λιάμπας
ΚοινόΌχι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600017632

Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης (2019-σήμερα)

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 5
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
ΚΟΡΜΟΣΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ846

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ, ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
Ακαδημαϊκό Έτος2021 – 2022
Περίοδος ΤάξηςΕαρινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Ώρες Εβδομαδιαία3
Ώρες Συνολικά39
Class ID
600205334
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Υποβάθρου
  • Επιστημονικής Περιοχής
  • Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οιφοιτητές θα: Γνωρίζουν τις θεμελιώδεις παιδαγωγικές θεωρίες Γνωρίζουν τις διαφορετικές αντιλήψεις σχετικά με τους σκοπούς της εκπαίδευσης Γνωρίζουν τις διαφορετικές αντιλήψεις σχετικά με τους στόχους της διδασκαλίας Γνωρίζουν τις διαφορετικές αντιλήψεις σχετικά με τις μεθόδους, καθώς και τις κοινωνικές και διδακτικές μορφές διδασκαλίας Έχουν αποκτήσει εμπειρίες διδασκαλίας σε πραγματικές συνθήκες σε όλα τα μαθήματα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Στο μάθημα αναλύονται και συζητούνται οι θέσεις (ως προς τους σκοπούς, το περιεχόμενο, τις μεθόδους, τις μορφές και τα μέσα διδασκαλίας) πέντε ρευμάτων παιδαγωγικής σκέψης. Πιο συγκεκριμένα, αναλύονται και συζητούνται: 1) Οι προϋποθέσεις της εμφάνισης και της κυριαρχίας της Ερβαρτιανής παιδαγωγικής στη Γερμανία και τα βασικά δομικά στοιχεία της (πέντε πρακτικές ιδέες ως παιδαγωγικοί σκοποί, παραστατική ψυχολογία, κατηγοριοποίηση μαθημάτων και σύνδεση των περιεχομένων της διδασκαλίας, κυβερνητική, ιδίως αγωγή και διδασκαλία, στάδια της διδασκαλίας), καθώς και θεωρητικές και πρακτικές κριτικές της ερβαρτιανής (παραδοσιακής) παιδαγωγικής. 2) Οι προϋποθέσεις της εμφάνισης του κινήματος της Προοδευτικής Εκπαίδευσης στις Η.Π.Α., ο J. Dewey ως σημείο αναφοράς αυτού του κινήματος, ο παιδοκεντρισμός του S. Hall, η κοινωνική ανασυγκρότηση κατά τους C. Counts, H. Rugg και T. Brameld, άλλοι σχολικοί πειραματισμοί (το σχολείο του W. Parker, το σύστημα Platoon, τα σχέδια Dalton και Winnetka, η μέθοδος project) και κριτικές της Προοδευτικής Εκπαίδευσης. 3) Το κίνημα της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας και μάθησης, η θεωρητική του θεμελίωση, οι απαρχές και η κοινωνική/ παιδαγωγική της αναγκαιότητα, η συγκρότηση των ομάδων μαθητών, οι μορφές ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας/μάθησης, η μάθηση και η αλληλεπίδραση των μαθητών στις ομάδες, οι επιδράσεις της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας/μάθησης στο άτομο και την κοινωνία, καθώς και οι κριτικές της. 4) Οι προϋποθέσεις της εμφάνισης και της κυριαρχίας της τεχνοκρατικής λογικής για την εκπαίδευση στις Η.Π.Α., οι τεχνοκρατικές εκδοχές για τον σχεδιασμό του αναλυτικού προγράμματος (οι θέσεις του F. Bobbit, το κλασικό σχήμα του R. Tyler, η ταξινομία των αντικειμενικών διδακτικών στόχων του B.S. Bloom), η διεθνής διάδοση και οι σύγχρονες κριτικές της τεχνοκρατικής λογικής 5) Οι προϋποθέσεις εμφάνισης της Απελευθερωτικής Παιδαγωγικής του P. Freire, τα βασικά δομικά της χαρακτηριστικά (πολιτικός χαρακτήρας της εκπαίδευσης και γραμματισμός, διερεύνηση του θεματικού σύμπαντος ως προϋπόθεση συγκρότησης του αναλυτικού προγράμματος, κριτική της αποταμιευτικής εκπαίδευσης και όροι του παιδαγωγικού διαλόγου), η διεθνής επιρροή και οι κριτικές της. Όσον αφορά την οργάνωση των πρακτικών ασκήσεων τα βασικά στοιχεία της είναι τα ακόλουθα: Α) Κάθε φοιτητής και φοιτήτρια παρακολουθεί, ενταγμένος ή ενταγμένη σε πενταμελή ομάδα, τη διδασκαλία όλων των μαθημάτων σε δύο διαφορετικές τάξεις δύο Δημοτικών Σχολείων χρησιμοποιώντας φύλλο παρατήρησης που αναφέρεται στους στόχους, το περιεχόμενο, τις μεθόδους, τις μορφές, τα μέσα διδασκαλίας και τις διαδικασίες αξιολόγησης. Η παρακολούθηση εκτείνεται σε χρονικό διάστημα δύο εβδομάδων και έχει ελάχιστο όριο 6 ημερών. Β) Κάθε φοιτητής και φοιτήτρια διδάσκει και στις δύο τάξεις των Δημοτικών σχολείων που παρακολούθησε, αφού έχει συμμετάσχει σε φροντιστηριακή διδασκαλία με την οποία προετοιμάζεται πριν από κάθε εβδομάδα διδασκαλίας στη σχολική τάξη. Επίσης, συμμετέχει σε φροντιστηριακή διδασκαλία κατά την οποία γίνεται απολογισμός, αυτοκριτική και κριτική των διδασκαλιών οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί. Οι διδασκαλίες των φοιτητών εκτείνονται σε χρονικό διάστημα τεσσάρων εβδομάδων και έχουν ελάχιστο όριο 16 ημερών (4 εβδομάδες επί 4 ημέρες=16 ημέρες). Αφορούν όλα τα μαθήματα του ∆ημοτικού σχολείου εκτός εκείνων που διδάσκονται από εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων (Ξένες Γλώσσες, Φυσική Αγωγή, Μουσική). Γ) Στις τέσσερις εβδομάδες των διδασκαλιών οι φοιτητές και οι φοιτήτριες διδάσκουν με βάση τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις που διδάχθηκαν στο θεωρητικό μάθημα και με ευθύνη των διδασκόντων του. Δ) Η διάρκεια των παρατηρήσεων και των διδασκαλιών προσαρμόζεται αναλόγως του αριθμού των αποσπασμένων εκπαιδευτικών οι οποίοι διατίθενται στο Τμήμα από το Υπουργείο Παιδείας για την υποστήριξη των πρακτικών ασκήσεων. Ε) Οι πρακτικές ασκήσεις του μαθήματος είναι κοινές με τις πρακτικές ασκήσεις του μαθήματος Υ-28 Προετοιμασία, Διεξαγωγή και Αξιολόγηση Διδασκαλίας: Αξιολόγηση του Μαθητή και Πρακτικές Ασκήσεις. ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΕΣΠΑ (2014-2020) Οι πρακτικές ασκήσεις των μαθημάτων Υ-28 & Υ-29 έχουν ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού και Διαβίου Μάθηση ΕΣΠΑ (2014-2020) και χρηματοδοτούνται. Όμως, επειδή ο αριθμός των φοιτητών/τριών που μπορούν να συμμετέχουν στη χρηματοδοτούμενη πρακτική άσκηση του προγράμματος ΕΣΠΑ είναι μικρότερος (εξαρτάται από τον αριθμό των θέσεων που προσφέρονται στο Τμήμα από το Γραφείο Πρακτικής Άσκησης [ΔΑΣΤΑ – ΑΠΘ]) από το συνολικό αριθμό των φοιτητών/τριών, που λόγω του υποχρεωτικού χαρακτήρα των πρακτικών ασκήσεων πρέπει να τις πραγματοποιήσουν, η επιλογή τους γίνεται με βάση τη βαθμολογία τους, όπως ορίζει η απόφαση της ΓΣ του Τμήματος: «Σύμφωνα με την υπ. αριθμ. 17T14/15/12/2017 απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης, κριτήριο χρηματοδότησης των φοιτητών και φοιτητριών για τη συμμετοχή τους στην πρακτική άσκηση, ορίζεται ο μέσος όρος βαθμολογίας που προκύπτει από την επιτυχή εξέταση του 70% των μαθημάτων που οφείλουν να παρακολουθήσουν κατά τα πρώτα τρία (3) έτη του προγράμματος σπουδών. Σε περίπτωση που δεν συγκεντρώνεται ο απαραίτητος αριθμός φοιτητών και φοιτητριών για Πρακτική Άσκηση σε κάθε περίοδο, θα εγκρίνονται και οι αιτήσεις οι οποίες δεν πληρούν το παραπάνω κριτήριο». • Τα ονόματα όσων επιλέγονται, καθώς και όσων δεν επιλέγονται ανακοινώνονται στην ιστοσελίδα του Τμήματος. • Οι υποχρεώσεις, τα δικαιώματα και τα οφέλη των φοιτητών/τριών που επιλέγονται για το πρόγραμμα πρακτικής άσκησης ΕΣΠΑ είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Τμήματος (ppt ενημέρωση, ppt παρουσίαση). Γενικότερα, για την αποτελεσματικότερη λειτουργία και επιτυχία τους και με σκοπό να καλυφτούν και οι απαιτήσεις του προγράμματος πρακτικής άσκησης ΕΣΠΑ, οι πρακτικές ασκήσεις των μαθημάτων Υ-28 & Υ-29 έχουν αναπροσαρμοστεί, χωρίς, όμως, να αλλάξει το περιεχόμενό τους. Συγκεκριμένα, είναι η χρονική τους διάρκεια και ο τρόπος πραγματοποίησής τους που έχουν αλλάξει. Πραγματοποιούνται συνεχόμενα, σε διάστημα ενός μηνός και χωρίς καμία διακοπή ενδιάμεσα, δηλαδή, μία βδομάδα παρατήρηση διδασκαλίας και τρεις εβδομάδες διδασκαλιών με βάση τρεις διαφορετικές μεθόδους/μορφές διδασκαλίας.
Λέξεις Κλειδιά
παιδαγωγικές θεωρίες, σκοποί της εκπαίδευσης, στόχοι διδασκαλίας, μέθοδοι διδασκαλίας, κοινωνικές και διδακτικές μορφές διδασκαλίας
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Διαφάνειες
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις782,6
Άσκηση Πεδίου702,3
Φροντιστήριο291,0
Εξετάσεις30,1
διάλογος/συζήτηση
Σύνολο1806
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η διαμορφωτική αξιολόγηση γίνεται στα πλαίσια της φροντιστηριακής διδασκαλίας η οποία αποτελεί βασικό στοιχείο των πρακτικών ασκήσεων. Η συμπερασματική αξιολόγηση γίνεται με γραπτές εξετάσεις με ανοιχτά βιβλία και ερωτήσεις κρίσης σε εκτεταμένη ύλη που συγκροτείται από βιβλία, αποσπάσματα βιβλίων και άρθρα. Η γλώσσα αξιολόγησης είναι η ελληνική. Η αξιολόγηση είναι διαμορφωτική στα πλαίσια της φροντιστηριακής διδασκαλίας η οποία αποτελεί βασικό στοιχείο των πρακτικών ασκήσεων και τελική/συμπερασματική (με βάση τα θέματα των γραπτών εξετάσεων στην εξεταστική περίοδο). Η τελική/συμπερασματική αξιολόγηση στις γραπτές εξετάσεις πραγματοποιείται με θέματα που είναι: 1. Επίλυση προβλήματος και 2. Ανοικτές ερωτήσεις που οδηγούν σε απαντήσεις τύπου δοκιμίου (η εξέταση πραγματοποιείται με ανοικτά βιβλία). Τα κριτήρια, οι μέθοδοι και ο τρόπος της αξιολόγησης των φοιτητών/τριών παρουσιάζονται στο πρώτο μάθημα του εξαμήνου. Τα κριτήρια αξιολόγησης της γραπτής εξέτασης Τα κριτήρια αναφέρονται στο πρώτο μάθημα του εξαμήνου. Αφορούν την ακρίβεια των όρων, τη λογική συνέπεια, την ορθότητα και την πληρότητα του θεωρητικού σχολιασμού είτε στην επίλυση προβλήματος είτε στην απάντηση τύπου δοκιμίου της ανοικτής ερώτησης. Η απάντηση και στους δύο τύπους θεμάτων βασίζεται στις Παιδαγωγικές θεωρίες που έχουν διδαχτεί θεωρητικά και έχουν εφαρμόσει οι φοιτητές και οι φοιτήτριες στην πράξη κατά την πρακτική τους άσκηση στο δημοτικό σχολείο.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Επίλυση Προβλημάτων (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Γρόλλιος, Γ., Γούναρη, Π. (επιμ.) (2011) Κριτική Παιδαγωγική, Αθήνα: Gutenberg
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Houssaye, J. (2000) Δεκαπέντε παιδαγωγοί, Αθήνα: Μεταίχμιο Πυργιωτάκης, Γ. (2007) Παιδαγωγική του Νέου σχολείου, Αθήνα: Γρηγόρης Reble, A. (1990) Ιστορία της Παιδαγωγικής, Αθήνα: Παπαδήμας Bloom, B.S.& Krathowhl, D.R. (2000) Ταξινομία των αντικειμενικών διδαχτικών στόχων, τόμ. Α ́, Γνωστικός τομέας, Θεσσαλονίκη: Κώδικας Kolesnik, B. W. (1992) Ανθρωπισμός ή Μπιχεβιορισμός στην εκπαίδευση, Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής Μαυρογιώργος, Γ. (1992) Εκπαιδευτικοί και διδασκαλία, Αθήνα: Σύγχρονη Εκπαίδευση Νούτσος, Μπ. (1983) Διδακτικοί στόχοι και αναλυτικό πρόγραμμα, Αθήνα-Γιάννινα: Δωδώνη Κλεάνθους-Παπαδημητρίου, Μ. (1980) Η Νέα Αγωγή, τόμ. Α ́, Αθήνα: Βιβλία για Όλους Frey, K. (2002) Η μέθοδος Project, Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης Ντιούι, Τζ. (1982) Το σχολείο και η κοινωνία, Αθήνα: Γλάρος Ντιούι, Τζ. (1926) Το σχολείο και το παιδί, Αθήνα: Σαλίβερος Rorhs, H. (1984) To κίνημα της προοδευτικής εκπαίδευσης, Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης Baudrit, A. (2007) Η Ομαδοσυνεργατική μάθηση, Αθήνα: Κέδρος Ματσαγγούρας, Η. (2001) Στρατηγικές διδασκαλίας, Αθήνα: Gutenberg Φρέιρε, Π. (1977) Η Αγωγή του καταπιεζόμενου, Αθήνα: Ράππας Γρόλλιος, Γ., Λιάμπας, Τ. (2001) Ευέλικτη ζώνη και μέθοδος Project, Εκπαιδευτική Κοινότητα, τχ.80, σ. 10-15 Γρόλλιος, Γ. (2001) Σχολική αποτελεσματικότητα και αξιολόγηση, Ρωγμές εν Τάξει, τχ. 11, σ. 20-27 Γρόλλιος, Γ. (2005) «Πλευρές της Ιστορίας της μεθόδου project». Στο Γεωργόπουλος, Α. (επιμ) Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Ο νέος πολιτισμός που αναδύεται. Αθήνα, Gutenberg, σ.σ. 105-131 υριακίδη. Baudrit, A. (2007) Η Ομαδοσυνεργατική μάθηση, Αθήνα: Κέδρος. Ματσαγγούρας, Η. (2001) Στρατηγικές διδασκαλίας, Αθήνα: Gutenberg. Φρέιρε, Π. (1977) Η Αγωγή του καταπιεζόμενου, Αθήνα: Ράππας. Γρόλλιος, Γ., Λιάμπας, Τ. (2001) Ευέλικτη ζώνη και μέθοδος Project, Εκπαιδευτική Κοινότητα, τχ.80, σσ. 10-15. Γρόλλιος, Γ. (2001) Σχολική αποτελεσματικότητα και αξιολόγηση, Ρωγμές εν Τάξει, τχ. 11, σ.σ. 20-27. Γρόλλιος, Γ. (2005) Πλευρές της Ιστορίας της Μεθόδου project. Στον τόμο Γεωργόπουλος, Α. (επιμ) Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Ο νέος πολιτισμός που αναδύεται. Αθήνα, Gutenberg, σ.σ. 105-131.
Τελευταία Επικαιροποίηση
01-06-2021