Γλωσσικός γραμματισμός και εκπαίδευση στα ΜΜΕ και την πληροφορία

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΓλωσσικός γραμματισμός και εκπαίδευση στα ΜΜΕ και την πληροφορία / Linguistic literacy and media and information education
ΚωδικόςΔΠΔΜ205
ΣχολήΠαιδαγωγική
ΤμήμαΠαιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης
Κύκλος / Επίπεδο2ος / Μεταπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
Υπεύθυνος/ηΦωτεινή Παπαδημητρίου
ΚοινόΌχι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600015090

Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΜΣ Επιστήμες της Αγωγής: Διδακτικές Πρακτικές και Διαδικασίες Μάθησης (2018-σήμερα)

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 10
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
Διδασκαλία, Μάθηση και Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ)Υποχρεωτικό2110
Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΓλωσσικός γραμματισμός και εκπαίδευση στα ΜΜΕ και την πληροφορία
Ακαδημαϊκό Έτος2021 – 2022
Περίοδος ΤάξηςΕαρινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Διδάσκοντες άλλων Κατηγοριών
Class ID
600206275

Πρόγραμμα Τάξης

ΚτίριοSchool of Education (Tower Building)
ΌροφοςUnknown
ΑίθουσαΑΙΘΟΥΣΑ 707 (1001)
ΗμερολόγιοMonday 15:00 to 18:00
Τύπος Μαθήματος
Ειδικού Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Σκοπός του μαθήματος, σε θεωρητικό και εργαστηριακό επίπεδο, είναι η μελέτη & ανάδειξη του γραμματισμού στα ΜΜΕ και την πληροφορία ως πλαισίου για τη διδασκαλία της γλώσσας. Ο γραμματισμός στα ΜΜΕ και την πληροφορία εμπεριέχει την καλλιέργεια & ανάπτυξη τόσο παραδοσιακών γραμματισμών (ανάγνωση & γραφή), όσο & «νέων» γραμματισμών (πολυτροπική/πολυκαναλική επικοινωνία). Σκοπός είναι να αναδειχθεί ότι η σχέση μεταξύ αυτών των γραμματισμών είναι μάλλον συμπληρωματική & συνεργατική, παρά ανταγωνιστική & αποκλειστική. Επιπλέον, μεταξύ των στόχων του μαθήματος συγκαταλέγεται η κριτική κατανόηση του τρόπου με τον οποίο το περιεχόμενο των ΜΜΕ επηρεάζει τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης και των στάσεων μέσω της μελέτης της οικονομικής και θεσμικής τους υπόστασης, αλλά και της πολιτικής και κοινωνικής τους λειτουργίας. Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/ήτριες θα είναι σε θέση: • Να αξιοποιούν τα ΜΜΕ ως πηγές πληροφόρησης και γνώσης στη διδασκαλία της γλώσσας σχεδιάζοντας και εφαρμόζοντας ολοκληρωμένες διδακτικές προτάσεις και δραστηριότητες για την επίτευξη συγκεκριμένων γλωσσοδιδακτικών στόχων. • Να κατανοούν πώς παράγεται το περιεχόμενο των ΜΜΕ και της λοιπής πληροφορίας. • Να αναλύουν και να αξιολογούν κριτικά τα κείμενα των ΜΜΕ και των λοιπών παρόχων πληροφόρησης, κατανοώντας τους τρόπους λειτουργίας τους εντός του σύγχρονου κοινωνικοπολιτι[σμι]κού πλαισίου. • Να αναπτύσσουν κριτική και διερευνητική στάση απέναντι στα Μέσα προκειμένου να καλλιεργούν τις δεξιότητες των μαθητών/τριών όσον αφορά στη χρήση και στην αξιολόγησή τους.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Σε θεωρητικό επίπεδο, κατά τις εναρκτήριες συναντήσεις το περιεχόμενο του μαθήματος εστιάζει στην παρουσίαση των βασικών εννοιών-πτυχών του πεδίου του γραμματισμού στα ΜΜΕ και την πληροφορία, στη μελέτη της αλληλεπίδρασής του με άλλες μορφές γραμματισμού και στην κριτική θεώρηση των παιδαγωγικών προσεγγίσεων της εκπαίδευσης στα ΜΜΕ – Κριτικός γραμματισμός στα ΜΜΕ και την πληροφορία. Στη συνέχεια, το περιεχόμενο του μαθήματος επικεντρώνεται στην ‘ανάγνωση’, ανάλυση και αξιολόγηση επίκαιρων παραδειγμάτων κειμένων από τρεις βασικές θεματικές ενότητες, την ειδησεογραφία (έντυπη και τηλεοπτική) και το ρεπορτάζ, τη διαφήμιση (έντυπη, τηλεοπτική, ραδιοφωνική) και τον κινηματογράφο (ταινίες μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ). Ιδιαίτερη εστίαση δίνεται σε στοιχεία όπως, οι ‘γλώσσες’, οι ‘γραμματικές’ των μέσων και της πληροφορίας για τη μετάδοση ιδεολογικών και κοινωνικο-πολιτικών μηνυμάτων, αξιών και αντιλήψεων, οι κώδικες, συμβάσεις, εκφραστικά και ρητορικά μέσα στα κείμενα των μέσων και της πληροφορίας, τα σύμβολα και η οπτική γλώσσα, η αναπαράσταση διαφόρων κοινωνικών ομάδων/ζητημάτων. Σε εργαστηριακό επίπεδο, οι φοιτητές/ήτριες εμπλέκονται σε δραστηριότητες και συζητήσεις αναφορικά με το Διαδίκτυο, δίνοντας έμφαση στην κατανόηση βασικών εννοιών όπως, για παράδειγμα, διαδίκτυο, παγκόσμιος ιστός, μηχανές αναζήτησης, ιστορία του διαδικτύου και λειτουργία του (εμπορικός χαρακτήρας), προσωποποιημένη πληροφόρηση, και συνεπαγωγές τους για την εκπαίδευση.
Λέξεις Κλειδιά
γλωσσικός γραμματισμός, γραμματισμός στα ΜΜΕ και την πληροφορία, εκπαίδευση εκπαιδευτικών
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Διαφάνειες
  • Πολυμεσικό υλικό
  • Διαδραστικές ασκήσεις
  • Βιβλίο
  • άρθρα για μελέτη
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Η αξιοποίηση των ΤΠΕ προβλέπεται σε όλες τις εκφάνσεις της διδακτικής και μαθησιακής διαδικασίας καθώς και της επικοινωνίας με τους φοιτητές/ήτριες. Συγκεκριμένα, οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες του μαθήματος πρόκειται να υποστηριχθούν από ποικιλία έντυπων και ηλεκτρονικών μέσων και πηγών (βιβλία, άρθρα, ιστότοποι, κλπ.) καθώς και τη χρήση συστημάτων ηλεκτρονικής επικοινωνίας (email). Επιπρόσθετα, η μαθησιακή διαδικασία προβλέπεται να υποστηριχθεί από την ηλεκτρονική πλατφόρμα Moodle.
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις782,6✓
Εργαστηριακή Άσκηση321,1✓
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων702,3✓✓
Συγγραφή εργασίας / εργασιών903✓
Εκπόνηση σχεδίων διδασκαλίας301
Σύνολο30010
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η αξιολόγηση των φοιτητών/ητριών, η οποία θα είναι διαρκής, έχει τόσο συμπερασματικό όσο και διαμορφωτικό χαρακτήρα. Ειδικότερα, η συμπερασματική αξιολόγηση πραγματοποιείται μέσω γραπτής/(-ών) εργασίας/(-ιών) σε ποσοστό 50% της τελικής βαθμολογίας. Όσον αφορά στη διαμορφωτική αξιολόγηση, πραγματοποιείται τόσο μέσω των προφορικών παρουσιάσεων των φοιτητών/τριών όσο και μέσω της συμμετοχής τους στο διάλογο και στις δραστηριότητες της τάξης σε ποσοστό 50% της τελικής βαθμολογίας. Τα κριτήρια αξιολόγησης των εργασιών συνάδουν με τα τυπικά και ουσιαστικά κριτήρια αξιολόγησης κάθε δημοσιεύσιμης επιστημονικής εργασίας και αφορούν στην επισταμένη μελέτη και αποτελεσματική αξιοποίηση της σχετικής βιβλιογραφίας, στη συζήτηση με κριτικό τρόπο επιστημονικών θέσεων και προσεγγίσεων, στην ανάπτυξη επιχειρηματολογίας και στη συναγωγή συμπερασμάτων, καθώς και σε μορφολογικά και δομικά στοιχεία παρουσίασης της εργασίας.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εργασία (Συμπερασματική)
  • Εργαστηριακή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Baker, F. W. (2012). Media Literacy in the K-12 Classroom. International Society for Technology in Education. Buckingham, D., & (2008). Εκπαίδευση στα ΜΜΕ: Αλφαβητισμός, μάθηση και σύγχρονη κουλτούρα, Ε. Κούρτη (Επιμέλεια). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Carr, P. R. (2018). Democracy 2.0 (Series: Critical Media Literacies) (Book 1). Brill | Sense. Curran, J. (2005). Μέσα επικοινωνίας και εξουσία. Αθήνα: Καστανιώτης. Λέανδρος, Ν. (2000). Πολιτική Οικονομία των ΜΜΕ: Η Αναδιάρθρωση της Βιομηχανίας των Μέσων στην Εποχή της Πληροφορικής Επανάστασης. Αθήνα: Καστανιώτης. Macedo, D. & Steinberg, S. (2007). Media literacy: Α reader. New York: Peter Lang. O'Shaughnessy, Μ., Stadler, J. & Casey, S. (2016) (6th edition). Media and Society. Oxford University Press. Πλειός, Γ. (2001). Ο λόγος της εικόνας: Ιδεολογία και πολιτική. Αθήνα: Παπαζήσης. Πλειός, Γ. (2021). Παραποιημένες ειδήσεις (fake news): ο μετασχηματισμός της προπαγάνδας στην κοινωνία της ενημέρωσης. Αθήνα: Gutenberg. Σμυρναίος, Ν. (2018). Το ολιγοπώλιο του Διαδικτύου: Πώς οι Google, Apple, Facebook, Amazon και Microsoft πήραν τον έλεγχο της ψηφιακής μας ζωής. Αθήνα: Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις. UNESCO (2014). Παιδεία στα Μέσα και την Πληροφορία: Οδηγός Σπουδών των Εκπαιδευτικών. Wilson, C., Grizzle, A., Tuazon, R., Akyempong, K., & Cheung, C. (2011). Media and Information Literacy Curriculum for Teachers. http://unesdoc.unesco.org/images/0019/001929/192971e.pdf.
Τελευταία Επικαιροποίηση
27-09-2022