ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ
| Τίτλος | ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ / INTRODUCTION TO LITERACY |
| Κωδικός | ΥΒ.1.037 |
| Σχολή | Παιδαγωγική |
| Τμήμα | Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Υπεύθυνος/η | Μαρία Παπαδοπούλου |
| Κοινό | Όχι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600017882 |
| Τίτλος | ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2022 – 2023 |
| Περίοδος Τάξης | Εαρινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Class ID | 600209796
|
Πρόγραμμα Τάξης
| Κτίριο | School of Education (Tower Building) |
| Όροφος | Groundfloor |
| Αίθουσα | ΜΕΓΑΛΗ ΙΣΟΓΕΙΟΥ (174) |
| Ημερολόγιο | Wednesday 11:00 to 13:30 |
Τύπος Μαθήματος
Ειδικού Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600209796
- eLearning (Moodle): https://elearning.auth.gr/course/view.php?id=12044
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές / τριες αναμένεται να:
έχουν κατανοήσει το θεωρητικό πλαίσιο του γραμματισμού με έμφαση στις διαδικασίες ανάδυσής του στις μικρές ηλικίες
συζητούν κριτικά προσωπικές, παγιωμένες αντιλήψεις για την διδασκαλία/μάθηση της γλώσσας στις μικρές ηλικίες
μπορούν να εντάσσουν δράσεις γραμματισμού στο ευρύτερο παιδαγωγικό πλαίσιο του νηπιαγωγείου
να διακρίνουν τη στοχοθεσία διαφορετικών αναλυτικών προγραμμάτων και να αντιλαμβάνονται τις συνέπειές τους στην εκπαιδευτική πράξη
να σχεδιάσουν, να αναπτύσσουν και να αξιολογούν εκπαιδευτικό υλικό για τη γλώσσα στις μικρές ηλικίες, σε ένα πρώτο επίπεδο
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Λήψη αποφάσεων
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα αφορά στην εξοικείωση των φοιτητών και φοιτητριών με τη διδασκαλία/μάθηση της γλώσσας στις μικρές ηλικίες. Ειδικότερα, σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών/τριών με τις διαδικασίες ανάπτυξης του γραμματισμού σε παιδιά μικρών ηλικιών και ο σχεδιασμός παιδαγωγικών πλαισίων (άτυπες δράσεις και δραστηριότητες) για την εισαγωγή των νηπίων στο γραμματισμό. Το μάθημα στοχεύει α) να εξοικειώσει τους φοιτητές και τις φοιτήτριες με τις σύγχρονες θεωρίες για την ανάδυση του γραμματισμού και των πολυγραμματισμών β) να αναδείξει τη σημασία της κατανόησης των διαφορετικών αντιλήψεων των παιδιών για τη γραφή και την ανάγνωση, γ) να διασυνδέσει τις σύγχρονες θεωρίες για το γραμματισμό με τη διδακτική πράξη. Το μάθημα έχει ως κεντρικό του άξονα την κατανόηση των διαδικασιών ανάδυσης του γραμματισμού. Προσδιορίζεται το θεωρητικό πλαίσιο προσέγγισης του γραμματισμού και οι βασικές έννοιες και αρχές της διδακτικής της γλώσσας στην προσχολική εκπαίδευση. Παρουσιάζονται οι αντιλήψεις των παιδιών προσχολικής ηλικίας για τη γραφή και την ανάγνωση και οι διάφορες θεωρίες για την προσέγγιση του γραμματισμού στην προσχολική και πρωτοσχολική εκπαίδευση. Τέλος, σχεδιάζονται, αναλύονται και αξιολογούνται διδακτικές δραστηριότητες για την εξοικείωση παιδιών μικρών ηλικιών με το γραμματισμό.
Λέξεις Κλειδιά
γραμματισμός, ανάδυση, μικρές ηλικίες, αναλυτικό πρόγραμμα για τη γλώσσα, δραστηριότητες
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Διαφάνειες
- Πολυμεσικό υλικό
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Οι διαλέξεις υποστηρίζονται από power point. Επίσης, παρουσιάζεται πολυμεσικό υλικό (βίντεο) από εκπαιδευτικές δράσεις. Η επικοινωνία με τις/τους φοιτήτριες/ές, καθώς και η διάθεση του εκπαιδευτικού υλικού γίνεται μέσω ψηφιακής πλατφόρμας
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 39 | 1,6 | ✓ | ✓ | |
| Σεμινάρια | |||||
| Εργαστηριακή Άσκηση | ✓ | ||||
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 71 | 2,8 | |||
| Εκπόνηση μελέτης (project) | 20 | 0,8 | ✓ | ✓ | |
| Συγγραφή εργασίας / εργασιών | 18 | 0,7 | ✓ | ✓ | |
| Εξετάσεις | 2 | 0,1 | ✓ | ||
| Σύνολο | 150 | 6 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Οι φοιτήτριες και οι φοιτητές αξιολογούνται με γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου. Επικουρικά συμμετέχουν σε μικρές εργασίες (ατομική και ομαδική) που προτείνονται κατά τη διάρκεια του εξαμήνου (η συμμετοχή δεν είναι υποχρεωτική αλλά η επίδοση στις εργασίες προστίθεται στην βαθμολογία).
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Συμπερασματική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική)
- Γραπτή Εργασία (Συμπερασματική)
- Γραπτή Εξέταση με Επίλυση Προβλημάτων (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Kalantzis Mary, Cope Bill, Αρβανίτη Ευγενία, Στελλάκης Νεκτάριος (2019). Γραμματισμοί: Μια παιδαγωγική διαφοροποιημένου σχεδιασμού και πολυτροπικών νοηματοδοτήσεων. Αθήνα: Κριτική. Κωδικός : 86055447
Γιαννικοπούλου, Α.A. (1998): Από την προανάγνωση στην ανάγνωση : οδηγός για γονείς και εκπαιδευτικούς. Αθήνα: Καστανιώτης
Κωδικός: 16908
Τάφα, Ε. (2011). Ανάγνωση και γραφή στην προσχολική εκπαίδευση. Αθήνα: Πεδίο
Κωδικός:12309975
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Curto, M.L., Teixido, M.M. & Morillo, M. M. (1998). Γραφή και ανάγνωση: βοηθήματα για τη διδασκαλία και την εκμάθηση του γραπτού λόγου σε παιδιά ηλικίας τριών έως οκτώ ετών. (μτφ. Μ. Παναγιωτίδου), Επιστημονική ευθύνη και συντονισμός Τζέλα Βαρνάβα-Σκούρα. Αθήνα : Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων Θεσσαλονίκη : Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Κέντρο Καινοτομικών Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων. Πιλοτικά Προγράμματα Ενισχυτικής Διδασκαλίας
Δαφέρμου, Χ., Κουλούρη, Π., Μπασαγιάννη Ε. (2006). Οδηγός Νηπιαγωγού – Εκπαιδευτικοί σχεδιασμοί, Δημιουργικά περιβάλλοντα μάθησης. Αθήνα: ΟΕΔΒ http://www.pi-schools.gr/preschool_education/odigos/nipi.pdf
Κακανά, Δ., Καζέλα, Κ., Ανδριοπούλου, Γ, Παπαδοπούλου, Μ. (2007). Μετεωρισμοί, Προσανατολισμοί, Προβληματισμοί: Ανιχνεύοντας τις απόψεις των νηπιαγωγών για τη γραφή. Στο Η γλώσσα ως μέσο και αντικείμενο μάθησης στην Προσχολική και Πρωτοσχολική ηλικία - Πρακτικά του 6ου Πανελληνίου Συνεδρίου της ΟΜΕΡ, (σσ. 135-142). Πάτρα: Πανεπιστήμιο Πατρών & ΟΜΕΡ
Κονδύλη, Μ. & Στελλάκης, Ν. (2010). Διδασκαλία της γλώσσας ή του γραμματισμού στο ελληνικό νηπιαγωγείο: Μερικά ζητήματα και ζητούμενα. Νέα Παιδεία, 136, 85-94
Κουτσουβάνου Ευγενία (2001). Πρώτη ανάγνωση και γραφή : στρατηγικές διδακτικής .Αθήνα: Οδυσσέας.
Ντίνας, Κ, & Γώτη, Ε. (2016). Ο κριτικός γραμματισμός στη σχολική πράξη: Αρχίζοντας από το Νηπιαγωγείο. Αθήνα: Gutenberg
Παπαδοπούλου, Μ. (2001). Αντιλήψεις και αναπαραστάσεις των παιδιών προσχολικής ηλικίας για τη γραφή. Στο Π. Παπούλια-Τζελέπη, (επιμ.). Ανάδυση του γραμματισμού: Έρευνα και Πρακτικές, (σσ. 97-120). Αθήνα: Καστανιώτης
Παπούλια-Τζελέπη (επιμέλεια) (2001). Ανάδυση του γραμματισμού: Έρευνα και πρακτική. Αθήνα: Καστανιώτης
Στελλάκης, Ν. (2012). Απόψεις μητέρων παιδιών προσχολικής ηλικίας για το ρόλο και τις πρακτικές γραμματισμού στο νηπιαγωγείο και την Α' τάξη του δημοτικού. Νέα Παιδεία, 144, 50-62.
Συκιώτη, Ε. & Κονδύλη, Μ. (2008). Ικανότητες γραφής και ανάγνωσης και η ανάδυσή τους στο πλαίσιο διαφοροποιημένων πρακτικών σχολικού γραμματισμού. Ερευνώντας τον κόσμο του παιδιού, 8, 177-196.
Χατζηγεωργίου, Ε. & Παπαδοπούλου, Μ. (2012). Η συμβολή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στην αλλαγή στάσεων εκπαιδευτικών για το γραπτό λόγο στο νηπιαγωγείο. Ερευνώντας τον κόσμο του παιδιού, 11β, 56-75
Χατζησαββίδης, Σ. (2002). Η γλωσσική αγωγή στο νηπιαγωγείο. Θεσσαλονίκη: Βάνιας
Τελευταία Επικαιροποίηση
06-06-2023
