Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές είναι σε θέση να:
-Προσδιορίζουν το περιεχόμενο βασικών όρων εκκλησιαστικής υμνογραφίας
-Ταξινομούν τα στάδια εξέλιξης της εκκλησιαστικής υμνογραφίας
-Διακρίνουν τα είδη των ύμνων, την ένταξή τους στη θεία Λατρεία και την θεολογική ερμηνεία τους
-Καταγράφουν την εξέλιξη και η σημασία της βυζαντινής μουσικής,
-Αναγνωρίζουν τα είδη του μέλους
-Εντοπίζουν την άρρητη σχέση ανάμεσα στον ύμνο και το μέλος καθώς και η άρρητη σχέση ύμνου και μέλους και
-Περιγράφουν τη λειτουργική διάσταση της βυζαντινής εικόνας και τη θέση της στο Ναό, να αξιολογούν τη σημασία της προσκύνησης της, την ευχαριστιακή σπουδαιότητα της και τις υμνογραφικές αναφορές σε αυτήν
-Εκτιμούν τη σημασία της λειτουργικής παράδοσης μέσα στο πλαίσιο της επιστήμης της Θεολογίας
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα αυτό μελετά την ορολογία και εξέλιξη της εκκλησιαστικής υμνογραφίας, τα είδη των ύμνων, την ένταξή τους στη θεία Λατρεία και την θεολογική ερμηνεία τους. Ερευνάται επίσης η εξέλιξη και η σημασία της βυζαντινής μουσικής, τα είδη του μέλους καθώς και η άρρητη σχέση ύμνου και μέλους. Εξετάζεται ακόμη και η λειτουργική διάσταση της βυζαντινής εικόνας, όπως η θέση της στο Ναό, η σημασία της προσκύνησης της, η ευχαριστιακή της σπουδαιότητα και οι υμνογραφικές αναφορές σε αυτήν.
Λέξεις Κλειδιά
Υμνογραφία, Υμνογράφοι, Υμνολογία, Ψαλτική, βυζαντινή μουσική, μέλος, βυζαντινή εικόνα
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1. Παναγιώτη Ι. Σκαλτσή,<<Μυσταγωγία εστί τα τελούμενα.Ερμηνευτικά Υπομνήματα της Θείας Λειτουργίας κατά τον 19ο αι.(Σειρά Λειτουργικά και Υμνολογικά Παράλληλα),εκδ.Κυριακίδη ,Θεσσαλονίκη 2020.
2. Παναγιώτης Τρεμπέλας, Εκλογή Ελληνικής Ορθοδόξου Υμνογραφίας, εκδ. «Ο Σωτήρ», Αθήνα 2007.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
1.Θεοχάρη Δετοράκη,Βυζαντινή Υμνογραφία(Πανεπιστημιακές Παραδόσεις),Ηράκλειο 1997.
2.Θεοδώρου Ξύδη,Βυζαντινή Υμνογραφία ,εκδ.Νικόδημος,1978.
3.Συμεών Κούτσα(Αρχιμ.,νυν Μητρ.Νέας Σμύρνης),Οι Καταβασίες των Δεσποτικών και Θεομητορικών Εορτών,κείμενο,μετάφραση,σχόλια,εκδ.,<<Τέρτιος>>,Κατερίνη 1994.
4.Ιωάννου Χρ.Κωνσταντινίδου,Υμνολογία,έκδ.Γ',Αθήναι 1981.
5.Παναγιώτη Κ.Χρήστου,Θεολογικά Μελετήματα.Υμνογραφικά.,Θεσσαλονίκη 1981.