Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Παρακολουθώντας αυτό το μάθημα οι φοιτητές αναμένεται:
1. Να γνωρίσουν τα βασικά στάδια διεξαγωγής μίας ποιοτικής έρευνας στο χώρο της αρχιτεκτονικής
2. Να μπορούν να σχεδιάζουν τη δική τους έρευνα, από την περιγραφή της υπάρχουσας βιβλιογραφίας και τον καθορισμό του ερευνητικού τους ερωτήματος, μέχρι την επιλογή των κατάλληλων μεθόδων συλλογής δεδομένων.
3. Να εξοικειωθούν με διαφορετικές μεθόδους έρευνας (συνεντεύξεις, επιτόπια παρατήρηση, αρχειακή έρευνα, χαρτογράφηση, ανάλυση οπτικού υλικού κλπ.).
4. Να ενημερωθούν για ζητήματα δεοντολογίας, ηθικής και σωστής πρακτικής στην έρευνα.
5. Να εξασκηθούν στην ανάλυση του πρωτογενούς υλικού που συνέλεξαν, στην εξαγωγή συμπερασμάτων και στη συγγραφή.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Περιεχόμενο Μαθήματος
To μάθημα αυτό απευθύνεται σε προπτυχιακούς φοιτητές και στοχεύει να τους εξοικειώσει με την ερευνητική διαδικασία, από τη διαμόρφωση του ερευνητικού ερωτήματος μέχρι την επίγνωση του θεωρητικού παραδείγματος και την επιλογή μεθοδολογίας. Πως ξεκινάει μία έρευνα; Ποιές υποθέσεις εργασίας τη διαμορφώνουν; Ποια έργαλεία είναι διαθέσιμα στους αρχιτέκτονες; Πως εμπλέκεται η έρευνα με ζητήματα ηθικής; Το ζητούμενο της αντικειμενικότητας, η θέση του ερευνητή ως υποκειμένου, οι προκλήσεις και τα ωφέλη της διεπιστημονικότητας είναι μερικά ακόμα από τα θέματα που θα απασχολήσουν το μάθημα.
Μέσα από τις διαλέξεις και συζητήσεις/συλλογικές ασκήσεις, οι συμμετέχοντες θα μάθουν να χτίζουν και να σχεδιάζουν τη δική τους έρευνα και θα γνωρίσουν μεθόδους και προσεγγίσεις των ανθρωπιστικών επιστημών, διαπιστώνοντας ταυτόχρονα συνδέσεις με τη διαδικασία της αρχιτεκτονικής σύνθεσης.
Οργάνωση Μαθήματος και Παραδοτέα/Αξιολόγηση
Κάθε μάθημα χωρίζεται σε δύο τμήματα ίσης διάρκειας: (α) διάλεξη του διδάσκοντος και (β) συζήτηση/άσκηση. Οι φοιτητές δουλεύουν ομάδικά στην τάξη δοκιμάζοντας διαφορετικές ερευνητικές τεχνικές, τις οποίες στη συνέχεια συζητούν μεταξύ τους. Προσκεκλημένοι ομιλητές με ειδίκευση σε συγκεκριμένες μεθοδολογίες θα προσφέρουν με τις γνώσεις τους σε επιλεγμένα θέματα.
Τελικό παραδοτέο είναι μία ατομική εργασία minimum 2000 λέξεων με βάση ένα ερευνητικό ερώτημα που θα επιλέξει κάθε φοιτητής/τρια. Για την εργασία αυτή θα χρειαστεί η εφαρμογή μίας ερευνητικής τεχνικής (έρευνα πεδίου, αρχειακή έρευνα, κλπ.) ανάλογα με το θέμα. Στη μέση του εξαμήνου θα γίνει μία ενδιάμεση παράδοση των εργασιών που θα λάβει 20% του συνολικού βαθμού. Η τελική εργασία θα λάβει 65% του συνολικού βαθμού, και η συμμετοχή των φοιτητών στην συζήτηση των εργασιών τους 15%. Στόχος της εργασίας είναι, εκτός από την πλήρη κατανόηση και εφαρμογή στην πράξη όλων των ερευνητικών σταδίων, και διαφορετικών ερευνητικών προσεγγίσεων και μεθόδων, η εξάσκηση του φοιτητή στη συγγραφή και στη δημόσια υποστήριξη επιχειρημάτων και επιλογών.
Προγραμματισμός μαθήματος ανά εβδομάδα
1ο μάθημα_Εισαγωγή στην Ποιοτική και Ποσοτική Έρευνα. Βασικές Έννοιες: Ερευνητικό ερώτημα, Θεωρητικό Πλαίσιο, Μεθοδολογία.
2ο μάθημα_Συνέχεια της εισαγωγής. Τα στάδια της έρευνας. Παραδείγματα.
3ο μάθημα_13.3.2018_ Συνεντεύξεις (δομημένες, ημιδομημένες, ελέυθερες). Σχέση πληροφοριοδότη-συνεντευξιαστή. Προφορική Ιστορία. Ενημερωμένη Συγκατάθεση συνεντευξιαζόμενου. Τεχνικές συνέντευξης. Μεταγραφή συνέντευξης.
4ο μάθημα_20.3.2018_Συνέχεια θεματικής συνεντεύξεων / προφορικής ιστορίας.
5ο μάθημα_27.3.2018 _ Ανάλυση και δημιουργία οπτικού υλικού. Αποτύπωση, και σχεδιαστική ανασύσταση: το σκίτσο ως αναλυτικό εργαλείο. Η εικόνα / το κείμενο ως αντικείμενο ανάλυσης. Μέθοδοι έρευνας της ιστορίας της τέχνης.
6ο μάθημα_17.4.2018 _ Χάρτες – χαρτογράφηση. Σύγχρονες τεχνολογίες χαρτογράφησης και η σημασία τους για τις ανθρωπιστικές σπουδές (GIS).
7o μάθημα_24.4.2018_Συζήτηση των θεμάτων των φοιτητών. Ποιο είναι το ερευνητικό τους ερώτημα, μεθοδολογία, θεωρητικό πλαίσιο, πρωτογενείς πηγές, βιβλιογραφια.
8ο μάθημα_01.05.2018_ Βιβλιογραφική Έρευνα
9ο μάθημα_08.05.2018_Αρχειακή έρευνα. Το Αρχείο ώς θεσμός, και η θέση του ερευνητή. Πρωτογενείς –δευτερογενείς πηγές.
10ο μάθημα_15.05.2018 _ Εθνογραφική έρευνα. Επιτόπια παρατήρηση. Θέματα Ηθικής. Πρωτόκολλο έρευνας. Το ερώτημα της αντικειμενικότητας.
11ο μάθημα_22.05.2018 _ Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός ώς ερευνητική διαδικασία – Research by Design
12ο & 13ο μάθημα_29.05.2018 _ Ερωτήματα επιστημολογίας, οντολογίας. Γενικά συμπεράσματα μαθήματος, θέματα προς περαιτέρω συζήτηση. Η εννοια του «παραδείγματος» στην έρευνα. Παρουσιάσεις φοιτητών.
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Εκπαιδευτικό Υλικό για τους φοιτητές
Οι φοιτητές μπορούν να επιλέξουν ένα από τα παρακάτω βιβλία από τις εκδόσεις Εύδοξος:
[12508145] Babbie Earl, Εισαγωγή στην Κοινωνική Έρευνα (Αθήνα: Κριτική, 2011).
[50661083] Creswell W. John, Η Έρευνα στην Εκπαίδευση (Αθήνα: Iων, 2016).
[68373990] Emily Adler, Clark Roger, Μία ξενάγηση στις Μεθόδους και στις Τεχνικές (Αθήνα: Εκδόσεις Τζιόλα, 2018) (υπό έκδοση).