ΕΙΔΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ:ΤΑ ΣΑΙΞΠΗΡΙΚΑ ΣΟΝΕΤΑ (1609)
| Τίτλος | ΕΙΔΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ:ΤΑ ΣΑΙΞΠΗΡΙΚΑ ΣΟΝΕΤΑ (1609) / SPECIAL TOPICS IN LITERATURE: THE ART OF SHAKESPEARE'S SONNETS (1609) |
| Κωδικός | ΣΤ0615 |
| Σχολή | Καλών Τεχνών |
| Τμήμα | Θεάτρου |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Υπεύθυνος/η | Μαρία Αθανασοπούλου |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 120000973 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Θεάτρου (2019-σήμερα)
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 10
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| Δραματολογία-Παραστασιολογία | Επιλογής Κατεύθυνσης | 4 | 2 | 5 |
| Υποκριτική | Επιλογής Κατεύθυνσης | 4 | 2 | 5 |
| Σκηνογραφία-Ενδυματολογία | Επιλογής Κατεύθυνσης | 4 | 2 | 5 |
| Σκηνοθεσία | Επιλογής Κατεύθυνσης | 4 | 2 | 5 |
| Τίτλος | ΕΙΔΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ:ΤΑ ΣΑΙΞΠΗΡΙΚΑ ΣΟΝΕΤΑ (1609) |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2022 – 2023 |
| Περίοδος Τάξης | Εαρινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ | |
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Class ID | 600214062
|
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600214062
Προαπαιτήσεις
Γενικές Προαπαιτήσεις
Το μάθημα επιχειρεί να εξηγήσει το ποιητικό μεγαλείο του μικρού χαρτόδετου τόμου με τον παιγνιώδη τίτλο «Shake-speares Sonnets», που ο μεσήλικος πλέον θεατρικός συγγραφέας δημοσίευσε το 1609. Μετά από μια σύντομη εισαγωγή στον κόσμο του Σαίξπηρ, το μάθημα εστιάζει στο λογοτεχνικό κείμενο καθ’ εαυτό. Εξετάζει τα θέματα, τους ρητορικούς τρόπους, και τους ρητορικούς τόπους που αρθρώνουν τα σονέτα αυτά – επιχειρώντας παράλληλα μια αναγωγή τους σε ιδέες και καινοτομίες που σφράγισαν την εποχή παραγωγής τους (όπως το ζήτημα του φύλου ως κοινωνικής κατασκευής). Επιχειρεί τέλος μια αναδρομή στους προδρόμους του Σαίξπηρ στην ευρωπαϊκή σονετογραφία, και στο στίγμα της ποιητικής κληρονομιάς του ανά την Ευρώπη, από τις μέρες του ως τη δική μας εποχή.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Ομαδική εργασία
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Μάθημα Πρώτο - Γενική εισαγωγή:
- Ο Σαίξπηρ και η εποχή του: Βιογραφία, περιβάλλον παραγωγής του έργου του, και οι ερευνητικοί άξονες που μας αφορούν
- Το σονέτο: Η φύση και είδος του
- Η ιδιαιτερότητα του σαιξπηρικού σονέτου επιγραμματικά
Μάθημα Δεύτερο– Οι Ευρωπαίοι πρόδρομοι:
- Δάντης, Vita Nuova (1295)
- Πετράρχης, Rime Sparse (1374)
- Η κληρονομιά του Πετραρχισμού ανά την Ευρώπη: Οι κυπριακές Ρίμες Αγάπης ως παραδειγματικό κείμενο (16ος αιώνας), το θέμα των «πηγών» και το θέμα της σχέσης «πρωτότυπου» και «μετάφρασης» στην ευρωπαϊκή σονετογραφία.
Μάθημα Τρίτο– Οι Αγγλοσάξονες πρόδρομοι:
- Sir Philip Sidney, Astophel and Stella (1582)
- Edmund Spencer, Amoretti (1595)
- Η καινοτομία του σαιξπηρικού σονέτου επιγραμματικά
Μάθημα Τέταρτο - Τα 154 σαιξπηρικά σονέτα: Αναγνώσεις, I
- Θέματα και ρητορικές δομές στη σονετογραφία του «Νεαρού Άνδρα» (σονέτα 1-126). Ενδεικτικά παραδείγματα σε ελληνικές μεταφράσεις.
Μάθημα Πέμπτο - Τα 154 σαιξπηρικά σονέτα: Αναγνώσεις, II
- Θέματα και ρητορικές δομές στη σονετογραφία της «Σκοτεινής Κυρίας» (σονέτα 127-152). Ενδεικτικά παραδείγματα σε ελληνικές μεταφράσεις.
Μάθημα Έκτο - Τα 154 σαιξπηρικά σονέτα: Αναγνώσεις, III
- Τα «ανακρεόντεια» σονέτα 153-154 και η «εραλδική» σημασία τους.
- Η σαιξπηρική σονετογραφία και η ελληνική και λατινική αρχαιότητα: Οι πηγές και η χρήση τους.
Μάθημα Έβδομο - Ειδικά ζητήματα σαιξπηρικής σονετογραφίας, Ι: Η «μετάφραση ως πρωτότυπο», α.
- Οι πρώτες ελληνικές μεταφράσεις σαιξπηρικών σονέτων (Βικέλας, 19ος αιώνας), η μορφολογία και η σημασία τους.
Μάθημα Όγδοο - Ειδικά ζητήματα σαιξπηρικής σονετογραφίας, ΙΙ: Η «μετάφραση ως πρωτότυπο», β.
- Συγκριτική προσέγγιση στις μεταφράσεις του σαιξπηρικού σονέτου στην Ελλάδα του 20ού αιώνα (Ρώτας, Αλεξίου, Καψάλης, Ζαφειροπούλου). Μέτρο, ρίμα, εκφραστικές επιλογές.
Μάθημα Ένατο - Ειδικά ζητήματα σαιξπηρικής σονετογραφίας, ΙΙΙ: Η θεατρικότητα του σαιξπηρικού σονέτου
- Το σαιξπηρικό σονέτο ως δραματικός μονόλογος.
- Σχέσεις του «Νεαρού Άνδρα» και της «Σκοτεινής Κυρίας» με δραματικά πρόσωπα από τις σαιξπηρικές τραγωδίες (ή κωμωδίες).
- Έμμετρο θέατρο και έμμετρη ποίηση: Σχόλιο πάνω σε ορισμένες, χαμένες πλέον, κατασκευαστικές και αισθητικές συγκλίσεις.
Μάθημα Δέκατο - Η λογοτεχνική κληρονομιά των σονέτων του Σαίξπηρ στην Ευρώπη και την Ελλάδα των 19ου και 20ού αιώνα: Εντελώς ενδεικτικά παραδείγματα.
- Oscar Wilde, The Portrait of Mr. W.H. (1889)
- Paul Verlaine, Hombres (1891)
- Αργύρης Εφταλιώτης, Αγάπης Λόγια (1892) / Κ.Π. Καβάφης;
Μάθημα Ενδέκατο- Ειδικά ζητήματα σαιξπηρικής σονετογραφίας, ΙV: Σύχρονες προσεγγίσεις
- Πολιτικές αναγνώσεις της σαιξπηρικής σονετογραφίας από το τέλος του 20ού αιώνα.
- Φεμινιστικές Σπουδές, «Σπουδές του Φύλου», και η σαιξπηρική σονετογραφία στο τέλος του 20ού αιώνα.
- «Νεο-ιστορικιστικές» αναγνώσεις της σαιξπηρικής σονετογραφίας από το τέλος του 20ού αιώνα.
Μάθημα Δωδέκατο– Ανακεφαλαίωση, Προετοιμασία για τις εξετάσεις.
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Διαφάνειες
- Ήχος
- Πολυμεσικό υλικό
- Βιβλίο
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 39 | 1,6 | ✓ | ||
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 44 | 1,8 | ✓ | ||
| Καλλιτεχνικό Εργαστήριο | 42 | 1,7 | ✓ | ||
| Σύνολο | 125 | 5 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Ζαφειροπούλου, Λένια (μτφρ-εισαγ.) Σαίξπηρ, Τα σονέτα, Gutenberg, Αθήνα 2016
Kermode, Frank, Όλος ο κόσμος μία σκηνή. Η εποχή του Σαίξπηρ, ΜΙΕΤ, Αθήνα 2011
Αθανασοπούλου Μαρία, Το ελληνικό σονέτο (1895-1936). Μια μελέτη ποιητικής, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2011
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
i. Τα Πρωτογενή Κείμενα (σε ελληνικές μεταφράσεις)
William Shakespeare, Τα Σονέτα, Ίκαρος, μτφρ. Βασίλη Ρώτα – Βούλας Δαμιανάκου, Ίκαρος, Αθήνα 1978
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, Σονέτα, εισαγωγή – επιλογή – μετάφραση Στυλιανός Αλεξίου, Στιγμή, Αθήνα 1989
Ουίλιαμ Σαίξπηρ, 25 σονέτα, μτφρ. Διονύσης Καψάλης, Άγρα, Αθήνα 2009
ii. Τα Πρωτογενή Κείμενα (στη μητρική τους γλώσσα)
William Shakespeare, The Sonnets and A Lover’s Complaint, φιλ. επιμ. John Kerrigan, Penguin Books, Λονδίνο 1986
William Shakespeare, The Sonnets and Narrative Poems, φιλ. επιμ. Sylvan Barnet – εισαγ. W.H. Auden, Everyman’s Library, Λονδίνο 1988
Helen Vendler (φιλ. επιμ. – εισαγ. – σχόλια), The Art of Shakespeare’s Sonnets, The Belknap Press of Harvard University Press, Κέιμπριτζ (Μασσ.) / Λονδίνο 1997.
iii. Αγγλική Κριτική Βιβλιογραφία
Booth, Stephen, An Essay on Shakespeare’s Sonnets, Yale University Press, Νιου Χέιβεν / Λονδίνο, 1969.
Knight, Wilson, The Mutual Flame. On Shakespeare’s Sonnets and The Phoenix and the Turtle. Methuen & Co., Λονδίνο 1955.
Martin, Philip, Shakespeare’s Sonnets. Self, Love and Art, Cambridge University Press, Κέιμπριτζ 1972.
Melchiori, Giorgio, Shakespeare’s Dramatic Meditations, Clarendon Press, Οξφόρδη 1976.
Wilson, Dover, Shakespeare’s Sonnets. An Introduction for Historians and Others, Cambridge University Press, Κέιμπριτζ 1963.
iv. Ελληνική Κριτική Βιβλιογραφία
Δαμιανάκου, Βούλα, Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, Επικαιρότητα, Αθήνα 1994
Καμπίτογλου – Δούκα, Αικατερίνη, Η παρουσία του Σαίξπηρ στον ελληνικό χώρο: Μια απόπειρα βιβλιογραφίας, χ.ο., Θεσσαλονίκη 1981.
Καραγιώργος, Πάνος, Σαιξπηρικά Μελετήματα, Κυριακίδης, Θεσσαλονίκη 1992
Κατσέλης, Πέλος, Γύρω απ’ το σαιξπηρικό θέατρο, Θεωρία, Αθήνα 1983
Girard, Réné, Σαίξπηρ: Οι φλόγες της ζηλοτυπίας, Εξάντας, Αθήνα 1993
Kott, Jan, Σαίξπηρ: Ο σύγχρονός μας, Ηριδανός, Αθήνα 1970
Seigel, Paul, Ο Σαίξπηρ στην Εποχή του και τη δική μας, Θεωρία, Αθήνα 1983
Wright, Louis, Ο Σαίξπηρ και η εποχή του, Ηριδανός, Αθήνα χ.χ.
Τελευταία Επικαιροποίηση
27-04-2017
