ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ / SOCIOLOGY OF LAW
ΚωδικόςΕΛΕ51
ΣχολήΝομική
ΤμήμαΝομικής
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΕαρινή
ΚοινόΝαι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID100001693

Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήμα Νομικής (2024-σήμερα)

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 0
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
ΕΝΙΑΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΕλεύθερη ΕπιλογήΕαρινό-5

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
Ακαδημαϊκό Έτος2021 – 2022
Περίοδος ΤάξηςΕαρινή
Ώρες Εβδομαδιαία2
Class ID
600214275
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
  • Αγγλικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
-Οι φοιτητές συνδέουν τη νομική θεωρία και τις γνώσεις της δογματικής νομικής επιστήμης με τη νομική πρακτική. -Οι φοιτητές καθίστανται ικανοί να χρησιμοποιούν τις γνώσεις που παρέχουν οι κοινωνικές επιστήμες κατά τη νομική επιχειρηματολογία, ιδίως κατά την "ερμηνεία" και το νομικό χαρακτηρισμό των πραγματικών περιστατικών. -Οι φοιτητές αντιλαμβάνονται τον τρόπο σκεψης των δικαστών κατά την έκδοση δικαστικών αποφάσεων. -Οι φοιτητές μαθαίνουν τον τρόπο ορθολογικής προετοιμασίας και παρακολούθησης της εφαρμογής αποτελεσματικών νόμων εκ μέρους του νομοθέτη. -Οι φοιτητές μαθαίνουν τις μεθόδους ερμηνείας των κανόνων του δικαίου και τα κριτήρια με βάση τα οποια γίνεται η επιλογή της κατάλληλης ερμηνευτικής τεχνικής προκειμένου να προκύψει η νομικά ορθότερη και κοινωνικά επωφελέστερη νοηματοδότηση. -Οι φοιτητές μαθαίνουν να συνεργάζονται με επιστήμονες άλλων επιστημονικών πεδίων στο πλαίσιο διεπιστημονικών ομάδων. -Οι φοιτητές αποκτούν μια ιστορικοκοινωνική και συγκριτική εποπτεία των ομοιοτήτων και διαφορών μεταξύ ηπειρωτικού ευρωπαϊκού (κυρίως γαλλικού και γερμανικού) δικαίου αφ' ενός, και αγγλοσαξονικού (κυρίως αμαρικανικού) δικαίου, αφ' ετέρου, έτσι ώστε να μπορούν να εργασθούν ως νομικοί στο πλαίσιο αμφοτέρων των δικαιοταξιών.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το αντικείμενο μελέτης της Κοινωνιολογίας του Δικαίου, ενός διεπιστημονικού πεδίου που προϋποθέτει και ενεργοποιεί την δυναμική και συνεχιζόμενη επικοινωνία μεταξύ της Νομικής Επιστήμης και της Κοινωνιολογίας. Η θεμελίωση της ενότητας του τρισδιάστατου ερευνητικού πεδίου της Κοινωνιολογίας του Δικαίου (ΚτΔ). Διάκριση μεταξύ Θεωρητικής και Εμπειρικής Κοινωνιολογίας του Δικαίου. Τα τρία πορίσματα ή αξιώματα πάνω στα οποία θεμελιώνεται μια ρεαλιστική Νομική Επιστήμη. Οι πηγές του δικαίου και ο πλουραλισμός που εισάγει η ΚτΔ. Οι μέθοδοι ερμηνείας του δικαίου και η τελολογική μέθοδος ως ερμηνευτικό πλαίσιο. Ο νομικός κρατικοθετικισμός και η καθαρή θεωρία του δικαίου. Θεωρίες του κοινωνικού συμβολαίου (Hobbes, Lock, Rousseau). Το φυσικό δίκαιο. Το ιστορικό της ανάπτυξης της Κοινωνιολογίας του Δικαίου ως εσωτερικής αναγκαιότητας της Νομικής Επιστήμης στις δικαιοταξίες της Ελλάδας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και των χωρών του Common Law. Η λογική αναγκαιότητα της υπέρβασης του περιορισμένου αντικειμένου του εννοιοκρατούμενου νομικού κρατικοθετικισμού (μελέτη συγκεκριμένων παραδειγμάτων από τη θεωρία και τη νομολογία στους εξής κλάδους της Νομικής επιστήμης: Δίκαιο του Ανταγωγισμού, Εργατικό Δίκαιο, Δημόσιο Δίκαιο, Ποινικό Δίκαιο και Οικογενειακό Δίκαιο). Ο ορισμός του δικαίου ως συστήματος σχέσεων μεταξύ κανόνων και συμπεριφορών κάτω από αυξημένες πιθανότητες παρέμβασης ενός δικαιοδοτικού οργάνου. Η έννοια και η ιδέα της δικαιοσύνης στους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς και στους σύγχρονούς μας μελετητές του δικαίου. Μεθοδολογικές επιπτώσεις από την ανάπτυξη της Νομικής ως Κοινωνικής Επιστήμης. Το δίκαιο ως επικοινωνιακό σύστημα και η μελέτη του στο πλαίσιο της σημειωτικής επιστήμης. Το δίκαιο ως σύστημα ελέγχου της ανθρώπινης συμπεριφοράς και η μελέτη του στο πλαίσιο της κυβερνητικής επιστήμης. Παραδείγματα κοινωνιολογικών προσεγγίσεων των σχέσεων μεταξύ των κανόνων του δικαίου αφ’ ενός και της οικονομίας, της πολιτικής και του πολιτισμού αφ’ ετέρου: το ιστορικοϋλιστικό, το οργανιστικό, το λειτουργικό, το κριτικολειτουργικό, το δομικολειτουργικό και το κατανοητικό. Ειδικές κοινωνιολογίες του Δικαίου (νομοθετική, της απονομής της δικαιοσύνης, των νομικών επαγγελμάτων, του φύλου κλπ.). Ειδικά θέματα της Κοινωνιολογίας του Δικαίου: Νομικός πλουραλισμός, νομική κοινωνικοποίηση του ατόμου, νομική εκπολιτισμοποίηση, η σχέση μεταξύ ατομικής ελευθερίας και κοινωνικού καταναγκασμού, κοινωνικής δικαιοσύνης και οικονομικής αποτελεσματικότητας, ατομικής ελευθερίας και κοινωνικής ισότητας κλπ. Νέες τάσεις (Κριτικές Νομικές Σπουδές). Η συμβολή της Κοινωνιολογίας του Δικαίου στην ερμηνεία του Δικαίου, στη νομική επιχειρηματολογία και στις διαπραγματεύσεις. Δίκαιο, υποδίκαιο (sous Droit) και εύπλαστο δίκαιο (soft law, flexible Droit).
Λέξεις Κλειδιά
Νομικός ρεαλισμός, κοινωνιολογία, πηγές δικαίου, γαλλική, γερμανική, αμερικανική δικαιοταξίες, μέθοδοι ερμηνείας, κοινωνικό συμβόλαιο, δικαιοσύνη, πλουραλισμός, νομοθετική και δικαστική λειτουργίες, σημειωτική, κυβερνητική, διεπιστημονικότητα, σύστημα
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Βιβλίο
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις60
Συγγραφή εργασίας / εργασιών40
Σύνολο100
Αξιολόγηση Φοιτητών
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Επίλυση Προβλημάτων (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
* ΑΣΠΑΣΙΑ ΤΣΑΟΥΣΗ, Θεσμοί, Δίκαιο και Κοινωνία: Κρίσιμες Διατομές υπό το Φως μιας Βιωματικής Θεώρησης [Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση 2018) [Κωδικός βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 77116452] * ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΙΝΤΖΕΣΙΛΟΓΛΟΥ, Κοινωνιολογία του Δικαίου: Εισαγωγή σε μια Ρεαλιστική Νομική Επιστήμη. Διεπιστημονική Προσέγγιση του Νομικού Φαινομένου, 2η έκδ. (Θεσσαλονίκη: Εκδ. Σάκκουλα 2012) [Κωδικός βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 12552406] * ΑΣΠΑΣΙΑ ΤΣΑΟΥΣΗ, Δίκαιο και Συνεργατικότητα: Μια Νέα Προσέγγιση στην Κοινωνιολογία του Δικαίου (Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση 2013) [Κωδικός Βιβλίου στον ΕΥΔΟΞΟ: 33114225]
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
* Θανάσης Κ. Παπαχρίστου, Κοινωνιολογία του δικαίου (Αθήνα: Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα 1999) * A.-J. Arnaud, Dictionnaire encyclopédique de théorie et de Sociologie du Droit, (Paris-Bruxelles, 1988) * .-J. Arnaud, Introduction à l’analyse sociologique des systèmes juridiques (Bruxelles : Bruylant , 1998) * Larry Cata Backer, Harmonizing Law in an Era of Globalization: Convergence, Divergence and Resistance (Hardcover, Carolina Academic Press 2007) * Ulrich Beck, World at Risk (Paperback, Polity 2008) * Reza Banakar and Max Travers (eds.), Law and Social Theory (2nd ed. Hart Publishing 2013) * Gráinne de Búrca, Claire Kilpatrick and Joanne Scott (eds.), Critical Legal Perspectives on Global Governance (Liber Amicorum David M Trubek) (Hart Publishing 2013) * Jean Carbonnier, Sociologie Juridique, (Paris: PUF, 1978) *Roger Cotterrell, The Sociology of Law: An Introduction (Paperback, Oxford University Press, 2d edition 2005) * Raghavendra Dakagkar, Survival Strategies: Cooperation and Conflict in Animal Societies (Paperback, Harvard University Press 2011) * M. Deflem, Sociology of Law. Visions of a Scholarly Tradition, (Cambridge University Press, 2008) * Sionaidh Douglas-Scott, Law after Modernity (Hart Publishing 2013) * Barbara Ehrenreich and Arlie Russell Hochschild, Global Woman: Nannies, Maids, and Sex Workers in the New Economy (Paperback, Holt Paperbacks 2004) *David Feldman (ed.), Law in Politics, Politics in Law (Hart Publishing 2013) * V. Ferrari, Λειτουργίες του Δικαίου, (Θεσσαλονίκη, εκδ. Σάκκουλα, 1992) * V. Ferrari, Developing Sociology of Law. A worldwide documentary enquiry (Milano: Dott. A. Giuffré editore, 1990) * Christian Keysers, The Empathic Brain (Paperback, Social Brain Press 2011) * Γεώργιος Μιχαηλίδης-Νουάρος, Ζωντανό και Φυσικό Δίκαιο, (Αθήνα, Αφοί Σάκκουλα, 1982) * Richard Nobles and David Schiff, Observing Law through Systems Theory (Legal Theory Today) (Paperback, Hart Publishing 2013) * Mancur Olson, The Logic of Collective Action: Public Goods and the Theory of Groups, Second printing with new preface and appendix (Harvard Economic Studies) (Paperback, Harvard University Press 1971) * Amartya Sen, Inequality Reexamined (Paperback, Harvard University Press 1995) *A. Javier Trevino, The Sociology of Law: Classical and Contemporary Perspectives (Law & Society) (Paperback, Transaction Publishers 2008) * Reinhold Zippelius, Θεμελιώδεις έννοιες της Κοινωνιολογίας του Δικαίου (Αθήνα-Θεσσαλονίκη, εκδ. Σάκκουλα, 2008
Τελευταία Επικαιροποίηση
09-11-2019