Δογματική της Ορθοδόξου Εκκλησίας ΙΙ

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΔογματική της Ορθοδόξου Εκκλησίας ΙΙ / Dogmatics of the Orthodox Church II
ΚωδικόςΥΕ28
ΣχολήΘεολογική
ΤμήμαΚοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΕαρινή
Υπεύθυνος/ηΒασίλειος Τσίγκος
ΚοινόΝαι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600018250
Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΔογματική της Ορθοδόξου Εκκλησίας ΙΙ
Ακαδημαϊκό Έτος2022 – 2023
Περίοδος ΤάξηςΕαρινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Διδάσκοντες άλλων Κατηγοριών
Ώρες Εβδομαδιαία4
Class ID
600214840

Πρόγραμμα Τάξης

ΚτίριοΘεολογική
ΌροφοςΌροφος 2
ΑίθουσαΑΙΘΟΥΣΑ Α ΜΙΚΡΗ (95)
ΗμερολόγιοΤρίτη 12:00 έως 14:00
ΚτίριοΘεολογική
ΌροφοςΌροφος 2
ΑίθουσαΑΙΘΟΥΣΑ Α ΜΙΚΡΗ (95)
ΗμερολόγιοΠέμπτη 10:00 έως 12:00
Τύπος Μαθήματος
Ειδικού Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Γενικές Προαπαιτήσεις
Καλή γνώση του ιστορικού και εκκλησιαστικού πλαισίου των oκτώ πρώτων αιώνων και της ερμηνείας της Αγίας Γραφής. Ικανή γνώση του διαλόγου μεταξύ των Πατέρων της Εκκλησίας και της Φιλοσοφίας. Καλή γνώση των κειμένων των Οικουμενικών Συνόδων και της θεολογίας των Πατέρων της Εκκλησίας. Κατανόηση των Προλεγoμένων στο δόγμα και τη Δογματική της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Καλή γνώση της διαμόρφωσης της λειτουργικής πράξης και των μνημείων λόγου και τέχνης του πολιτισμού της Εκκλησίας.
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα μπορούν να αποκτήσουν: - Oικείωση με το περιεχόμενο της πίστεως, τη ζωή και τα μνημεία λόγου και τέχνης του πολιτισμού της Εκκλησίας. - Απόκτηση βασικών γνώσεων του περιεχομένου της ορθοδόξου πίστεως, με κέντρο την Τριαδολογία, τη Χριστολογία και την Εκκλησιολογία, σε διαχρονία και συγχρονία με τον τρόπο ζωής της εκκλησιαστικής κοινότητας. - Σύνδεση της Δογματικής οργανικά και άρρηκτα με τη βιβλική μαρτυρία και την πατερική παράδοση, με το ήθος και τη λατρεία, με τη θεωρία και την πράξη της Εκκλησίας. - Ικανότητα σύνθεσης και ερμηνείας του περιεχομένου της πίστεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας με τα δεδομένα και τις απαιτήσεις του σύγχρονου κόσμου.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Αυτόνομη εργασία
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΙI: Ακριβής έκθεση της ορθοδόξου πίστεως. ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΝ (Syllabus): 1) Θεολογική γνωσιολογία. Θεμελιώδεις διακρίσεις της ορθοδόξου γνωσιολογίας. 2) Οι θεοφάνειες ως πηγή θεογνωσίας. 3) Κίνηση και περιχώρηση στην τριαδική θεότητα. 4) Ένας συγχρόνως και τριαδικός Θεός. Ο τριαδικός Θεός στη διδασκαλία των Καππαδοκών Πατέρων και του Ιωάννου Δαμασκηνού. 5) Ενώσεις και διακρίσεις στην Αγία Τριάδα. Διάκριση ουσίας και ενεργειών του Θεού. Η ενεργειακή σχέση μεταξύ Θεού, κόσμου και ανθρώπου. Οι συνέπειες και προεκτάσεις του τριαδολογικού δόγματος στην ανθρωπολογία. 6) Το Μυστήριο της ένσαρκης Οικονομίας και ο σκοπός της Ενανθρώπησης. 7) Οι πρώτες χριστολογικές αιρέσεις, η αντιμετώπισή τους και ο τρόπος ενώσεως των δύο φύσεων στο πρόσωπο του Χριστού. Το χριστολογικό δόγμα της Χαλκηδόνας. 8) Συνέπειες της υποστατικής ενώσεως των δύο φύσεων του Χριστού. Τα δύο φυσικά θελήματα και οι δύο φυσικές ενέργειες του Χριστού. Θεοτόκος και ορθόδοξο δόγμα. Οι συνέπειες και προεκτάσεις του χριστολογικού δόγματος στην ανθρωπολογία. 9) Δημιουργία εκ του μη όντος. Το κατ’ εικόνα και το καθ’ ομοίωσιν του ανθρώπου. Ερμηνεία του προπατορικού αμαρτήματος και οι συνέπειές του. 10) Ο εν Χριστώ καινός άνθρωπος. Η σωτηρία του “όλου” ανθρώπου. “Κοινωνία θεώσεως”. 11) Χριστοκεντρική Εκκλησιολογία. Η Εκκλησία ως “σώμα Χριστού”. Άγιο Πνεύμα και Εκκλησία. Τα χαρίσματα, τα λειτουργήματα και η θεσμική οργάνωση της Εκκλησίας. Η ταυτότητα της Εκκλησίας. 12) Τα μυστήρια ως μέσα και τρόπος ανακαινισμού, θεραπείας και σωτηρίας του ανθρώπου ή λόγος “Περί της εν Χριστώ ζωής” του κόσμου. Η ενότητα της Εκκλησίας στη θεία Ευχαριστία και τον επίσκοπο. 13) Η πορεία της Εκκλησίας διά της Ιστορίας προς τα έσχατα. Κοινωνία εσχάτων. Ανακαινισμός της κτίσεως. Εσχατολογική προσδοκία και τελείωση (παράδεισος και κόλαση).
Λέξεις Κλειδιά
Δόγμα, γνώση Θεού, θεοφάνειες, Θεολογία, περιχώρηση, Τριαδολογία, Κοσμολογία, Ανθρωπολογία, Θεία Οικονομία, Χριστός, χριστολογικό δόγμα, Άνθρωπος, σωτηρία, θεώση, Εκκλησία, Άγιο Πνεύμα, χαρίσματα, θεσμοί, μυστήρια, έσχατα, παράδεισος.
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Αξιολόγηση των Φοιτητών
Περιγραφή
Χρήση e-mail για την επικοινωνία και την υποβολή εργασιών.
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις522,1✓
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων130,5✓
Εκπαιδευτικές επισκέψεις και παρακολούθηση συνεδρίων / σεμιναρίων / εκδηλώσεων50,2✓✓
Συγγραφή εργασίας / εργασιών100,4✓
Εξετάσεις200,8✓
Σύνολο1004
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Προφορική εξέταση σε ομάδες 5 φοιτητών, η οποία αποτελεί το 80% της τελικής βαθμολογίας. Προσμετράται θετικά η συμμετοχή στο μάθημα και η ανάληψη εργασίας, τα οποία αποτελούν το 20% της τελικής βαθμολογίας του μαθήματος.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Β. Τσίγκος, Δογματική της Ορθοδόξου Εκκλησίας, εκδ. Ostracon, Θεσσαλονίκη 2019.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
- Β. Τσίγκος, Περιχώρησις. Θεολογικό περιεχόμενο του όρου και οι εφαρμογές του κατά τη Δογματική της Ορθοδόξου Εκκλησίας, εκδ. Ostracon, Θεσσαλονίκη 2015. - Β. Τσίγκος, Ο ανακαινισμός του ανθρώπου κατά τη δογματική διδασκαλία του αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2009. - Β. Τσίγκος, Προλεγόμενα στη θεολογική γνωσιολογία, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2010. - Β. Τσίγκος, Χάρισμα και θεσμός στην περί Εκκλησίας διδασκαλία του ιεροῦ Χρυσοστόμου, εκδ. Ostracon Publishing, Θεσσαλονίκη 2016. - Ν. Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική Θεολογία Α´, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη, 2004. - Ν. Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική Θεολογία Β´. Έκθεση της ορθόδοξης πίστης σε αντιπαράθεση με τη δυτική Χριστιανοσύνη, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 1996 (ανατ. 2009). - Ν. Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική Θεολογία Γ´, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2005. - Ν. Ματσούκας, Γένεσις και ουσία του ορθοδόξου δόγματος, (Ανάλεκτα Βλατάδων 2), εκδ. Πατριαρχικόν Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, Θεσσαλονίκη 1969. - Ι. Ρωμανίδης, Το προπατορικόν αμάρτημα, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2010. - Ι. Ρωμανίδης, Δογματική και Συμβολική Θεολογία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας, τ. Α´, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2004. - Χ. Σταμούλης, Κάλλος το άγιον. Προλεγόμενα στη φιλόκαλη αισθητική της Ορθοδοξίας, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 22005. - I. Καρμίρης, Τα Δογματικά και Συμβολικά Μνημεία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας, τ. Ι, εν Αθήναις 1960. - Β. Ι. Φειδάς, Εκκλησιαστική Ιστορία, τ. Α΄: Απ’ αρχής μέχρι την Εικονομαχία, Αθήναι 2002. - Β. Ι. Φειδάς, Εκκλησιαστική Ιστορία, τ. Β΄: Από την Εικονομαχία μέχρι τη Μεταρρύθμιση, Αθήναι 2002. - Β. Γιαννόπουλος, Ιστορία και Θεολογία των Οικουμενικών Συνόδων, εκδ. Έννοια, Αθήνα 2014. - Δ. Τσελεγγίδης, Ὀρθόδοξη θεολογία καί ζωή. Μελέτες Συστηματικῆς Θεολογίας, ἐκδ. Π. Πουρναρᾶ, Θεσσαλονίκη 2005. - V. Lossky, Η Μυστική Θεολογία της Ανατολικής Εκκλησίας, Θεσσαλονίκη 2007. - Α. Γιέφτιτς, Η Εκκλησιολογία του Αποστόλου Παύλου, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 1984. - P. Evdokimov, H Oρθοδοξία (μετάφρ. A. Μουρτζόπουλος), εκδ. Ρηγόπουλος, Θεσσαλονίκη 1972. - Ι. Ζηζιούλας, Σημειώσεις Δογματικής, τ. Α΄-Β΄, Θεσσαλονίκη 1985-1987. - Ι. Πόποβιτς, Άνθρωπος και Θεάνθρωπος. Μελετήματα Ορθοδόξου Θεολογίας, εκδ. Αστήρ, Αθήναι 1993. - Ι. Πόποβιτς, Δογματική Ορθόδοξη Φιλοσοφία της Αλήθειας, εκδ. Ι. Μ. Μονή Βατοπαιδίου, Άγιον Όρος 2019. - Δ. Στανιλοάε, Η περί Θεού ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία (μετάφρ. Κ. Coman, Γ. Παπαευθυμίου), εκδ. Αρμός, Αθήνα 2011. - A. Grillmeier, Christ in Christian Tradition, vol. 1: From the Apostolic Age to Chalcedon (451), εκδ. Mowbrays, London 1975. - W. Kasper, The God of Jesus Christ, εκδ. S.C.M. Press, London 1984. - G. L. Prestige, God in Patristic Τhought, εκδ. SPCK, London 1985. - J. Romanides, An Outline of Orthodox Patristic Dogmatics - Επίτομος Ορθόδοξος Πατερική Δογματική, (edited & translated by G. D. Dragas), εκδ. Orthodox Research Institute, New Hampshire 2004. - T. F. Torrance, The Christian Doctrine of God: One Being Three Persons, εκδ. T & T Clark, Edinburgh 1996. - B. Bobrinskoy B., Le Mystère de la Trinité, Paris 1986. - J. Zizioulas, Being as Communion. Studies in Personhood and the Church, έκδ. St Vladimir’s Seminary Press, New York 2000.
Τελευταία Επικαιροποίηση
23-11-2022