ΘΕΟΛΟΓΙΑ, ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ)
| Τίτλος | ΘΕΟΛΟΓΙΑ, ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ) / THEOLOGY, NATURAL SCIENCES, AND ENVIRONMENT (SEMINAR) |
| Κωδικός | ΥΕ11 |
| Σχολή | Θεολογική |
| Τμήμα | Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Εαρινή |
| Υπεύθυνος/η | Αικατερίνη Τσαλαμπούνη |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 60005086 |
| Τίτλος | ΘΕΟΛΟΓΙΑ, ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ) |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2022 – 2023 |
| Περίοδος Τάξης | Εαρινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Διδάσκοντες άλλων Κατηγοριών |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Class ID | 600214909
|
Πρόγραμμα Τάξης
| Κτίριο | Θεολογική |
| Όροφος | Όροφος 2 |
| Αίθουσα | ΑΙΘΟΥΣΑ Α ΜΙΚΡΗ (95) |
| Ημερολόγιο | Τρίτη 15:00 έως 18:00 |
Τύπος Μαθήματος
Ειδικού Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Γενικών Γνώσεων
- Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Γενικού Υποβάθρου
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600214909
- eLearning (Moodle): https://elearning.auth.gr/course/view.php?id=4623
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
- Αγγλικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Μετα την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα μπορούν:
(1) να αξιοποιούν τις θεολογικές τους γνώσεις στη συζήτηση σύγχρονων προβλημάτων και θεωριών που αφορούν στη δημιουργία και στη σχέση με τη φύση
(2) να αναπτύσσουν διάλογο με τις φυσικές επιστήμες σε θέματα οικολογίας
(3) να διαπιστώνουν τα επιστημολογικά όρια των φυσικών επιστημών και τις δυνατότητες της θεολογίας
(4) να διακρίνουν και να περιγράφουν το διάλογο Θεολογίας και φυσικών επιστημών μέσα στην ιστορία από το Βυζάντιο έως σήμερα
(5) να διαχειρίζοντα στα διεθνή Fora θέματα οικολογίας εξ επόψεως θεολογίας σε συνεργασία με τις επιστήμες
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
- Λήψη αποφάσεων
- Ομαδική εργασία
- Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
- Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα αποβλέπει στην ανάπτυξη διεπιστημονικού διαλόγου μεταξύ της Ορθόδοξης Θεολογίας και των υπόλοιπων επιστημών, ιδιαίτερα των θετικών και της οικολογίας. Κάθε χρόνο εξετάζεται ένα συγκεκριμένο θέμα, από τη σκοπιά διαφόρων επιστημών και της θεολογίας ώστε ο φοιτητής να αποκτά μια ολοκληρωμένη εικόνα του θέματος αυτού και να ασκεί την κριτική του σκέψη διευρύνοντας ταυτόχρονα του γνωστικούς του ορίζοντες. Για τον σκοπό αυτό, λαμβάνει τις σχετικές πληροφορίες απευθείας από τους ειδικούς επιστήμονες ώστε να είναι σε θέση να διαμορφώσει ενημερωμένη άποψη.
Το θέμα του σεμιναρίου κατά το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023 είναι η ίδια η σχέση μεταξύ της θρησκείας και της επιστήμης. Μία σχέση που πέρασε από διάφορα στάδια, μέχρι να καταλήξει στο σήμερα. Οι περιπέτειες της ανθρωπότητας με την κρίση της πανδημίας ανέδειξαν με τον πλέον σαφή τρόπο το πόσο είναι αναγκαίος ο επαναπροσδιορισμός των ορίων επιστήμης και θρησκείας. Στόχος, λοιπόν, του σεμιναρίου είναι να διερευνήσει αυτή τη σχέση από διαφορετικές σκοπιές, να εντοπίσει τα σημεία τριβής και να φωτίσει της ομοιότητες των δύο αυτών πολύ σημαντικών τομέων του ανθρώπινου βίου. Μέσα από τις διαλέξεις του μαθήματος, στις οποίες θα κληθούν ειδικοί να παρουσιάσουν, οι φοιτητές θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν λεπτομέρειες αυτής της σχέσης, να εντοπίσουν τις όποιες στιγμές σύγκρουσης και να αναζητήσουν τις αιτίες, να δώσουν απαντήσεις σε ερωτήματα που εγείρονται όσον αφορά τα όρια θρησκείας και επιστήμης, αλλά και να προβληματιστούν.
Διδακτικές ενότητες:
1. Εισαγωγή
2. Ιστορία της Επιστήμης
3. Κοσμολογία και Δημιουργία
4. Η στάση των Πατέρων απέναντι στις Επιστήμες
5. Επιστήμη και Εκκλησία μέσα στην Ιστορία
6. Ακαδημαϊκή θεολογία και Επιστήμη
7. Επιστήμη και ποιμαντική
8. Γυναίκες στην επιστήμη και τη θρησκεία
9. Άνθρωπος και φυσικό περιβάλλον στη χριστιανική θεολογία
10. Πώς η επιστήμη του περιβάλλοντος μπορεί να γίνει πράξη στην ενορία
11. Περιβαλλοντικές επιστήμες στην εκπαίδευση
12. Μελέτη περίπτωσης – συζήτηση
13. Κουίζ – Συμπεράσματα
Λέξεις Κλειδιά
Θεολογία, Ιστορία επιστημών, Φυσική, Βιολογία, Οικολογία.
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Διαφάνειες
- Πολυμεσικό υλικό
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
(1) Ηλεκτρονική υποστήριξη του μαθήματος μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Elearning
(2) Χρήση e-mail για την επικοινωνία και την υποβολή εργασιών
(3) Χρήση προγραμμάτων Η/Υ (για παράδειγμα PowerPoint) για τη διδασκαλία
(4) Συμπλήρωση ηλεκτρονικών quiz
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 39 | 1,6 | ✓ | ✓ | |
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 34 | 1,4 | ✓ | ✓ | |
| Εκπαιδευτικές επισκέψεις και παρακολούθηση συνεδρίων / σεμιναρίων / εκδηλώσεων | 10 | 0,4 | ✓ | ✓ | |
| Συγγραφή εργασίας / εργασιών | 15 | 0,6 | ✓ | ✓ | |
| Εξετάσεις | 27 | 1,1 | |||
| Σύνολο | 125 | 5 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Το μάθημα, στην κανονική εξεταστική περίοδο εξετάζεται με γραπτές εξετάσεις, οι οποίες αποτελούν το 70% της τελικής βαθμολογίας. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του εξαμήνου (συνήθως στο τελευταίο μάθημα) διεξάγεται ένα κουίζ, το οποίο αποτελεί το 10% του τελικού βαθμού. Τέλος, οι φοιτητές/τριες εκπονούν μία εργασία, την οποία παραδίδουν στο τέλος του εξαμήνου, έως και μία εβδομάδα πριν από την τελική εξέταση του μαθήματος. Η εργασία αυτή αντιστοιχεί στο 20% του τελικού βαθμού.
Σημειώνεται ότι για να μπορέσει ο/η φοιτητής/τρια να περάσει το μάθημα, θα πρέπει στις εξετάσεις να γράψει πάνω από τη βάση, ανεξάρτητα από το βαθμό που έχει λάβει στην εργασία και στο κουίζ.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Διαμορφωτική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική)
- Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική)
- Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1.Β. ΤΣΙΓΚΟΣ, Άνθρωπος, ο εν μικρώ μέγας, Εκδ. Έννοια, Αθήνα 2019.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
I.Λ. ΓΑΛΑΝΗΣ, Άνθρωπος και κτίση στη βιβλική παράδοση (ΒΒ 44), Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2009
Κ.Ι. ΖΑΧΟΣ, Η Χαμένη Οικειότητα: η Οικολογική Κρίση υπό το Φως του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητή, Τerra incognita, Λάρισα 1998
ΙΩΑΝΝΗΣ Δ. ΖΗΖΙΟΥΛΑΣ, Η κτίσις ως ευχαριστία. Θεολογική προσέγγιση στο πρόβλημα της Οικολογίας, Ακρίτας, Αθήνα 1992
Κ. ΖΟΡΜΠΑΣ, Εκκλησία και φυσικό περιβάλλον, Τέρτιος, Κατερίνη 1998
Α. ΚΕΣΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, A. Άνθρωπος και φυσικό περιβάλλον: σπουδή στον Άγιο Συμεών τον Νέο Θεολόγο. Αθήνα: Δόμος 1989
Γ. ΜΑΝΤΖΑΡΙΔΗΣ, Η εμπειρική θεολογία στην οικολογία και την πολιτική, Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1994
Η. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Θεολογική Οικολογία: Θεωρία και Πράξη, Μαυρομμάτη, Αθήνα 1994
ΚΑΛΛΙΣΤΟΣ WARE, Οικολογική κρίση και ελπίδα. Ορθοδοξία και Οικολογία 1. Μετάφρ. Π. Τσαλίκη-Κιοσόγλου κ.ά., Ακρίτας, Αθήνα 2008
GEORGE L. CLARKE, Elements of ECOLOGY, JOHN WILEY & SONS: New York 1954.
ANNA BRAMWELL, ECOLOGY IN THE 20TH CENTURY A HISTORY, Yale University Press New Haven and London 1989.
DAVID W. ORR, The Nature of Design, Ecology, Culture, and Human Intention, Oxford (Univ. Press) 2002.
LAWRENCE B. SLOBODKIN, A Citizen's Guide to Ecology, Oxford (Univ. Press) 2003.
Laura Marie Hartman, An Ethics of Consumption: Christianity, Economy, and Ecology, University of Virginia May, 2008.
THOMAS N. SHERRATT - DAVID M. WILKINSON, Big Questions in Ecology and Evolution, Oxford (Univ. Press) 2009.
SCIENCE:
PETER HARRISON, THE FALL OF MAN AND THE FOUNDATIONS OF SCIENCE, Cambridge University Press 2007.
DAVID SÉNÉCHAL, HISTOIRE DES SCIENCES, Université de Sherbrooke, Faculté des Sciences, Décembre 2004.
DEREK TURNER, Making Prehistory. Historical Science and the Scientific Realism Debate, Cambridge University Press 2007.
SAMIR OKASHA, Philosophy of Science: A Very Short Introduction, Oxford (Univ. Press) 2002.
JOHN LOSEE, A Historical Introduction to the Philosophy of Science, Oxford (Univ. Press) 1972, 2001.
STEPHEN GAUKROGER, The Emergence of a Scientific Culture. Science and the Shaping of Modernity, 1210–1685, CLARENDON PRESS - OXFORD 2006.
PAUL WALDAU - KIMBERLEY PATTON, A Communion of Subjects: Animals in Religion, Science, and Ethics, Columbia University Press 2006.
THOMAS DIXON, GEOFFREY CANTOR - STEPHEN PUMFREY, SCIENCE AND RELIGION. New Historical Perspectives, CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS 2010.
NICHOLAS SAUNDERS, DIVINE ACTION AND MODERN SCIENCE, CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS 2002.
SALMON - EARMAN - GLYMOUR - LENNOX - MACHAMER MCGUIRE - NORTON - SALMON – SCHAFFNER, Εισαγωγή στη Φιλοσοφία της Επιστήμης, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ ΗΡΑΚΛEIO 2001.
IAN HACKING, ΑΝΑΠΑΡΙΣΤΩΝΤΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΟΝΤΑΣ.
Εισαγωγικά Θέματα στη Φιλοσοφία της Φυσικής Επιστήμης, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Ε.Μ.Π. ΑΘΗΝΑ 2002.
Γ. ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΔΗΣ – Δ. ΔΙΑΛΕΤΗΣ _ Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ – Κ. ΓΑΒΟΓΛΟΥ, Οι Επιστήμες στην Αρχαία Ελλάδα, στο Βυζάντιο και στο Νεότερο Ελληνισμό, ΕΑΠ, Αθήνα 2001.
Δ. ΦΡΑΓΚΑΤΖΗ, Η συμβολή των Εκκλησιαστικών Πατέρων Μεγάλου Βασιλείου και Αγίου Γρηγορίου Νύσσης στο Διάλογο Φιλοσοφίας, Θεολογίας και Επιστήμης, (μετ. εργασία) ΑΠΘ, 2008.
Τελευταία Επικαιροποίηση
05-03-2023
