Πολιτικές και Πρακτικές Καταστολής στον Σύγχρονο Κόσμο
| Τίτλος | Πολιτικές και Πρακτικές Καταστολής στον Σύγχρονο Κόσμο / Practice and Policies of Political Repression in Modern World |
| Κωδικός | ΚΕ0Χ44 |
| Σχολή | Κοινωνικών και Οικονομικών Επιστημών |
| Τμήμα | Πολιτικών Επιστημών |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή |
| Υπεύθυνος/η | Βασιλική Λάζου |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600014970 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήμα Πολιτικών Επιστημών 2023-σήμερα
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 0
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| ΚΟΡΜΟΣ | Επιλογής | Χειμερινή | - | 4 |
| Τίτλος | Πολιτικές και Πρακτικές Καταστολής στον Σύγχρονο Κόσμο |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2022 – 2023 |
| Περίοδος Τάξης | Χειμερινή |
| Διδάσκοντες άλλων Κατηγοριών |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Class ID | 600216262
|
Πρόγραμμα Τάξης
| Κτίριο | Αμφιθέατρο ΝΟΕ |
| Όροφος | Ισόγειο |
| Αίθουσα | ΑΙΘΟΥΣΑ Β (156) |
| Ημερολόγιο | Πέμπτη 09:00 έως 12:00 |
Τύπος Μαθήματος
Γενικού Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Γενικών Γνώσεων
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Γενικού Υποβάθρου
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600216262
- eLearning:
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Γενικές Προαπαιτήσεις
Είναι μάθημα γενικής επιλογής που απευθύνεται σε όλα τα εξάμηνα
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα μπορούν:
Να διακρίνουν τις πολιτικές και τις πρακτικές καταστολής στο σύγχρονο κόσμο - Να κατανοούν την πολιτική λειτουργία μορφών καταστολής, όπως τα βασανιστήρια, μέσα από συγκεκριμένα ιστορικά παραδείγματα – Να διακρίνουν τη διεύρυνση του κοινωνικού ελέγχου μέσω σωφρονιστικών και ποινικών πολιτικών - Να μελετούν και να αξιολογούν πρωτογενείς ιστορικές πηγές – Να εξηγούν την ιστορική συνέχεια και αλλαγή
Γενικές Ικανότητες
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα εξετάζει πολιτικές και πρακτικές καταστολής στο σύγχρονο κόσμο. Η έννοια της καταστολής αναλύεται θεωρητικά και μέσα από παραδείγματα από ελληνικές και διεθνείς πρακτικές: από τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και τις ρίζες της ναζιστικής βίας, την πολιτική καταστολή στη φιλελεύθερη δημοκρατία, τα «λευκά κελιά» και την αντιτρομοκρατική νομοθεσία και τα «ανοιχτά» στρατόπεδα συγκέντρωσης (Μπατουστάν και Γάζα). Σε αυτό το πλαίσιο παρουσιάζεται και η ιστοριογραφική συζήτηση για στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Σοβιετική Ένωση. Αναφορικά με την ελληνική περίπτωση αναλύονται τα κατασταλτικά μέτρα του εμφυλιακού και μετεμφυλιακού κράτους καθώς και της δικατορίας των συνταγματαρχών μέσα από τη νομοθεσία και τις επικρατούσες πρακτικές και αναζητώνται τομές και συνέχειες από τον μεσοπόλεμο έως το 1974.
Στη συνέχεια το μάθημα επικεντρώνεται στην έννοια των βασανιστηρίων. Ύστερα από μια σύντομη ιστορική αναδρομή της πρακτικής των βασανιστηρίων (Αλγερία, Χιλή, Αργεντινή) εξετάζονται ζητήματα ορισμού και διαχωρισμού των βασανιστηρίων από άλλους τρόπους απάνθρωπης και σκληρής μεταχείρισης. Αναλύονται οι προσπάθειες για νομιμοποίηση των βασανιστηρίων, τα μοντέλα χρήσης βασανιστηρίων (Ιράκ και Γκουαντάναμο) και οι μυστικές κρατήσεις και έκτακτες μεταγωγές μετά την 11η Σεπτεμβρίου.
Εξετάζονται επιπρόσθετα σύγχρονες ποινικές πολιτικές και η νομοθεσία της εξαίρεσης στο πλαίσιο της δικαστικής καταστολής καθώς και η σωφρονιστική πολιτική και οι πολιτικές ιδιωτικοποίησης και εμπορευματοποίησης της ασφάλειας (ιδιωτικές φυλακές) και η διεύρυνση του κοινωνικού ελέγχου. Σύντομες αναφορές γίνονται τέλος στη λογοκρισία και την καταστολή των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.
Λέξεις Κλειδιά
κράτος, καταστολή, στρατόπεδα συγκέντρωσης, βασανιστήρια, φυλακές, λογοκρισία
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Διαφάνειες
- Πολυμεσικό υλικό
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Πραγματοποιείται Χρήση Τ.Π.Ε. στη διδασκαλία για την πρόσβαση και προβολή στους φοιτητές ιστοσελίδων, πληροφοριών, ταινιών, ντοκιμαντέρ που σχετίζονται με το μάθημα. Πραγματοποιείται τακτική χρήση Τ.Π.Ε. στην επικοινωνία με τους φοιτητές για συνεννοήσεις σχετικά με την εκπαιδευτική διαδικασία, απορίες και προβληματισμούς σχετικά με τη μελέτη τους.
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 39 | 1,4 | ✓ | ||
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 40 | 1,5 | ✓ | ||
| Εκπαιδευτικές επισκέψεις και παρακολούθηση συνεδρίων / σεμιναρίων / εκδηλώσεων | 10 | 0,4 | |||
| Συγγραφή εργασίας / εργασιών | 18 | 0,7 | ✓ | ||
| Εξετάσεις | 3 | 0,1 | ✓ | ||
| Σύνολο | 110 | 4 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η βαθμολογία σε κάθε μάθημα καθορίζεται από τον διδάσκοντα ο οποίος υποχρεώνεται να οργανώσει κατά την κρίση του γραπτές ή και προφορικές εξετάσεις. Η βαθμολογία σε κάθε μάθημα ακολουθεί την κλίμακα των ακέραιων αριθμών από ένα (1) έως δέκα (10). Βάση επιτυχίας είναι ο αριθμός πέντε (5). Κάθε μάθημα εξετάζεται στο τέλος του εξαμήνου το οποίο διδάχθηκε και επιπλέον στην εξεταστική του Σεπτεμβρίου. Η βαθμολογία προκύπτει από : το επίπεδο της γνώσης σχετικά με το γνωστικό αντικείμενο β)Τη δυνατότητα ανάλυσης και σύνθεσης της σκέψης του γ) Την κατανόηση του γνωστικού αντικειμένου
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1. Αλιβιζάτος Νίκος, Οι πολιτκοί θεσμοί σε κρίση 1922-1974, Αθήνα: Θεμέλιο 1995[κωδ. 18021]
2. Αθανασάτου Γιάννα, Ρήγος Άλκης, Σεφερειάδης Μάκης, Η δικατορία 1967-1974. Πολιτικές Πρακτικές, Ιδεολογικός Λόγος, Αντίσταση. Αθήνα: Καστανιώτη 1999
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
• Βόγλης, Πολυμέρης & Μπουρνάζος, Στρατής, «Στρατόπεδο Μακρονήσου, 1947-1950: βία και προπαγάνδα», στο: Ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα. (επιμ. Χρήστος Χατζηιωσήφ) τ. Δ2, Αθήνα: Βιβλιόραμα 2009, σσ. 51-81.
• Δαμηλάκου Μαρία, Ιστορία της Λατινικής Αμερικής. Μια πολιτική ιστορία από το τέλος της αποικιοκρατίας ως σήμερα, Αθήνα: Αιώρα 2014
• Κλάιν Ναόμι, Το δόγμα του σοκ. Η άνοδος του καπιταλισμού της καταστροφής, Αθήνα: Λιβάνης 2007
• Λάζου Βασιλική, Η επιβολή του κράτους. Ο εμφύλιος πόλεμος στη Λαμία, 1945-1949, Ταξιδευτής 2016
• Μαρκαντωνάτου Μαρία, Το κράτος και το μονοπώλιο της βίας, Παπαζήσης 2009
• Μαρκαντωνάτου Μαρία, «Επανακαθορίζοντας τα όρια μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού: Πολιτικές ιδιωτικοποίησης του σωφρονισμού και της επιτήρησης», Τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, τόμος ΧΙΙΙ, τεύχος 49, Ιανουάριος - Μάρτιος 2011
• Πετσίνη Πηνελόπη και Χριστόπουλος Δημήτρης (επιμ.), Η λογοκρισία στην Ελλάδα, Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ 2016 https://www.openbook.gr/i-logokrisia-stin-ellada/
• Χαρίτου - Φατούρου Μίκα, Ο βασανιστής ως όργανο της κρατικής εξουσίας, Αθήνα: University Studio Press 2012
• Agamben Giorgio, Κατάσταση εξαίρεσης, Πατάκης 2007
• Hobsbawm Eric, Παγκοσμιοποίηση, Δημοκρατία και τρομοκρατία, Αθήνα: Θεμέλιο 2008
• Foucault Michel, Επιτήρηση και τιμωρία. Η γέννηση της φυλακής, Αθήνα: Πλέθρον 2011
• Gotz Aly, Το λαϊκό κράτος του Χίτλερ. Ληστεία, Φυλετικός Πόλεμος, Εθνικοσοσιαλισμός, Αθήνα: Κέδρος 2009
• Law Randall, Τρομοκρατία. Μια παγκόσµια ιστορία, Αθήνα: ΙΤΕ-Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Kρήτης, 2020
• Mazower Mark, Η αυτοκρατορία του Χίτλερ, Αθήνα: Αλεξάνδρεια 2009
• Paxton Robert, Η ανατομία του φασισμού, Κέδρος, 2006
• Skoll Geoffrey R. (auth.), Social Theory of Fear: Terror, Torture, and Death in a Post-Capitalist World, Palgrave Macmillan 2010 https://www.academia.edu/11441792/Social_Theory_of_Fear_Terror_Torture_and_Death_in_a_Post_Capitalist_World
Τελευταία Επικαιροποίηση
12-09-2022
