EU-Africa Relations
| Τίτλος | EU-Africa Relations / EU-Africa Relations |
| Κωδικός | ESCO206 |
| Σχολή | Κοινωνικών και Οικονομικών Επιστημών |
| Τμήμα | Πολιτικών Επιστημών |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό, 2ος / Μεταπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Υπεύθυνος/η | Ιωάννης Παπαγεωργίου |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600022588 |
Πρόγραμμα Σπουδών: International Studies: Specialization in European Studies
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 5
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| ΚΟΡΜΟΣ | Επιλογής Υποχρεωτικό | 2 | 1 | 5 |
| Τίτλος | EU-Africa Relations |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2023 – 2024 |
| Περίοδος Τάξης | Εαρινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Ώρες Συνολικά | 39 |
| Class ID | 600229045
|
Τύπος Μαθήματος
Ειδικού Υποβάθρου
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600229045
- Στον ιστοχώρο του Τμήματος:
- eLearning:
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Αγγλικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση να:
1. Κατανοούν το ιστορικό υπόβαθρο και τα πολιτικά και οικονομικά μέσα που έχουν διαμορφώσει τις σχέσεις ΕΕ-Αφρικής.
2. Προσδιορίσουν τους βασικούς παράγοντες και τους θεσμούς που εμπλέκονται στη ευρω-αφρικανική σχέση.
3. Αναλύσουν τις διαφορετικές διαστάσεις της σχέσης, συμπεριλαμβανομένου του εμπορίου, της αναπτυξιακής συνεργασίας, της ασφάλειας και της μετανάστευσης.
4. Αναλύσουν τα κύρια εργαλεία και μέσα διαμόρφωσης πολιτικής που χρησιμοποιούνται από την ΕΕ και τις αφρικανικές χώρες για τη διαχείριση των σχέσεών τους.
5. Αξιολογήσουν τις προκλήσεις, ευκαιρίες και περιορισμούς στη συνεργασία ΕΕ-Αφρικής.
6. Αναπτύξουν δεξιοτήτες κριτικής σκέψης και να μπορούν να αξιολογήσουν κριτικά τον αντίκτυπο των σχέσεων ΕΕ-Αφρικής στις αφρικανικές χώρες, την ΕΕ και την παγκόσμια διακυβέρνηση.
7. Διατυπώνουν συστάσεις πολιτικής για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της συνοχής στις σχέσεις ΕΕ-Αφρικής.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα αυτό παρέχει μια εις βάθος ανάλυση των εξελισσόμενων σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και της Αφρικής. Η Αφρική διαδραμάτιζε πάντα σημαντικό ρόλο για την Ευρώπη και αντιστρόφως, πολύ περισσότερο δε κατά τη διάρκεια των τελευταίων αιώνων. Σήμερα η Αφρική αποτελεί πρόκληση για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της λόγω της γεωγραφικής της εγγύτητας και του δημογραφικού της προφίλ που είναι το πιο νέο παγκοσμίως. Η Ευρώπη θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει ζητήματα που συνδέονται με την Αφρική, όπως η μετανάστευση κρίση ή η κρίση του Έμπολα και του covid-19, που επηρεάζουν την εσωτερική της πολιτική. Από την άλλη, η Αφρική ήταν και παραμένει μια παραδοσιακή γη ευκαιριών για την Ευρώπη έχει γίνει το πεδίο για ένα νέο «αγώνα για την Αφρική» που προκαλείται από την Κίνα και άλλες αναδυόμενες χώρες που εκμεταλλεύονται τις ευπάθειες της ΕΕ. Επιπλέον, η Αφρική είναι στενά δικτυωμένη με τη διασπορά της στην Ευρώπη, η οποία αποτελεί κύρια πηγή εμβασμάτων προς τις αφρικανικές χώρες και ως εκ τούτου έχει κομβικό ρόλο για τις οικονομίες των χωρών αυτών.
Σε αυτό το πλαίσιο, το μάθημα διερευνά τις ιστορικές, οικονομικές και πολιτικές σχέσεις μεταξύ Αφρικής και ΕΕ και εξετάζει τα κύρια ζητήματα εντάσεων και συγκλίσεων μεταξύ των δύο ηπείρων, ιδίως τις εμπορικές σχέσεις, την αναπτυξιακή συνεργασία, τα θέματα ασφάλειας, τη μετανάστευση και τον εκδημοκρατισμό. Διερευνά κατά πόσον η ΕΕ εφαρμόζει αποτελεσματικά μια μακρόπνοη στρατηγική όπως αυτή εκφράζεται στον επίσημο λόγο ή είναι παγιδευμένη παρά τις δεσμεύσεις της σε μια οπισθοδρομική στρατηγική που εξακολουθεί να αντικατοπτρίζει τις ασύμμετρες μετααποικιακές σχέσεις και ευνοεί τη θέση των αναδυόμενων δυνάμεων.
Το μάθημα θα εξετάσει τις διάφορες διαστάσεις αυτής της σχέσης, τόσο από την άποψη της ΕΕ όσο και για την Αφρική. Αναλύει τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται από τη σχέση αυτή και εξετάζει την ιστορία, τις κινητήριες δυνάμεις και τις προκλήσεις των σχέσεων ΕΕ-Αφρικής, τα κύρια εργαλεία διαμόρφωσης πολιτικής και τα μέσα που χρησιμοποιούν και τα δύο μέρη, καθώς και τον αντίκτυπο των σχέσεων αυτών στις αφρικανικές χώρες, την ΕΕ και την παγκόσμια διακυβέρνηση.
Περίγραμμα μαθήματος
1η εβδομάδα: Εισαγωγή στις σχέσεις ΕΕ-Αφρικής
• Επισκόπηση του ιστορικού υπόβαθρου
• Βασικοί παράγοντες και εμπλεκόμενα θεσμικά όργανα
• Κινητήριες δυνάμεις και κίνητρα της εμπλοκής της ΕΕ στην Αφρική
• Η αφρικανική οπτική για τις σχέσεις ΕΕ-Αφρικής
2η εβδομάδα: Πλαίσιο χάραξης πολιτικής ΕΕ-Αφρικής
• Η συμφωνία του Κοτονού και η συνέχειά της
• Η Κοινή Στρατηγική Αφρικής-ΕΕ και το σχέδιο δράσης της
• Η αφρικανική ηπειρωτική ζώνη ελεύθερων συναλλαγών (AfCFTA) και η εμπορική πολιτική της ΕΕ
3η εβδομάδα: Οικονομικές Σχέσεις
• Εμπορικές σχέσεις μεταξύ Αφρικής και ΕΕ
• Η αναπτυξιακή βοήθεια της ΕΕ προς την Αφρική
• Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ)
4η εβδομάδα: Πολιτικές Σχέσεις
• Ο ρόλος της ΕΕ στην προώθηση της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αφρική
• Η Αφρικανική Ένωση και η σχέση της με την ΕΕ
5η εβδομάδα: Η πολιτική ασφαλείας
• Ο ρόλος της ΕΕ στη διατήρηση της ειρήνης και την επίλυση των συγκρούσεων στην Αφρική
• Ο αντίκτυπος της τρομοκρατίας και του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος στις σχέσεις Αφρικής-ΕΕ
Εβδομάδα 6: Μετανάστευση
• Οι μεταναστευτικές πολιτικές της ΕΕ και ο αντίκτυπός τους στην Αφρική
• Αφρικανικές προοπτικές για τη μετανάστευση
• Δημογραφικά στοιχεία για την Αφρική
Εβδομάδα 7: Ο ρόλος τρίτων παραγόντων στις σχέσεις ΕΕ-Αφρικής
• Ο ρόλος της Κίνας, των ΗΠΑ και άλλων παγκόσμιων δυνάμεων στην Αφρική
• Αφρικανική Ένωση (ΑΕ) και περιφερειακοί οργανισμοί
• Η κοινωνία των πολιτών και ο ιδιωτικός τομέας στις σχέσεις ΕΕ-Αφρικής
Εβδομάδα 8: Μελέτες περιπτώσεων – ΛΔΚ
• Ανάλυση της ειδικής περίπτωσης της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό στις σχέσεις ΕΕ-Αφρικής
• Παρουσιάσεις και συζητήσεις για θέματα σχετικά με τη ΛΔΚ
Εβδομάδα 9: Μελέτες περιπτώσεων – Το Κέρας της Αφρικής
• Ανάλυση των ειδικών περιπτώσεων των χωρών του Κέρατος της Αφρικής στις σχέσεις ΕΕ - Αφρικής
• Παρουσιάσεις και συζητήσεις για τρέχοντα θέματα σχετικά με το Κέρας της Αφρικής
Εβδομάδα 10: Μελέτες περιπτώσεων – το Σαχέλ
• Ανάλυση των ειδικών περιπτώσεων των χωρών του Σαχέλ στην ΕΕ - Αφρικανικές σχέσεις
• Παρουσιάσεις και συζητήσεις για τρέχοντα θέματα που αφορούν την περιοχή του Σαχέλ
Εβδομάδα 11: η κλιματική έκτακτη ανάγκη
• Ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής στην Αφρική – απερήμωση και θόλωση των εποχών
• Οι πολιτικές πτυχές της κλιματικής αλλαγής στις σχέσεις ΕΕ-Αφρικής
Εβδομάδα 12: Προκλήσεις και Ευκαιρίες
• Διαρθρωτικές προκλήσεις για τη συνεργασία ΕΕ-Αφρικής
• Ο αντίκτυπος της νόσου COVID-19 στις σχέσεις ΕΕ-Αφρικής
• Ευκαιρίες για την ενίσχυση της συνεργασίας ΕΕ-Αφρικής
Εβδομάδα 13: Συμπέρασμα και τελική εξέταση
• Ανασκόπηση των βασικών θεμάτων και θεμάτων που καλύπτονται στο μάθημα
• Τελική εξέταση που καλύπτει όλη την ύλη του μαθήματος
Λέξεις Κλειδιά
Ευρωπαϊκή Ένωση, Αφρική, διεθνείς σχέσεις, ευρωπαϊκές πολιτικές
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Διαφάνειες
- Διαδραστικές ασκήσεις
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Αξιολόγηση των Φοιτητών
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 39 | 1,4 | ✓ | ✓ | |
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 67 | 2,4 | ✓ | ✓ | ✓ |
| Συγγραφή εργασίας / εργασιών | 29 | 1,1 | |||
| Εξετάσεις | 3 | 0,1 | |||
| Σύνολο | 138 | 5,0 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Ο τελικός βαθμός διαμορφώνεται ως εξής:
• Συμμετοχή κατά τη διάρκεια των μαθημάτων (20%)
• Γραπτές εργασίες κατά τη διάρκεια του εξαμήνου (40%)
• Παρουσίαση μελέτης περίπτωσης κατά τη διάρκεια του εξαμήνου (20%)
• Τελική εξέταση (20%)
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Διαμορφωτική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Διαμορφωτική)
- Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική)
- Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική)
- Δημόσια Παρουσίαση (Διαμορφωτική)
- Έκθεση / Αναφορά (Διαμορφωτική)
Βιβλιογραφία
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Adekeye Adebajo and Kaye Whiteman (editors). The EU and Africa : from Eurafrique to Afro-Europa, New York : Columbia University Press, c2012.
Alden, Chris Emerging Powers and Africa: From Development to Geopolitics (2019), IAI - Istituto Affari Internazionali.
Ayenew, M. B., & Gebrekidan, D. A. (2019). The EU’s Partnership with Africa: Challenges and Prospects. Journal of Global Politics and Current Diplomacy, 7(2), 29-41.
Chabason, L. (2019). The future of EU-Africa relations: What role for civil society?. European Union Institute for Security Studies.
European Commission (2007)” Africa-EU Partnership: Strategic Partnership 2008-2010” Lisbon, 9 December 2007, COM 16344/07.
De Lombaerde, P., & de Castro, G. (2020). The European Union and Africa: Reflecting on the last decade and looking ahead. African Journal of Political Science and International Relations, 14(1), 1-12.
Fargion Valeria - Gazibo Mamoudou (eds.). (2021), Revisiting EU-Africa Relations in a Changing World (New Horizons in European Politics series), Edward Elgar.
Farrell, Mary (2010) Bridging the Gap between EU, Mediterranean and Africa relations: Partnership, Governance and (Re)-evolving Relations », L'Europe en Formation, vol. 356, no. 2, 2010, pp. 169-191.
Mangala, Jack (Ed.). 2013. Africa and the European Union. A Strategic Partnership. New York: Palgrave/Macmillan.
Nsereko, J. R. (2020). European Union–Africa relations in the new era: Towards a common understanding of interests?. Strategic Review for Southern Africa, 42(1), 86-102.
Sicurelli, D. (2015) The European Union's Africa Policy: Norms, Interests and Impact, e-book, London: Routledge.
Staeger, Ueli, The European Union’s Regionalism Diplomacy in Africa: An English School Approach, Bruges Regional Integration & Global Governance Papers, 2015 in http://aei.pitt.edu/68323/1/BRIGG_2_2015_Staeger.pdf
Τελευταία Επικαιροποίηση
29-05-2023
