Θέματα Δογματικής της Ορθοδόξου Εκκλησίας Β΄.

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΘέματα Δογματικής της Ορθοδόξου Εκκλησίας Β΄. / Themes in the Dogmatic Theology of the Orthodox Church II.
ΚωδικόςΔΘ53
ΣχολήΘεολογική
ΤμήμαΚοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού
Κύκλος / Επίπεδο2ος / Μεταπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΕαρινή
Υπεύθυνος/ηΒασίλειος Τσίγκος
ΚοινόΝαι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600015742

Πρόγραμμα Σπουδών: Ορθόδοξη Θεολογία και Χριστιανικός Πολιτισμός

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 4
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
Βιβλικών, Πατερικών, Αγιολογικών και Θρησκειολογικών ΣπουδώνΥποχρεωτικό Κατ' Επιλογήν2110
Ιστορίας, Δόγματος, Φιλοσοφίας και ΑρχαιολογίαςΥποχρεωτικό Κατεύθυνσης2110
Εφαρμοσμένης ΘεολογίαςΥποχρεωτικό Κατ' Επιλογήν2110

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΘέματα Δογματικής της Ορθοδόξου Εκκλησίας Β΄.
Ακαδημαϊκό Έτος2023 – 2024
Περίοδος ΤάξηςΕαρινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Διδάσκοντες άλλων Κατηγοριών
Ώρες Εβδομαδιαία3
Ώρες Συνολικά39
Class ID
600229809
Τύπος Μαθήματος
Eιδίκευσης / Kατεύθυνσης
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Γενικές Προαπαιτήσεις
Καλή γνώση του ιστορικού και εκκλησιαστικού πλαισίου των oκτώ πρώτων αιώνων και της ερμηνείας της Αγίας Γραφής. Ικανή γνώση του διαλόγου μεταξύ των Πατέρων της Εκκλησίας και της Φιλοσοφίας. Καλή γνώση των κειμένων των Οικουμενικών Συνόδων και της θεολογίας των Πατέρων της Εκκλησίας. Καλή γνώση της διαμόρφωσης της λειτουργικής πράξης και των μνημείων λόγου και τέχνης του πολιτισμού της Εκκλησίας.
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα μπορούν να αποκτήσουν: - Εμβάθυνση και ερμηνεία ειδικών θεμάτων του περιεχομένου της εκκλησιαστικής πίστεως με βάση τη ζωή και τα μνημεία λόγου και τέχνης του πολιτισμού της Εκκλησίας. - Η έρευνα και η μελέτη της πίστεως και ζωής της εκκλησιαστικής κοινότητας στη διαχρονική της πορεία και των συνοδικών διατυπώσεων του ορθοδόξου δόγματος με κέντρο τη Θεία Οικονομία, το μυστήριο του Χριστού και τις σωτηριολογικές του συνέπειες για την κτίση και τον άνθρωπο. -Παρουσίαση, ερμηνεία και συζήτηση ειδικών ζητημάτων Εκκλησιολογίας με βάση τους Πατέρες και τις προσεγγίσεις συγχρόνων θεολόγων σε θέματα συναφή με την περί Εκκλησίας ορθόδοξη διδασκαλία.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Αυτόνομη εργασία
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Παρουσιάζονται και συζητούνται ειδικά θέματα Χριστολογίας, Ανθρωπολογίας και Εκκλησιολογίας με βάση τη βιβλική μαρτυρία, την ερμηνεία των Πατέρων, τη λειτουργική και συνοδική πράξη και με τη συνδρομή της βιβλιογραφίας που σχετίζεται με τα θέματα πίστεως της Εκκλησίας. ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΝ: 1) Άσαρκη και ένσαρκη παρουσία του Λόγου στην κτίση και την ιστορία. 2) Ο σκοπός της Ενανθρώπησης του Λόγου στη θεολογία των νεωτέρων χρόνων. 3) Το δόγμα της Χαλκηδόνας. Δογματικές ακολουθίες της υποσταστικής ενώσεως στους Πατέρες και τη σύγχρονη βιβλιογραφία. 4) Χριστολογία και ανθρωπολογία: Μέτρο πάντων ο Θεάνθρωπος. Ο Χριστός στην Πρωτολογία, την Ιστορία και την Εσχατολογία. Χριστός, αρχή και τέλος. 5) Η πρόσληψη του χριστολογικού δόγματος στη σύγχρονη θεολογική σκέψη. Το Χριστολογικό δόγμα ως βάση διαλόγου με ερωτήματα της εποχής μας. 6) Δημιουργία και Εκκλησία. Πατερικές και σύγχρονες περιγραφές, εικόνες και σχήματα (models) περί Εκκλησίας. 7) Η εν Χριστώ Θεία Οικονομία και το έργο του Αγίου Πνεύματος. 8) Η Εκκλησία σώμα Χριστού. Η περί Εκκλησίας ως θεσμού και χαρίσματος συζήτηση στη σύγχρονη θεολογική έρευνα και πράξη. Χαρισματική ζωή και θεσμοί της Εκκλησίας. Η άρρηκτη ενότητα Χριστολογίας και Πνευματολογίας στην Ορθόδοξη Εκκλησιολογία. 9)Τα μυστήρια της Εκκλησίας ή λόγος Περί της εν Χριστώ ζωής του κόσμου. 10) Προϋποθέσεις ενότητας της Εκκλησίας στη θεία Ευχαριστία και τον επίσκοπο στην ορθόδοξη θεολογία. Σχετικοί προβληματισμοί και προκλήσεις της σύγχρονης θεολογικής σκέψης και πράξης. 11) Θεραπεία, χαρισματική θέωση και σωτηρία του ανθρώπου ως προσώπου στη ζωή της εκκλησιαστικής κοινότητας. Εσχατολογία: Παράδεισος και κόλαση. 12-13) Παρουσίαση, συζήτηση, κριτική θεώρηση και αντιμετώπιση προβλημάτων έρευνας και συγγραφής των εργασιών που έχουν αναλάβει οι μεταπτυχιακοί φοιτητές.
Λέξεις Κλειδιά
Ενανθρώπηση, Χριστολογικό δόγμα, Χριστός, Θεοτόκος, Εκκλησία, Άγιο Πνεύμα, άνθρωπος, έσχατα, Πρωτολογία, Εσχατολογία.ΓΙΟό
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Αξιολόγηση των Φοιτητών
Περιγραφή
Με e-mail
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις39
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων90
Εκπαιδευτικές επισκέψεις και παρακολούθηση συνεδρίων / σεμιναρίων / εκδηλώσεων30
Συγγραφή εργασίας / εργασιών91
Σύνολο250
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Εργασία και παρουσίασή της στο μάθημα. Προσμετράται θετικά η συμμετοχή των φοιτητών στο μάθημα.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Προτείνεται στους μεταπτυχιακούς φοιτητές βιβλιογραφία σχετική με τη γνωστική περιοχή της Δογματικής της Ορθοδόξου Εκκλησίας και με το θέμα της εργασίας που έχουν αναλάβει. Postgraduate students are recommended bibliography related to the cognitive area of the Dogmatics of the Eastern Orthodox Church and to the topic of the essay they have undertaken.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
- Β. Τσίγκος, Δογματική της Ορθοδόξου Εκκλησίας, εκδ. Ostracon, Θεσσαλονίκη 2019. - Β. Τσίγκος, Περιχώρησις. Θεολογικό περιεχόμενο του όρου και οι εφαρμογές του κατά τη Δογματική της Ορθοδόξου Εκκλησίας, εκδ. Ostracon, Θεσσαλονίκη 2015. - Β. Τσίγκος, Ο ανακαινισμός του ανθρώπου κατά τη δογματική διδασκαλία του αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2009. - Β. Τσίγκος, Προλεγόμενα στη θεολογική γνωσιολογία, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2010. - Β. Τσίγκος, Χάρισμα και θεσμός στην περί Εκκλησίας διδασκαλία του ιεροῦ Χρυσοστόμου, εκδ. Ostracon Publishing, Θεσσαλονίκη 2016. - Ν. Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική Θεολογία Α´, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη, 2004. - Ν. Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική Θεολογία Β´. Έκθεση της ορθόδοξης πίστης σε αντιπαράθεση με τη δυτική Χριστιανοσύνη, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 1996 (ανατ. 2009). - Ν. Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική Θεολογία Γ´, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2005. - Ν. Ματσούκας, Γένεσις και ουσία του ορθοδόξου δόγματος, (Ανάλεκτα Βλατάδων 2), εκδ. Πατριαρχικόν Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, Θεσσαλονίκη 1969. - Ι. Ρωμανίδης, Το προπατορικόν αμάρτημα, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2010. - Ι. Ρωμανίδης, Δογματική και Συμβολική Θεολογία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας, τ. Α´, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2004. - Χ. Σταμούλης, Κάλλος το άγιον. Προλεγόμενα στη φιλόκαλη αισθητική της Ορθοδοξίας, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 22005. - I. Καρμίρης, Τα Δογματικά και Συμβολικά Μνημεία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας, τ. Ι, εν Αθήναις 1960. - Β. Ι. Φειδάς, Εκκλησιαστική Ιστορία, τ. Α΄: Απ’ αρχής μέχρι την Εικονομαχία, Αθήναι 2002. - Β. Ι. Φειδάς, Εκκλησιαστική Ιστορία, τ. Β΄: Από την Εικονομαχία μέχρι τη Μεταρρύθμιση, Αθήναι 2002. - Β. Γιαννόπουλος, Ιστορία και Θεολογία των Οικουμενικών Συνόδων, εκδ. Έννοια, Αθήνα 2014. - Δ. Τσελεγγίδης, Ὀρθόδοξη θεολογία καί ζωή. Μελέτες Συστηματικῆς Θεολογίας, ἐκδ. Π. Πουρναρᾶ, Θεσσαλονίκη 2005. - V. Lossky, Η Μυστική Θεολογία της Ανατολικής Εκκλησίας, Θεσσαλονίκη 2007. - Α. Γιέφτιτς, Η Εκκλησιολογία του Αποστόλου Παύλου, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 1984. P. Evdokimov, H Oρθοδοξία (μετάφρ. A. Μουρτζόπουλος), εκδ. Ρηγόπουλος, Θεσσαλονίκη 1972. - Ι. Ζηζιούλας, Σημειώσεις Δογματικής, τ. Α΄-Β΄, Θεσσαλονίκη 1985-1987. - Ι. Πόποβιτς, Άνθρωπος και Θεάνθρωπος. Μελετήματα Ορθοδόξου Θεολογίας, εκδ. Αστήρ, Αθήναι 1993. - Δ. Στανιλοάε, Η περί Θεού ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία (μετάφρ. Κ. Coman, Γ. Παπαευθυμίου), εκδ. Αρμός, Αθήνα 2011. - A. Grillmeier, Christ in Christian Tradition, vol. 1: From the Apostolic Age to Chalcedon (451), εκδ. Mowbrays, London 1975. - W. Kasper, The God of Jesus Christ, εκδ. S.C.M. Press, London 1984. - G. L. Prestige, God in Patristic Τhought, εκδ. SPCK, London 1985. - J. Romanides, An Outline of Orthodox Patristic Dogmatics - Επίτομος Ορθόδοξος Πατερική Δογματική, (edited & translated by G. D. Dragas), εκδ. Orthodox Research Institute, New Hampshire 2004. - T. F. Torrance, The Christian Doctrine of God: One Being Three Persons, εκδ. T & T Clark, Edinburgh 1996. - B. Bobrinskoy B., Le Mystère de la Trinité, Paris 1986. - J. Zizioulas, Being as Communion. Studies in Personhood and the Church, έκδ. St Vladimir’s Seminary Press, New York 2000.
Τελευταία Επικαιροποίηση
20-11-2023