Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα μπορούν:
- να αναλύουν βασικά θεολογικα κείμενα της αρχαίας χριστιανικής γραμματείας
-να συγκρίνουν κείμενα με δαφορετικό θεολογικό προσανατολισμὀ
- να εντοπίζουν τις κοινωνικοπολιτιστικές αιτίες που οδήγησαν στην εμφάνιση των αρχαίων των αιρέσεων
- να εξηγούν τα κριτήρια που ανέπτυξε η Εκκλησία στη θεολογική αντιμετώπιση των αιρέσεων
- να ακριβολογούν με θεολογικά επιχειρήματα στην έκθεση της χριστιανικής πίστης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Περιγραφή:
Το χριστολογικό δόγμα δεν προκύπτει στη ζωή της Εκκλησίας αυτόνομα άλλα συνδέεται οργανικά με την τριαδολογία και τη σωτηριολογία. Για το λόγο αυτό η τρίτη και η τέταρτη Οικουμενικές Σύνοδοι, με τις οποίες η Εκκλησία διατύπωσε τη χριστολογική της διδασκαλία έρχονται ως άμεση οργανική συνέχεια με την πρώτη και τη δεύτερη, οι οποίες διατύπωσαν τη διδασκαλία για το τριαδικό δόγμα, όπως αυτό ομολογείται στο Σύμβολο Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως. Χριστολογικά ζητήματα που ετέθησαν τότε επανέρχονται όχι μόνο στις επόμενες συνόδους αλλά φθάνουν μέχρι τη σύγχρονη πραγματικότητα, όταν η Εκκλησία καλείται να αντιμετωπίσει τις επιβιώσεις του νεοαρειανισμού και του νεονεστοριανισμού, καθώς και αλλοτριώσεις σε σύγχρονες αιρετικές κινήσεις.
Ενότητες:
1. Το χριστολογικό Δόγμα στους τρείς πρώτους αιώνες .
2. Το χριστολογικό Δόγμα κατά το Δ´αιώνα .
3. Χριστολογικές διατυπώσεις πριν την Τρίτη Οικουμενική Σύνοδο
4. Το ιστορικοδογματικό πλαίσιο της τρίτης Οικουμενικής Συνόδου
5. Η διδασκαλία του Νεστορίου
6. Ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας και η αντιμετώπιση του νεστοριανισμού.
7. Από την τρίτη στην τέταρτη Οικουμενική Σύνοδο Α´.
8. Από την τρίτη στην τέταρτη Οικουμενική Σύνοδο Β´: Ο μονοφυσιτισμός
9. Η τέταρτη Οικουμενική Σύνοδος και ο Όρος της Χαλκηδόνας
10. Θεολογικές προεκτάσεις του χριστολογικού δόγματος
11. Η προτεσταντική Κενωτική Χριστολογία του ΙΘ΄αιώνα.
12. Η προτεσταντική κριτική στην Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο. (Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα).
13. Νεστοριανικές αναβιώσεις στον ελληνικό προτεσταντικό χώρο τον 20ο αιώνα.
Λέξεις Κλειδιά
Νεστοριανισμός, Αγ.Κύριλλος Αλεξανδρείας, Δ΄Οικουμενική, ΚενωτικήΧριστολογία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Δέσπω Αθ. Λιάλιου, Ερμηνεία των Δογματικών και Συμβολικών Κειμένων της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Τόμος Β᾽. Ερμηνεία της Εκθέσεως των Διαλλαγών, των Β᾽ και Γ᾽Επιστολών του αγ. Κυρίλλου προς Νεστόριο και συναφών ι. κανόνων της Γ᾽ Οικουμενικής Συνόδου, Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2017.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
1).Ν.ΜΑΤΣΟΥΚΑ, Ορθοδοξία και αίρεση στους εκκλησιαστικούς ιστορικούς του Δ΄, Ε΄ΣΤ΄αιώνα, Θεσσαλονίκη 2017.2)Γ.ΜΑΡΤΖΕΛΟΥ, Γένεση και Πηγές του όρου της Χαλκηδόνας, Θεσσαλονίκη 1986. 3) Ι.ΚΟΥΡΕΜΠΕΛΕ, Νεοχαλκηδονισμός.Δογματικό σημείο διαίρεσης; ,Θεσσαλονίκη 2003.4)A.GRILLMEIER, Jesus Christus im Glauben der Kirche, Band 2/1, Freiburg 1990.5)W.D.HAUSCHILD, Lehrbuch der Kirchen und Dognengeschichte, Band 2, Gutersloh 1999.6)J.PELICAN, The Christian Tradition.A History of the Development of Doctrine, Vol.5, Chicago 1991.