ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
| Τίτλος | ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ / THE SAINTS OF THESSALONIKI |
| Κωδικός | Χ113 |
| Σχολή | Θεολογική |
| Τμήμα | Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή |
| Υπεύθυνος/η | Συμεών Πασχαλίδης |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 60001709 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού (2023 και εξής)
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 1
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|
| Τίτλος | ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2023 – 2024 |
| Περίοδος Τάξης | Χειμερινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Ώρες Συνολικά | 39 |
| Class ID | 600229958
|
Πρόγραμμα Τάξης
| Κτίριο | Θεολογική |
| Όροφος | Όροφος 3 |
| Αίθουσα | ΑΙΘΟΥΣΑ B (99) |
| Ημερολόγιο | Τρίτη 18:00 έως 21:00 |
Τύπος Μαθήματος
Ειδικού Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600229958
- Στον ιστοχώρο του Τμήματος: https://www.past.auth.gr/el/node/414
- eLearning: https://elearning.auth.gr/course/view.php?id=4590
- OpenCourses (eClass): https://opencourses.auth.gr/courses/OCRS343/
- Άλλη: Mαθήματα εξ αποστάσεως στην πλατφόρμα zooom
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
- Αγγλικά (Εξέταση)
- Γαλλικά (Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Mε την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα
• περιγράφουν την ιστορική εξέλιξη του Χριστιανισμού στη Θεσσαλονίκη και την αγιολογική ιστορία του
• αναλύουν τα πορίσματα της έρευνας για τις ομάδες των Αγίων της Θεσσαλονίκης
• συγκρίνουν και θα διακρίνουν τα κύρια γνωρίσματα κάθε κατηγορίας των Θεσσαλονικέων Αγίων
• εφαρμόζουν θεολογικά κριτήρια για την κατανόηση του πλαισίου τιμής των πιο προβεβλημένων Αγίων της Θεσσαλονίκης
Γενικές Ικανότητες
- Αυτόνομη εργασία
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Παρουσιάζονται σε ενότητες οι άγιοι της Θεσσαλονίκης, με αφετηρία τους Αγίους του αποστολικού της παρελθόντος και κατακλείδα τους αγίους της νεότερης ιστορικής περιόδου. Καταγράφονται τα νεότερα ερευνητικά πορίσματα για τις επιμέρους ομάδες των αγίων της Θεσσαλονίκης. Γίνεται διεξοδική αναφορά στους αγίους που σχετίζονται με την αποστολική ίδρυση της Εκκλησίας της Θεσσαλονίκης, στους Θεσσαλονικείς μάρτυρες, οι οποίοι αποτελούν την πολυπληθέστερη ομάδα μαρτύρων, μετά από εκείνη των μαρτύρων της Ρώμης, στους επισκόπους της που εντάχθηκαν στο αγιολόγιο της Εκκλησίας ως προασπιστές του ορθόδοξου δόγματος και εκφραστές της βυζαντινής θεολογικής παράδοσης, στους οσίους που σχετίζονται με τον επί αιώνες ακμαίο βυζαντινό μοναχισμό εντός και εκτός των τειχών της πόλης, στους νεομάρτυρες της εποχής της Τουρκοκρατίας και στους νέους αγίους του 18ου και 19ου αιώνος. Τέλος, καθοδηγούνται οι φοιτητές για τη σύνταξη της εργασίας τους στο πλαίσιο του μαθήματος.
1. Εισαγωγικά για την κατάσταση της έρευνας γύρω από τους Αγίους της Θεσσαλονίκης
2. Εισαγωγικά για την ιστορία του Χριστιανισμού στη Θεσσαλονίκη
3. Το αποστολικό υπόβαθρο της Εκκλησίας της Θεσσαλονίκης και οι Άγιοι της Αποστολικής περιόδου
4. Η εποχή των διωγμών και οι Μάρτυρες της Θεσσαλονίκης
5. Η εμβληματική μορφή του Αγίου Δημητρίου και η σχετική γραμματεία
6. Οι Αρχιεπίσκοποι της Θεσσαλονίκης κατά τους οκτώ πρώτους αιώνες: Αγιότητα και δογματική αλήθεια
7. Οι Θεσσαλονικείς Όσιοι και ο αστικός μοναχισμός στη βυζαντινή Θεσσαλονίκη
8. Η Θεσσαλονίκη ως κέντρο του Βυζαντινού Ησυχασμού και οι Θεσσαλονικείς Ησυχαστές Πατέρες
9. Η τιμή των Αγίων της Θεσσαλονίκης: Θεώρηση της αγιολογικής και υμνογραφικής γραμματείας
10. Η διεδρική βάση της Εκκλησίας της Θεσσαλονίκης κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας: Επίσκοποι και Νεομάρτυρες της Θεσσαλονίκης
11. Οι νέοι Θεσσαλονικείς Άγιοι του 18ου και 19ου αιώνα
12. Οι Νεομάρτυρες της Θεσσαλονίκης
13. Συμπεράσματα – έλεγχος γραπτών εργασιών
Λέξεις Κλειδιά
Αποστολικότητα Εκκλησίας Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονικείς Μάρτυρες, Αρχιεπίσκοποι Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονικείς Όσιοι, Θεσσαλονικείς νεομάρτυρες
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Πολυμεσικό υλικό
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Διδασκαλία με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων (παρουσιάσεις με powerpoint και videoclips). Ηλεκτρονική υποστήριξη με βοηθητικό υλικό και ασκήσεις μέσω της πλατφόρμας Blackboard. Επικοινωνία με τους φοιτητές και συμβουλευτική στήριξη με τη χρήση e-mails
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 39 | ✓ | |||
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 30 | ✓ | ✓ | ||
| Συγγραφή εργασίας / εργασιών | 30 | ✓ | |||
| Εξετάσεις | 1 | ||||
| Σύνολο | 100 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Προφορική εξέταση στην ύλη που καλύφθηκε κατά τη διάρκεια του εξαμήνου ή γραπτή εργασία σε θέμα που σχετίζεται με την ύλη του μαθήματος (90%).
Προσμετράται και η ενεργός συμμετοχή στο μάθημα (10%)
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εργασία (Συμπερασματική)
- Προφορική Εξέταση (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Πασχαλίδης Συμεών, Οι Άγιοι της Θεσσαλονίκης. Ιστορία - Γραμματεία - Κείμενα, Θεσσαλονίκη 2013 [Κωδ. στον Εύδοξο: 33154273]
ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ: Από το ανωτέρω σύγγραμμα, τα κεφ. 1, 2, 3, 5, 6, 7 (σελ. 11-74, 87-144)
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Στ. Ευθυμιάδης, Η Μεσαιωνική Θεσσαλονίκη και τα θαύματα των αγίων της. Μικρές και μεγάλες διεκδικήσεις ενός αποκλειστικού προνομίου (9ος-12ος αι.), Βυζαντινά 28 (2008) 51-67.
Παρατηρήσεις για τη χειρόγραφη παράδοση και τη διάδοση της Δημητρείου γραμματείας κατά τη μεσοβυζαντινή και υστεροβυζαντινή περίοδο», Βυζαντινά 34 (2015-2016) 217-251.
Ε. Καλτσογιάνη -Σ. Κοτζάμπαση - Η. Παρασκευόπουλου, Η Θεσσαλονίκη στη Βυζαντινή Λογοτεχνία, Ρητορικά και Αγιολογικά Κείμενα, [Βυζαντινά Κείμενα και Μελέται 32], Θεσσαλονίκη 2002.
Α. Μέντζος, Το προσκύνημα του αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης στα βυζαντινά χρόνια, [Εταιρεία Φίλων του Λαού. Κέντρο Ερεύνης Βυζαντίου 5], Αθήνα 1996.
Χ. Μπακιρτζής, Αγίου Δημητρίου Θαύματα. Οι συλλογές αρχιεπισκόπου Ιωάννου και Ανωνύμου. Ο βίος, τα θαύματα και η Θεσσαλονίκη του αγίου Δημητρίου, Θεσσαλονίκη 1997.
Σ. Πασχαλίδης, Ο Βίος Θεοδώρας της οσιομυροβλύτιδος Θεοδώρας της εν Θεσσαλονίκῃ, [Κέντρον Αγιολογικών Μελετών 1], Θεσσαλονίκη 1991.
Σ. Πασχαλίδης, Η Γραμματεία των Δημητρίων. Β´: Μαρτύρια, Συλλογές Θαυμάτων και Εγκώμια στον άγιο Δημήτριο. Πρωτοβυζαντινή-Μεσοβυζαντινή Περίοδος, [Κέντρον Αγιολογικών Μελετών 5], Θεσσαλονίκη 2005.
Δ. Τσάμης, Φιλοθέου Κωνσταντινουπόλεως του Κοκκίνου αγιολογικά έργα, [Θεσσαλονικείς Βυζαντινοί Συγγραφείς 4], Θεσσαλονίκη 1985.
Π. Χρήστου, Η Γραμματεία των Δημητρείων Α´: Δοηγήσεις των Θαυμάτων του Αγίου Δημητρίου [Κέντρον Αγιολογικών Μελετών 3], Θεσσαλονίκη 1993.
Π. Χρήστου κ.ά., Το Αγιολόγιον της Θεσσαλονίκης, τ. Α´-Β´, [Κέντρον Αγιολογικών Μελετών 4], Θεσσαλονίκη 1997.
S. Efthymiadis, The Ashgate Research Companion to Byzantine Hagiography, τ. I: Periods and Places, τ. II: Genres and Contexts, Farnham 2011-2014.
Ch. Hadjiafxenti, Die Heiligenekomien des Nikolaos Kabasilas. Einleitung und kritische Edition [Byzantinisches Archiv 40], Berlin-Boston 2021.
Remarques sur l’Éloge du patriarche de Constantinople Nil Kerameus à saint Gr鬬¬goire Palamas (BHG 719). Prolégomènes en vue d’une édition critique, Bυζαντινά 33 (2013-2014) 423-438.
E. Russell, St Demetrius of Thessalonica. Cult and devotion in the Middle Ages [BNS 6], Bern 2010
D. Skedros, Saint Demetrius of Thessaloniki: Civic Patron and Divine Protector 4th-7th centuries CE [Harvard Theological Studies 47], Harrisburg 1999
Τελευταία Επικαιροποίηση
05-03-2023
