Περιεχόμενο Μαθήματος
Σχεδιάγραμμα μαθήματος (τα θέματα θα αναλυθούν σε 13 τρίωρα)
1. Μια σύντομη εισαγωγή στην ιστορία της Γερμανίας (η Germania του Τάκιτου – Καρλομάγνος - Αγία Ρωμαϊκή Γερμανική Αυτοκρατορία – μεσαιωνικό status quo – Λούθηρος – ο τριακονταετής πόλεμος – η άνοδος της Πρωσίας – Διαφωτισμός – Φρειδερίκος ο Μέγας – γαλλική κατοχή – το όνειρο της ενωμένης Γερμανίας – Μπίσμαρκ και Γουλιέλμος ΙΙ. – Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος)
2. Το «Σικάγο της Ευρώπης»: τα πολλά πρόσωπα του Βερολίνου (προϊστορία – εμπορικό κέντρο του Μεσαίωνα – το Βερολίνο των Εκλεκτόρων – πρωτεύουσα του βασιλείου της Πρωσίας – πρωτεύουσα της Γερμανικής Αυτοκρατορίας – πρωτεύουσα της Γερμανικής Δημοκρατίας (της Βαϊμάρης) – πρωτεύουσα του Τρίτου Ράιχ – το μεταπολεμικό Βερολίνο – η διαιρεμένη πόλη – πρωτεύουσα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας)
3. Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης, 1919-1933, το ιστορικοπολιτικό πλαίσιο (Η συνθηκολόγηση της Γερμανίας και το τέλος του πολέμου – Η επανάσταση του Νοεμβρίου - Η παραίτηση του Αυτοκράτορα και η ανακήρυξη της δημοκρατίας – Η ίδρυση του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας (ΚΡD) – Η εξέγερση των σπαρτακιστών – Η δολοφονία των Λίμπκνεχτ/Λούξεμπουργκ – Η Εθνοσυνέλευση στη Βαϊμάρη και η ψήφιση του προσωρινού συντάγματος – Δεξιά και αριστερά πραξικοπήματα – Ο θρύλος της «πισώπλατης μαχαιριάς» - Η συνθήκη των Βερσαλλιών – Το θέμα των πολεμικών αποζημιώσεων - Δολοφονία Eisler, Erzberger και Rathenau – Αντισημιτισμός - Κατάσταση πολιορκίας, έκρηξη του πληθωρισμού – Αποτυχημένο πραξικόπημα Χίτλερ στο Μόναχο – Πρόεδρος ο Hindenburg – Παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929 – Εκτόξευση ανεργίας (6 εκ. το 1932) – «Βιασμός της Πρωσίας» - Ο Χίτλερ Καγκελάριος – Εμπρησμός του Ράιχσταγκ – Κατάσταση πολιορκίας – Απαγόρευση κομμάτων)
4. Όψεις της καθημερινότητας στο Βερολίνο του Μεσοπολέμου: Η μητρόπολη της ταχύτητας – τεχνολογία (Sinfonie einer Grossstadt) – πολιτικές δολοφονίες (376 – 1918-1921 ) – οι μεγάλες δίκες - η «νέα γυναίκα» - η «πρωτεύουσα της παρακμής» - ναρκωτικά - η απελευθέρωση της σεξουαλικότητας (Ινστιτούτο Σεξολογίας του Δρ Magnus Hirschfeld) – ομοφυλοφιλία, τραβεστί - η μόδα (Bubikopf) – εγκληματικότητα (το Σικάγο της Ευρώπης) – οι συμμορίες - η λατρεία των αστυνομικών ιστοριών – αντισημιτισμός και Εβραίοι του Βερολίνου – πιλάτες και θεοσοφία (Rudolf Steiner) – φιλοσοφία (σχολή της Φρανκφούρτης)
5. Το θέατρο στο μεσοπολεμικό Βερολίνο: Η άνοδος των σκηνοθετών (Max Reinhardt, Leopold Jessner, Erwin Piskator) – οι συγγραφείς: Georg Kaiser (Gas, Ο πρωταγωνιστής, Μια μέρα του Οκτώβρη), Ödön von Horvath (Volksstück - Ιστορίες από το δάσος της Βιέννης, Πίστη, αγάπη, ελπίδα, Καζιμίρ και Καρολίνα), Carl Zuckmayer (Ο χαρούμενος αμπελώνας, Ο λοχαγός του Κέπενικ), Ernst Toller (Ζήτω: Ζούμε!), Bertolt Brecht (Στη ζούγκλα των πόλεων, Η όπερα της πεντάρας, Η Αγία Ιωάννα των Σφαγείων) – οι ηθοποιοί: Josef Kainz, Alexander Moissi, Albert Bassermann, Gustaf Gründgens
6. Οι εικαστικές τέχνες στο μεσοπολεμικό Βερολίνο: αβάν γκαρντ, εξπρεσσιονισμός, κυβισμός, φουτουρισμός, πουρισμός, βερισμός, κονστρουκτιβισμός, dada (Πρώτη Διεθνής Έκθεση Dada στο Βερολίνο το 1925 - κολλάζ φωτογραφιών, σατιρικά πλακάτ, πάνινες κούκλες), Νέα Αντικειμενικότητα, Emil Nolde, Georg Grosz, John Heartfield, Ernst Ludwig Kirchner, Rudolf Schlichter, Otto Dix, Max Ernst, Max Beckmann, η παλιά φρουρά: Max Liebermann, Heinrich Zille, γλυπτική: Käthe Kollwitz, Max Kolbe. Αρχιτεκτονική: Bauhaus (Walter Gropius, Hannes Meyer, Ludwig Mies van der Rohe), ομάδες: «Εργατικό Συμβούλιο για τις τέχνες», «Το δαχτυλίδι».
7. Η λογοτεχνία στο μεσοπολεμικό Βερολίνο: Από τον εξπρεσσιονισμό στη Νέα Αντικειμενικότητα – Hans Fallada, Erich Kästner (Φάμπιαν - χρηστική ποίηση), Alfred Döblin (Βερολίνο Αλεξάντερπλατς), Erich Maria Remarque (Ουδέν νεότερον από το δυτικό μέτωπο), Thomas Mann, Heinrich Mann, Hermann Hesse, ο «ιπτάμενος ρεπόρτερ» Egon Erwin Kisch, επιφυλλιδογραφία: Kurt Tucholsky, Joseph Roth, τα best seller: Steafn Zweig, Vicky Baum, Irmgard Keun.
8. Ο κινηματογράφος στο μεσοπολεμικό Βερολίνο: η παντοκρατορία της UFA - Οι μαιτρ του βωβού κινηματογράφου: Robert Wiene (Το εργαστήριο του Δρ Καλιγκάρι), Fritz Lang (Δρ Μαμπούζε, ο παίκτης), Friedrich Wilhelm Murnau (Νοσφεράτου), Ernst Lubitsch (Η πριγκίπισσα των στρειδιών), Georg Wilhelm Pabst (Το κουτί της Πανδώρας), Billy Wilder (Άνθρωποι την Κυριακή) - Τα αριστουργήματα: Μετρόπολις (Fritz Lang), Μ – Μια πόλη ψάχνει ένα δολοφόνο (Fritz Lang), Κορίτσια με στολή (Leontine Sagan), Ο γαλάζιος άγγελος (Josef von Sternberg), Kuhle Wampe (Slatan Dudow) – Οι αστέρες: Asta Nielsen, Marlene Dietrich, Elisabeth Bergner, Louise Brooks.
9. Η μουσική στο μεσοπολεμικό Βερολίνο: Οπερέτες (Richard Strauss) – Arnold Schönberg (ατονικότητα) – Hanns Eisler (Το τραγούδι της αλληλεγγύης) – Alban Berg (Wozzeck, Lulu) – αναγέννηση Χέντελ, Μπαχ – Ernst Krenek (τζαζ όπερα) – επιθεωρήσεις (Chocolate kiddies, Ζοζεφίν Μπέικερ) – Kurt Weill – Paul Dessau - Comedian Harmonists (βαριετέ) – Karl Valentin (γκροτέσκο καμπαρέ) – Anita Berber – μοντέρνος χορός: Rudolf von Laban, Mary Wigman.