ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ: ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ
| Τίτλος | ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ: ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ / PREHISTORIC ARCHAELOGY: THEORY AND METHOD |
| Κωδικός | ΑΠΡ651 |
| Σχολή | Φιλοσοφική |
| Τμήμα | Ιστορίας και Αρχαιολογίας |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600019199 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας 2020-2021
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 75
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ | Υποχρεωτικό Ειδίκευσης | 4 | 2 | 6 |
| ΙΣΤΟΡΙΑΣ | Υποχρεωτικό Κατ' Επιλογήν | Χειμερινό/Εαρινό | - | 6 |
| Τίτλος | ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ: ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2023 – 2024 |
| Περίοδος Τάξης | Χειμερινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Ώρες Συνολικά | 39 |
| Class ID | 600244094
|
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600244094
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
- Αγγλικά (Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα πρέπει να είναι σε θέση να έχουν εποπτεία της διαμόρφωσης της Αρχαιολογικής Θεωρίας και των βασικών αναλυτικών και συνθετικών μεθόδων που ακολουθεί η αρχαιολογία για τη διερεύνηση των προϊστορικών κοινωνιών. Θα γνωρίζουν τις κύριες θεωρητικές προσεγγίσεις της μελέτης του παρελθόντος και των αρχαιολογικών καταλοίπων, όπως αυτά διαμορφώθηκαν στην πορεία της Αρχαιολογίας ως ανθρωπιστικής επιστήμης από την αρχή της διαμόρφωσής της ως σήμερα. Θα γνωρίζουν μια πληθώρα μεθόδων που χρησιμοποιεί η Αρχαιολογία για τη συλλογή των δεδομένων, τη μελέτη και την ερμηνεία τους. Θα πρέπει, σε βασικό επίπεδο, να ειναι σε θέση να αναγνωρίζουν το θεωρητικό υπόβαθρο αρχαιολογικών επιχειρημάτων. Θα πρέπει επίσης να αναγνωρίζουν τα βασικα χαρακτηριστικά των αναλυτικών τεχνικών και να είναι σε θέση να επιλέγουν τις περισσότερο κατάλληλες για τη λύση αρχαιολογικών ερωτημάτων. Στο πλαίσιο του μαθήματος θα έχουν άμεση εποπτεία συγκεκριμένων μεθοδολογικών εργαλείων μέσα από σύντομες εργαστηριακές συνεδρίες σε κατάλληλες υποδομές του ΑΠΘ.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
- Αυτόνομη εργασία
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Σκοπός του μαθήματος είναι να δοθεί μια σφαιρική εισαγωγή στις διαστάσεις της σύγχρονης αρχαιολογίας. Στο πρώτο μέρος του μαθήματος συζητούνται τα κύρια ρεύματα της θεωρητικής αρχαιολογικής σκέψης του 20ου αιώνα. Εξετάζεται η πολιτισμική ιστορία, η διαδικαστική αρχαιολογία, η μεταδιαδικαστική αρχαιολογία και η σύγχρονη σύνθεσή τους. Στο δεύτερο μέρος εξετάζονται οι μέθοδοι και οι τεχνικές που στηρίζουν τη σύγχρονη αρχαιολογία, την ανασκαφή και την αρχαιολογία πεδίου, την αρχαιολογία του τοπίου, την αρχαιομετρία και τη βιοαρχαιολογία. Τέλος συζητείται η θέση της αρχαιολογιας στο σύγχρονο κόσμο και θίγονται θέματα μουσειολογίας και δημόσιας αρχαιολογίας.
Πρόγραμμα διαλέξεων.
Μάθημα 1
Η Ιστορία της Αρχαιολογικής Σκέψης: Από την Αναγέννηση στον σύγχρονο κόσμο
Μάθημα 2
Θεωρία της Αρχαιολογίας: Πολιτισμική Ιστορία, Νέα Αρχαιολογία και Ανθρωπολογική Αρχαιολογία, Διαδικαστική Αρχαιολογία
Μάθημα 3
Θεωρία της Αρχαιολογίας: Ρεύματα και σύγχρονες θεωρητικές κατευθύνσεις. Μεταδιαδικαστική Αρχαιολογία, Ερμηνευτική Αρχαιολογία
Μάθημα 4
Θεωρία της Αρχαιολογίας: Ρεύματα και σύγχρονες θεωρητικές κατευθύνσεις. Θεωρία του υλικού πολιτισμού, Αρχαιολογίες των ταυτοτήτων, Έμφυλες Αρχαιολογίες
Μάθημα 5
Αρχαιολογία του πεδίου: Αρχαιολογική ανασκαφή. Βασικές αρχές
Μάθημα 6
Αρχαιολογία του πεδίου: Τεχνικές και μέθοδοι
Μάθημα 7
Αρχαιολογία του πεδίου: Η αρχαιολογική επιφανειακή έρευνα. Τηλεπισκόπηση, Γεωφυσικές διασκοπήσεις . Υποβρύχια αρχαιολογία
Μάθημα 8
Χρονολόγηση. Συμβατικές μέθοδοι σχετικής χρονολόγησης, εργαστηριακές μέθοδοι χρονολόγησης
Μάθημα 9 - (και εργαστήριο)
Τεχνολογία και επιστήμη των υλικών. Λιθοτεχνία, Κεραμική, Μεταλλουργία
Μάθημα 10- (και Εργαστήριο)
Περιβαλλοντική Αρχαιολογία και Βιοαρχαιολογία. Ζωοαρχαιολογία, Αρχαιοβοτανική, Γεωαρχαιολογία, Οστεοαρχαιολογία
Υπολογιστές και Αρχαιολογία. Εφαρμογές υπολογιστών στην αρχαιολογική έρευνα. Βασικές αρχές στατιστικής ανάλυσηις. Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών
Μάθημα 11
Αρχαιολογία και κοινωνία, Ειδικές ομάδες κοινού, Εκπαιδευτικά αρχαιολογικά προγράμματα. Μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι
Μάθημα 12
Βασικές έννοιες μουσειολογίας, διαχείριση αρχαιολογικής κληρονομιάς
Μάθημα 13
Παρακολούθηση εκπαιδευτικού προγράμματος στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
Λέξεις Κλειδιά
προϊστορική αρχαιολογία, αρχαιολογική θεωρία και μέθοδος, αρχαιολογικές τεχνικές πεδίου, αρχαιολογικές αναλυτικές τεχνικές
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Διαφάνειες
- Βιβλίο
- σύντομες εργαστηριακές συνεδρίες
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Προβολή Power Point, e-learning
E-mail
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 33 | ✓ | |||
| Εργαστηριακή Άσκηση | 18 | ✓ | ✓ | ||
| Άσκηση Πεδίου | 10 | ||||
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 85 | ✓ | |||
| Εκπαιδευτικές επισκέψεις και παρακολούθηση συνεδρίων / σεμιναρίων / εκδηλώσεων | 9 | ||||
| Εξετάσεις | 55 | ||||
| Σύνολο | 210 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Διαμορφωτική)
- Προφορική Εξέταση (Συμπερασματική)
- Εργαστηριακή Εργασία (Διαμορφωτική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Renfrew, C. and Bahn, P. 2001. Αρχαιολογία. Θεωρία, Μεθοδολογία και Πρακτικές Εφαρμογές. Καρδαμίτσας
Hodder, Ian 2002. Διαβάζοντας το Παρελθόν. Εκδόσεις 21ου. Αθήνα
B.G. Trigger, 2005. Μια ιστορία της αρχαιολογικής σκέψης. Εκδόσεις Αλεξάνδρεια
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Βασική εισαγωγική βιβλιογραφία για τη Θεωρία της Αρχαιολογίας
Binford, L. 1972. An Archaeological Perspective. New York: Academic Press
Binford, L. R., and S. R. Binford. 1968. New Perspectives in Archaeology. New York: Academic Press.
Childe, V. G. 1958. Retrospect. Antiquity 32:69-74.
Clarke, D. L. 1968. Analytical Archaeology. London: Methuen.
Hodder, I. 1982. Symbols in Action. Cambridge: Cambridge University Press.
—. 1984. Archaeology in 1984. Antiquity LVIII:30.
—. 1986. Reading the Past. Cambridge: Cambridge University Press.
—. 1990. Archaeology and the Post-modern. Anthropology Today 6:13-15.
—. 2001. Archaeological Theory Today. Cambridge: Polity Press.
Renfrew, C. 1984. Approaches to Social Archaeology. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Shanks, M., and C. Tilley. 1987a. Re-constructing Archaeology: Theory and Practice. Cambridge: Cambridge University Press.
—. 1987b. Social Theory and Archaeology. Cambridge: Polity Press.
Χουρμουζιάδης, Γ.Χ. 1978. Το νεολιθικό Διμήνι. Βόλος
Βασικά εγχειρίδια
Johnson, Matthew 2010. Archaeological Theory. An introduction. Blackwell Publishers, Oxford.
Green, Kevin 2002. Archaeology: An Introduction. Routledge, London.
Gamble, Clive 2004. Archaeology. The basics. Routledge, London.
Τελευταία Επικαιροποίηση
07-10-2023
