Κοινωνιογλωσσολογία και εφαρμογές στην πολυ-γλωσσία

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΚοινωνιογλωσσολογία και εφαρμογές στην πολυ-γλωσσία / Sociolinguistics and applications in Multilingualism
ΚωδικόςΥ 03Δ
ΣχολήΦιλοσοφική
ΤμήμαΓαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας
Κύκλος / Επίπεδο2ος / Μεταπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
ΚοινόΌχι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600018175

Πρόγραμμα Σπουδών: 2019 Γλωσσικές, Λογοτεχνικές και Διαπολιτισμικές Σπουδές στον Γαλλόφωνο και Ευρωπαϊκό Χώρο

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 11
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
Διδακτική των Γλωσσών και Νέες Τεχνολογίες στη Γλωσσική ΕπικοινωνίαΥποχρεωτικόΧειμερινό/Εαρινό-8

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΚοινωνιογλωσσολογία και εφαρμογές στην πολυ-γλωσσία
Ακαδημαϊκό Έτος2023 – 2024
Περίοδος ΤάξηςΧειμερινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Ώρες Εβδομαδιαία3
Ώρες Συνολικά39
Class ID
600244124
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι φοιτητές/φοιτήτριες αναμένεται ότι στο πλαίσιο του μαθήματος θα - κατανοήσουν τους θεωρητικούς άξονες της κοινωνιογλωσσολογίας και της πολυγλωσσικής εκπαίδευσης - εντρυφήσουν τις ιδιαιτερότητες των μεθοδολογικών προσεγγίσεων που εντάσσονται στον τομέα της κοινωνιογλωσσολογίας - συνδέσουν θεωρία με πράξη μέσω της παραγωγής πλουραλιστικών δραστηριοτήτων - εξοικειωθούν με την ανάπτυξη διδακτικών ενοτήτων σύμφωνα με τις πλουραλιστικές προσεγγίσεις και το Πλαίσιο Αναφοράς για τις Πλουραλιστικές Προσεγγίσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης - θα εξασκηθούν στη χρήση των εργαλείων για την ανάπτυξη και ανάλυση του πολύγλωσσου επικοινωνιακού ρεπερτορίου και της πολυγλωσσικής δεξιότητας.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα πραγματεύεται βασικές αρχές της Κοινωνιογλωσσολογίας παρουσιάζοντας τη γένεση του συγκεκριμένου ερευνητικού χώρου και τη σχέση της Κοινωνιογλωσσολογίας με τη Γλωσσολογία, της περιοχές έρευνά της, τους κλάδους της, τα αίτια ανάπτυξή της, τους κυριότερους εκπροσώπους της, τις διαστάσεις της γλωσσικής ποικιλότητας (γεωγραφική και κοινωνική ποικιλότητα). Παρουσιάζονται επίσης φαινόμενα γλωσσικής επαφής (διγλωσσία, πολυγλωσσία, πίτζιν, κρεολές, lingua franca), τα επίπεδα γλωσσικού ύφους, βασικές κοινωνιογλωσσικές έννοιες (μητρική γλώσσα, γλωσσική κοινότητα, τελικοί ομιλητές, συμμετοχική παρατήρηση) , η εναλλαγή γλωσσική κώδικα, η χιουμοριστική διάσταση της γλωσσικής επικοινωνίας, τα φαινόμενα της γλωσσικής διατήρησης, γλωσσική υποχώρησης και γλωσσική θνησιμότητας.
Λέξεις Κλειδιά
κοινωνιογλωσσολογία, πολυγλωσσία, εκπαίδευση
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Διαφάνειες
  • Πολυμεσικό υλικό
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Σεμινάρια2008
Σύνολο2008
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η αξιολόγηση των φοιτητών γίνεται μέσω τελικής γραπτής εργασίας και συμμετοχής στην ταξη.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Archakis, A. & V. Tsakaona (2012). The Narrative Construction of Identities in Critical Education. Hampshire and New York: Palgrave Macmillan. Auger, N. (2005). Comparons nos langues, une démarche d’apprentissage du français auprès des enfants nouvellement. Editions CNDP, collection Ressources Formation Multimédia, fabrication : CRDP Languedoc-Roussillon, CDDP du Gard, DVD et guide pédagogique, 15 pages. Baker, C. (2001). Εισαγωγή στη δίγλωσση εκπαίδευση και τη διγλωσσία. Αθήνα: Gutenberg (μτφ. Α. Αλεξανδροπούλου). Beacco, J.-C. & Byram, M. (2002). Guide pour l’élaboration des politiques éducatives en Europe. Editions du Conseil de l’Europe, Strasbourg. Bell, J. (2005). Doing your research project. A Guide for First-time Researchers in Education, Health and Social Science. Buckinghamshire: Open University Press. Candelier, M. (dir.) (2003). Evlang-l’éveil aux langues à l’école primaire: Bilan d’une innovation européenne. Bruxelles : De Boek - Duculot. Chambers, J.-K., P. Trudill & N. Schilling-Estes (2002). The Handbook of Language Variation and Change. Oxford: Blackwell Publishing. Clark, B. A. (2000). First- and Second-Language Acquisition in Early Childhood. In: Issues in Early Childhood Education: Curriculum, Teacher Education, & Dissemination of Information. Proceedings of the Lilian Katz Symposium (Champaign, IL, November 2000), 331-343. Conseil de l’Europe (2009). Plateforme de ressources et de références pour l’éducation plurilingue et interculturelle du Conseil de l’Europe. http://www.coe.int/t/dg4/linguistic/LangEduc/SuiteIntro_fr.asp Coste, D., Moore, D. & Zarate, G. (1997). Compétence plurilingue et pluriculturelle, Strasbourg, Ed. du Conseil de l’Europe. Craith, M.Nic (2006). Europe and the Politics of Language: Citizens, Migrants and Outsiders. Palgrave MacMillan. Cummins, J. & Swain, M. (1986). Bilingualism in Education. London: Longman. Cummins, J. 1999. Ταυτότητες υπό Διαπραγμάτευση. Εκπαίδευση με σκοπό την Ενδυνάμωση σε μιαΚοινωνία της Ετερότητας, Gutenberg, Αθήνα. Fairclough, N. (1992) Discourse and social change. Cambridge: Polity Press. Ferguson, Ch. (1959). “Diglossia”. In Word 15, New York: Mouton de Gruyter, 325-340. Ferguson, Ch. (1993). ‘‘Epilogue. Diglossia revisited’’. In A. Hudson (ed.). Studies in diglossia, Southwest Journal of Linguistics 10(1), Denton: University of North Texas Press, 214- 234. Flew, T. (2005). New Media. An introduction. Oxford University Press. Holmes, J. (2013). An Introduction to Sociolinguistics. London & New York: Routledge. Javeau, C. (2000). H Έρευνα με Ερωτηματολόγιο: Το εγχειρίδιο του καλού ερευνητή. Αθήνα: Τυπωθήτω. Jorgensen, D.-L. (1989). ‘‘Participant observation: A Methodology for Human Studies’’. Στο Applied Social Research Methods Series 15. Sage Publications, Inc. Kress, G. & R. Hodge (1979). Language as Ideology. London: Routledge and Kegan Paul. Labov, W. (2006 [1966]). The Social Stratification of English in New York City. Cambridge University Press. Newton, B. (1972). The Generative Interpretation of Dialect: A Study of Modern Greek Phonology. Cambridge University Press Pappas, P.-A. (2004). Variation and morphosyntactic change in Greek: from clitics to affixes. New York: Palgrave Macmillan. Schiffman, H. (1996). Linguistic Culture and Language Policy. London & New York: Routledge. Trudgill, P. (2000). Sociolinguistics: An introduction to language and society. Penguin Books. Wolfram, W. & N. Shilling-Estes, (2006). American English: Dialects and Variation. Oxford: Blackwell Publishing. Woods, P. (1991). Inside Schools. Ethnography in Education Research. London: Routledge. Wright, C. (1993). ‘‘School processes-an ethnographic study’’. In P. Woods & M. Hammersley (Eds), Gender and Ethnicity in Schools. London: The Open University and Routledge. Ανδρουλάκης Γ. (2008). «Οι Γλώσσες και το Σχολείο. Στάσεις και κίνητρα των μαθητών σε δυο ελληνικές ζώνες, στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής κοινωνιογλωσσολογικής έρευνα»ς. Εκδόσεις: Gutenberg. Αρχάκης, Α. & Β. Τσάκωνα (2011). Ταυτότητες, αφηγήσεις και γλωσσική εκπαίδευση, Αθήνα: Πατάκης. Αρχάκης, Α. & Κονδύλη, Μ. (2002) Εισαγωγή σε ζητήματα κοινωνιογλωσσολογίας. Αθήνα: Νήσος. Δημητρίου Σ. (1994). Λεξικό όρων Γλωσσολογίας. Εκδόσεις Καστανιώτη: Αθήνα. Κακριδή-Φερράρι, Μ., 2007. «Στάσεις απέναντι στη γλώσσα». Στο: Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός για τη Γλώσσα. Θέματα Ιστορίας της ελληνικής γλώσσας. Δημοσιευμένη εργασία στο http://www.greeklanguage.gr/greekLang/studies/history/thema_03/index.html Καρυολαίμου, Μ. (2000α). ‘‘Η Κυπριακή: διάλεκτος ή ιδίωμα;’’. Στο Η Ελληνική και οι διάλεκτοι της, Αθήνα: ΥΠΕΠΘ & Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 43-48. Καρυολαίμου, Μ. (2000β). ‘‘Κυπριακή πραγματικότητα και κοινωνιογλωσσική περιγραφή’’. Στο Μελέτες για την Ελληνική γλώσσα. Πρακτικά της 20ης Ετήσιας Συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., 23-25 Απριλίου 1999, 203-214. Κατσογιάννου, Μ., Α. Παπαπαύλου, Π. Παύλου, Σ. Τσιπλάκου (2004). «Διδιαλεκτικές κοινότητες και γλωσσικό συνεχές: η περίπτωση της κυπριακής». Στο Proceedings of the second international conference of modern Greek dialects and linguistic theory. Μυτιλήνη, 30 Σεπτεμβρίου - 3 Οκτωβρίου 2004, 156-170. Κοιλιάρη, Α. 2005. Πολυγλωσσία και Γλωσσική Εκπαίδευση: Μια Κοινωνιογλωσσική Προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: Βάνιας. Κοντοσόπουλος, Ν. (1985). ‘‘Νέοι προσανατολισμοί στη διαλεκτολογική έρευνα στην Ελλάδα’’. Στο Μελέτες για την Ελληνική γλώσσα, Πρακτικά της 5ης Ετήσιας Συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας Α.Π.Θ, 2-4 Μαΐου 1984, Θεσσαλονίκη: Θεσσαλονίκη: Αφοι Κυριακίδη, 65-72. Κοντοσόπουλος, Ν. (1994). Διάλεκτοι και ιδιώματα της νέας ελληνικής. Αθήνα. Κουρδής, Ε. (2007). Θεσσαλικό ιδίωμα. Από τα κοινωνικά σημεία στη γλωσσική ιδεολογία. Βόλος: Εκδόσεις Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Κυριαζή, Ν. (2002). Η Κοινωνιολογική Έρευνα. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Κωστούλα-Μακράκη, Ν. (2001). Γλώσσα και κοινωνία. Βασικές έννοιες. Αθήνα: Μεταίχμιο. Μοσχονάς, Σ. (2002). ‘‘Κοινή γλώσσα και διάλεκτος: Το ζήτημα της «γλωσσικής διμορφίας» στην Κύπρο’’. Στο Νέα Εστία 151, τ. 1745, 898-928. Μοσχόνας, Σ. (2005). Ιδεολογία και Γλώσσα, Αθήνα: Πατάκης. Μουσούρη, Ε. (1999). « Γλωσσική αφύπνιση (Éveil aux Langues): μια νέα προσέγγιση για την πρώιμη εκμάθηση ξένων γλωσσών σε παιδιά του δημοτικού σχολείου ». Στο Πρακτικά της 19ης Συνάντησης Γλωσσολογίας, Μελέτες για την ελληνική γλώσσα, Τμήμα Γλωσσολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 213-227. Μουσούρη, Ε. (2000). « Η εκπαίδευση – επιμόρφωση των καθηγητών της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας στη Γαλλία ». Στο Πρακτικά της Διημερίδας Η διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης γλώσσας. Αρχές, προβλήματα, προοπτικές, (Επιμ. Ν. Αντωνοπούλου, Α. Τσαγγαλίδης και Μ. Μουμτζή), Θεσσαλονίκη, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, Τμήμα Στήριξης και Προβολής της Ελληνικής Γλώσσας, 227-233. Μουσούρη, Ε. (2015). Κοινωνιογλωσσικές προσεγγίσεις της πολυγλωσσίας στην κατάρτιση καθηγητών της γαλλικής ως ξένης γλώσσας ». Στο Πρακτικά του Διεθνούς Συμποσίου Θεωρητικής και Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας, Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, ΑΠΘ. Μπασλής, Ι. (1988). Κοινωνική-γλωσσική διαφοροποίηση και σχολική επίδοση. Αθήνα: Εκδόσεις Νέα Παιδεία 9. Μπασλής, Ι. (2005). Κοινωνιογλωσσολογία-Μικρή Εισαγωγή, Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη. Πετρούνιας, Ε. (1993). Νεοελληνική γραμματική και συγκριτική ανάλυση. Θεσσαλονίκη: University Studio Press. Πολίτης, Π. (2001). ‘‘Η στίξη στον Τύπο: από τη γραμματική της πρότασης στη ρητορική του μικροκειμένου’’. Στο Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία 17, Θεσσαλονίκη: Ελληνική Εταιρεία Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας, 79-93. Σκούρτου, Ε. (1997). (επιμ.): Θέματα Διγλωσσίας και Εκπαίδευσης, Αθήνα: νήσος Στάμου A. & Κ. Ντίνας (2011). «Γλώσσα και τοπικότητες: η αναπαράσταση γεωγραφικών ποικιλιών στην ελληνική τηλεόραση». Στο Σύνορα, Περιφέρειες, Διασπορές, Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 289-305 Στάμου, Α. (2012). «Αναπαραστάσεις της κοινωνιογλωσσικής πραγματικότητας στα κείμενα μαζικής κουλτούρας: Αναλυτικό πλαίσιο για την ανάπτυξη της κριτικής γλωσσικής επίγνωσης», Γλωσσολογία/Glossologia 20: 19-38, διαθέσιμο και http://glossologia.phil.uoa.gr/sites/default/files/2.%20Stamou.pdf. Τζιτζιλής Χ. (2001). «Η Ελληνική γλώσσα και οι διάλεκτοί της». Στο Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα, https://www.greek-language.gr/greekLang/studies/guide/thema_d5/03.html Τσιτσιπής, Λ. (1995). Εισαγωγή στην ανθρωπολογία της γλώσσας. Γλώσσα, ιδεολογία, διαλογικότητα και επιτέλεση. Αθήνα: Gutenberg. Φραγκουδάκη, Α.(1999). Γλώσσα και ιδεολογία - Κοινωνιολογική προσέγγιση της Ελληνικής γλώσσας, Αθήνα: Εκδόσεις Οδυσσέας. Χριστίδης, Α.-Φ. (επιμ.) (2001). Εγκυκλοπαιδικός οδηγός για τη γλώσσα. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
Τελευταία Επικαιροποίηση
12-10-2023