Εικονογραφία και εικονολογία
| Τίτλος | Εικονογραφία και εικονολογία / Iconography and Iconology |
| Κωδικός | ΑΚΛ 709 |
| Σχολή | Φιλοσοφική |
| Τμήμα | Ιστορίας και Αρχαιολογίας |
| Κύκλος / Επίπεδο | 2ος / Μεταπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Κοινό | Όχι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600015934 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΜΣ στην Αρχαιολογία, Τέχνη και Πολιτισμό 2024-2025
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 0
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| Κλασική Αρχαιολογία | Υποχρεωτικό | Χειμερινό/Εαρινό | - | 15 |
| Τίτλος | Εικονογραφία και εικονολογία |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2023 – 2024 |
| Περίοδος Τάξης | Χειμερινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Ώρες Συνολικά | 39 |
| Class ID | 600245590
|
Τύπος Μαθήματος
Eιδίκευσης / Kατεύθυνσης
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600245590
- Στον ιστοχώρο του Τμήματος: www.hist.auth.gr
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Γενικές Προαπαιτήσεις
Το μάθημα απευθύνεται σε πτυχιούχους του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας που έχουν ειδίκευση στην Αρχαιολογία και έχουν εισαχθεί μετά από επιτυχή γραπτή εξέταση και προφορική συνέντευξη.
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση να γνωρίζουν τις βασικές θεωρητικές προσεγγίσεις που διαμορφώθηκαν στην ερμηνεία των εικονιστικών παραστάσεων από τους αρχαιολόγους-μελετητές, να αναλύουν με μεθοδικό τρόπο τις απεικονίσεις σε διάφορες κατηγορίες αντικειμένων / μνημείων και να κατανοούν τη σημασία της πολύπλευρης ερμηνευτικής προσέγγισης. Θα μπορούν να διαχειρίζονται την λεπτομερή περιγραφή, βιβλιογραφική κάλυψη και αρχαιολογική "ανάγνωση" των εικονιστικών σκηνών.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το σεμινάριο επικεντρώνεται στην ερμηνευτική προσέγγιση των «εικόνων» σε αντικείμενα και μνημεία διαφόρων περιόδων, με έμφαση στη Γεωμετρική, Αρχαϊκή, και Κλασική εποχή. Η ερμηνεία των εικονιστικών παραστάσεων σε διάφορες
κατηγορίες αντικειμένων, κτισμάτων και εικαστικών δημιουργιών είναι από τα συχνότερα πεδία της αρχαιολογικής έρευνας ήδη από τον 19ο αι. Οι περισσότερες θεωρητικές προσεγγίσεις, που υιοθετήθηκαν κατά καιρούς από τους αρχαιολόγους επηρέασαν αναλόγως την ερμηνευτική των αρχαίων «εικόνων» (π.χ. ιστορική-τυπολογική στο α΄ μισό 20ού αι., κοινωνική-ιστορική και πολιτική κυρίως στις δεκαετίες 1960-1970, σημειολογική-δομιστική και ανθρωπολογικήμεταδομιστική στο β΄ μισό 20ού αι.). Ιδιαίτερη επίδραση άσκησαν οι εικονογραφικές και εικονολογικές απόψεις του Erwin Panofsky με την εφαρμογή ενός τριπλού ερμηνευτικού σχήματος σχετικά με την «ανάγνωση» έργων της νεότερης τέχνης, τις οποίες ενστερνίστηκαν πολλοί μελετητές των παραστάσεων σε αντικείμενα / έργα της αρχαίας τέχνης. Οι εικονιστικές παραστάσεις αποτελούνται από επιμέρους εικονογραφικές μονάδες (μορφές, αντικείμενα) με διαφορετική ταυτότητα και βαρύτητα. Η εικονογραφική «ανάγνωση» είναι αναλυτική και περιγραφική, ενώ η εικονολογική είναι συνθετική και ερμηνευτική. Εκτός από τη γενικά αποδεκτή αντίληψη ότι οι αρχαίες «εικόνες» δεν αποτελούν ρεαλιστικές αποτυπώσεις ούτε είναι φωτογραφικά ντοκουμέντα, η οποιαδήποτε προσπάθεια
ερμηνευτικών «αναγνώσεων» δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά βασική προϋπόθεση για τη συνολική και βαθύτερη κατανόηση του παρελθόντος και του υλικού πολιτισμού του.
Το σεμινάριο περιλαμβάνει ένα εισαγωγικό μέρος με παρουσίαση των θεωρητικών αρχών και συγκεκριμένων παραδειγμάτων, ασκήσεις για την εξοικείωση των φοιτητών/τριών με μελέτη και σχολιασμό της ειδικής βιβλιογραφίας και, τέλος, τη σύνθεση ατομικής εργασίας με προφορική παρουσίαση και αναλυτική γραπτή μορφή από τους φοιτητές/τριες.
Λέξεις Κλειδιά
εικονιστικές παραστάσεις, εικονολογική ανάλυση, θεωρητικές προσεγγίσεις
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Διαφάνειες
- Διαδραστικές ασκήσεις
- Βιβλίο
- Ασκήσεις με αρχαιολογικό υλικό
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
παρουσιάσεις με powerpoint, προβολή ειδικού βίντεο
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Σεμινάρια | |||||
| Εργαστηριακή Άσκηση | |||||
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | |||||
| Εκπόνηση μελέτης (project) | |||||
| Σύνολο |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Cl. Bérard, Iconographie - iconologie – iconologique, Essais sémiotiques, Études de Lettres 4, 1983, 5-37.
Cl. Bérard κ.ά., La cité des images: religion et société en Grèce antique (1984).
Cl. Bérard (επιμ.), Images et sociétés en Grèce ancienne: l’iconographie comme méthode d’analyse. Αctes du colloque international, Lausanne, 8-11 février 1984 (1987).
T.H. Carpenter – E. Langridge-Noti – M.D. Stansbury-O’Donnell (επιμ.), The Consumers’ Choice: Uses of Greek Figure-Decorated Pottery (2016).
G. Ferrari, Figures of Speech: Men and Maidens in Ancient Greece (2002).
F. Giudice – R. Panvini (επιμ.), Il greco, il barbaro e la ceramica attica: immaginario del diverso, processi di scambio e autorappresentazione degli indigeni. Atti del Convegno Internazionale di studi, 14-19 maggio 2001, Catania, Caltanissetta, Gela, Camarina, Vittoria, Siracusa, Vol. 1-4 (2003, 2006 και 2007).
G. Hedreen, The Image of the Artist in Archaic and Classical Greece. Art, Poetry, and Subjectivity (2016).
H. Hoffmann, Sexual and Asexual Pursuit: a Structuralist Approach to Greek Vase Painting (1977).
H. Hoffmann, Sotades: Symbols of Immortality on Greek Vases (1997).
W. Hübner – Kl. Stähler (επιμ.), Ikonographie und Ikonologie. Ιnterdisziplinäres Kolloquium Münster 2001 (2004).
F. Lissarrague – F. Thelamon (επιμ.), Image et céramique grecque. Αctes du colloque de Rouen 25-26 novembre 1982 (1983).
Cl. Marconi (επιμ.), Greek Vases: Ιmages, Contexts and Controversies. Proceedings of the Conference Sponsored by the Center for the Ancient Mediterranean at Columbia University, 23-24 March 2002 (2004).
J.R. Mertens, How to Read Greek Vases (2010).
W.G. Moon (επιμ.), Ancient Greek Art and Iconography (1983).
R.T. Neer, Style and Politics in Athenian Vase-Painting. The Craft of Democracy, ca. 530-460 B.C.E. (2002).
V. Nørskov κ.ά. (επιμ.), The World of Greek Vases (2009).
D. Paleothodoros (επιμ.), The Contexts of Painted Pottery in the Ancient Mediterranean World (Seventh-Fourth Centuries BCE) (2012).
T. Rasmussen – N. Spivey (επιμ.), Looking at Greek Vases (1991, ελλην. μετάφρ. Προσεκτικές ματιές στα αρχαία αγγεία, 1997).
C. Scheffer (επιμ.), Ceramics in Context. Proceedings of the Internordic Colloquium on Ancient Pottery held at Stockholm, 13-15 June 1997 (2001).
St. Schmidt – J.H. Oakley (επιμ.), Hermeneutik der Bilder. Beiträge zur Ikonographie und Interpretation griechischer Vasenmalerei (2009).
St. Schmidt – A. Stähli (επιμ.), Vasenbilder im Kulturtransfer. Zirkulation und Rezeption griechischer Keramik im Mittelmeerraum (2012).
St. Schierup – B. Bundgaard Rasmussen (επιμ.), Red-figure Pottery in its Ancient Setting (2012).
P. Schollmeyer, Einführung in die antike Ikonographie (2012).
H.A. Shapiro, Art and Cult under the Tyrants in Athens (1989).
Μ.D. Stansbury-O’Donnell, Pictorial Narrative in Ancient Greek Art (1999).
Μ.D. Stansbury-O’Donnell, Vase Painting, Gender, and Social Identity in Archaic Athens (2006).
A. Steiner, Reading Greek Vases (2009).
M.-Chr. Villanueva-Puig (επιμ.), Images mises en forme (2009).
D. Yatromanolakis (επιμ.), An Archaeology of Representations. Ancient Greek Vase-Painting and Contemporary Methodologies (2009).
Τελευταία Επικαιροποίηση
16-11-2023
