Ορθόδοξος πολιτισμός και Ελληνική ταυτότητα.

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΟρθόδοξος πολιτισμός και Ελληνική ταυτότητα. / Orthodox culture and Greek identity.
ΚωδικόςΘΕ2
ΣχολήΘεολογική
ΤμήμαΚοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού
Κύκλος / Επίπεδο2ος / Μεταπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΕαρινή
Υπεύθυνος/ηΣυμεών Πασχαλίδης
ΚοινόΌχι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600012952

Πρόγραμμα Σπουδών: Ελλάδα: Εκκλησιαστική Ιστορία και Πολιτισμός.

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 36
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
ΚΟΡΜΟΣΕπιλογήςΕαρινό-7,5

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΟρθόδοξος πολιτισμός και Ελληνική ταυτότητα.
Ακαδημαϊκό Έτος2023 – 2024
Περίοδος ΤάξηςΕαρινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Ώρες Εβδομαδιαία3
Ώρες Συνολικά39
Class ID
600246062
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, ο φοιτητής θα μπορέσει να κατανοήσει τον ρόλο της Ορθοδοξίας και του χριστιανικού πολιτισμού στη διάσωση όχι μόνο της γλώσσας, αλλά και της ίδιας της ταυτότητας του Ελληνισμού. Επίσης θα είναι σε θέση να κατανοεί σε βάθος τον ουσιαστικό πολιτισμικό και πνευματικό σύνδεσμο μεταξύ ορθοδοξίας και Ελληνισμού.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα διαπραγματεύεται τις ακόλουθες θεματικές ενότητες: Το μάθημα διαπραγματεύεται τις ακόλουθες θεματικές ενότητες: 1. Εισαγωγή στις έννοιες πολιτισμός και ταυτότητα 2. Ορθόδοξος πολιτισμός και ελληνική ταυτότητα σε μία πορεία αναζήτησης γεφύρωσης. 3. Η γλώσσα στην υπηρεσία του πνεύματος. 4. Ορθόδοξος πολιτισμός και Ελληνισμός κατά τον Δ΄ αιώνα: Σύγκρουση ή αλληλοσυμπλήρωση 5. Ορθοδοξία και ελληνισμός σε κοινή πορεία. Προαγωγή ή αναγέννηση του ελληνικού πολιτισμού 6. Η επίδραση του Χριστιανισμού στην αλλαγή και εξέλιξη των προτύπων και των αρετών του ελληνισμού. 7. Η πρωτοτυπία του ορθόδοξου πολιτισμού. 8. Εκχριστιανισμός του ελληνισμού ή ελληνοποίηση του Χριστιανισμού; 9. Η κοινή πορεία της ιστορίας της ορθόδοξης Εκκλησίας και της ιστορίας του ελληνισμού. 10. Η καλλιέργεια και η ανάπτυξη της αυτοσυνειδησίας του ορθόδοξου ελληνικού πολιτισμού. 11. Η διαφορετικότητα της ελληνορθόδοξης ταυτότητας. 12. Ο ελληνορθόδοξος πολιτισμός και ο πολιτισμός του ευρωπαϊκού πολιτισμού 13. Γενική αξιολόγηση του μαθήματος του διδάσκοντος και των φοιτητών Υποσημ.: Οι φοιτητές θα εκπονούν εργασίες πάνω στα συγκεκριμένα θέματα του μαθήματος, οι οποίες θα παρουσιάζονται και θα αξιολογούνται κατά τη διάρκεια των μαθημάτων.
Λέξεις Κλειδιά
Ορθόδοξος πολιτισμός, Ελληνική ταυτότητα, Eλληνισμός, ευρωπαϊκός πολιτισμός, η γλώσσα
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Πολυμεσικό υλικό
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
Περιγραφή
Η χρήση των ΤΠΕ γίνονται κατά την ώρα της διδασκαλίας με χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή (προβολή κειμένου, ήχου, κινούμενης εικόνας) σε περιβάλλον PowerPoint και με παράλληλη χρήση πολυμέσων μέσω συνδέσμων (links) από το Διαδύκτιο. Παρέχεται όλη η απαιτούμενη υποδομή από το Πανεπιστήμιο και υπάρχουν τα σχετικά πολυμέσα στις αίθουσες διδασκαλίας. Ακόμη υπάρχει η δυνατότητα για πρόσβαση σε βάσεις δεδομένων και τράπεζες πληροφοριών μέσω της ψηφιακής Βιβλιοθήκης και των ενεργών ψηφιακών συνδρομών του ΑΠΘ.
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις90
Σεμινάρια18
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων36
Συγγραφή εργασίας / εργασιών58
Σύνολο202
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η αξιολόγηση των φοιτητών λαμβάνει χώρα στα ελληνικά (α) την κατάθεση γραπτής εργασίας στο τέλος του μαθήματος και (β) τις δημόσιες παρουσιάσεις των εργασιών που αναλαμβάνουν οι φοιτητές
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Δημόσια Παρουσίαση (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Ενδεικτικά: 1. Η. Ρεράκης, Ο «άλλος» στο ελληνικό σχολείο. Ορθόδοξη χριστιανοπαιδαγωγική θεώρηση, εκδ. Π. Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2006 2. Η. Ρεράκης, Κοινωνική ένταξη και θρησκευτική αγωγή του μαθητή στο ελληνικό σχολείο, εκδ. Π. Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2010 3. Η. Ρεράκης, Θρησκευτικά και πολιτισμικά πρότυπα στο μάθημα «Η Γλώσσα μου» της Α/βάθμιας Εκπαίδευσης (το διδακτικό τους περιεχόμενο) εκδ. Έλλην. Αθήνα 1997 4. Η. Ρεράκης, θρησκευτικά και πολιτισμικά πρότυπα στο έργο του Δ. Σολωμού, εκδ. Μ Γρηγόρης, 2η Έκδοση, Αθήνα 2004 5. Χ. Ουσκατέσκου, Συνοπτική θεωρία και ιστορία του Πολιτισμού, εκδ. Γρηγόρης, Αθήνα 1986 6. Βλάσιος Φειδάς, Εκκλησιαστική Ιστορία, τ. 1 και 2, Αθήνα 2002 και 3, Αθήναι 2014 7. G. Dagron, Η γέννηση μιας πρωτεύουσας: Η Κωνσταντινούπολη και οι θεσμοί της από το 330 ως το 451, εκδ. Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2000 8. G. Ostrogorsky, Ιστορία του βυζαντινού κράτους, εκδ. Σ. Δ. Βασιλόπουλος Σ. Δ., τ. 1-3, Αθήνα 2001 9. Σ. Πατούρα-Σπανού, Χριστιανισμός και Παγκοσμιότητα στο πρώιμο Βυζάντιο. Από τη θεωρία στην Πράξη, εκδ. Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Αθήνα 2008 10. Β. Κουκουσάς-Δ. Βαλαής, Θέματα Εκκλησιαστικής Ιστορίας, τ. 2, εκδ. Μπαρμπουνάκης, Θεσσαλονίκη 2011 11.Δ. Βαλαής, Εκκλησιαστική Ιστορία: Ζητήματα της Β΄ χιλιετίας, Θεσσαλονίκη 2014 12. Σ. Αναγνωστοπούλου, « Η ιστορικότητα του «Εθνικού Ρόλου» της Εκκλησίας της Ελλάδος: Έθνος Ελληνικό ή Έθνος Ελληνορθόδοξο;» στο Δομές και Σχέσεις Εξουσίας στη Σημερινή Ελλάδα, Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα, Αθήνα 2000 13. Α. Παπαρίζος, «Θρησκεία και Πολιτική Παιδεία», Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, αρ. 3(1983). 14. Α. Παπαρίζος,, «Διαφωτισμός, Θρησκεία και Παράδοση στην Σύγχρονη Ελληνική Κοινωνία», στο Ν.Δεμερτζής (επιμ.) Η Ελληνική Πολιτική Κουλτούρα Σήμερα, Αθήνα, Οδυσσέας, 1994, σελ. 75 -113 15. Α. Παπαρίζος, «Οι κύριες κατευθυντήριες αντιλήψεις για την Ελληνική Ιστορία στην Σύγχρονη Ελληνική Ιδεολογία», στο Πολιτική, Δίκαιο και Φιλοσοφία, Τιμή Γ.Κ. Βλάχου, Αθήνα, Σάκκουλας, 1995, σελ. 351 -380 16. Α. Παπαρίζος, «Οι κυρίαρχες αντιλήψεις για τον άνθρωπο στον Ελληνισμό και τον Χριστιανισμό», στοΑρχαιολογία, Αθήνα, τεύχος 37, Δεκέμβριος 1990, σελ. 65 - 70 17. Α. Παπαρίζος, «Η ταυτότητα των Ελλήνων, τρόποι αυτοπροσδιορισμού και η επίδραση της ελληνικήςΟρθοδοξίας», στο Χρ. Κωνσταντοπούλου και (επιμ), «εμείς» και οι «άλλοι», Αθήνα, ΕΚΚΕ καιΔαρδανός, 1999, σελ. 135 – 151 18. Κ. Δημαράς, Ελληνικός Ρωμαντισμός, Ερμής , Αθήνα 1994 19. Πασχάλης Κιτρομηλίδης, Η Γαλλική Επανάσταση και η Νοτιοανατολική Ευρώπη, Πορεία, Αθήνα 2000 20. Γεώργιος Μπαμπινιώτης, «Οι άρρηκτοι δεσμοί Ορθοδοξίας και Ελληνισμού», στην εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 19-04-1998 21. , Ιω. Ζηζιούλας, Ελληνισμός και Χριστιανισμός. Η συνάντηση των δύο κόσμων, έκδ. Αποστολική Διακονία, Αθήνα 2003. α΄ έκδοση Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος Στ΄, εκδ. Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1976, σσ. 519-559. 22. Λ. Μπενάκης, «Η ελληνική φιλοσοφία των πρώτων χριστιανικών αιώνων», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος Στ΄, εκδ. Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1976, σσ. 430-459. 23. P. Lemerle, Ο πρώτος βυζαντινός ουμανισμός, Σημειώσεις και παρατηρήσεις για την εκπαίδευση και την παιδεία στο Βυζάντιο από τις αρχές ως τον 10ο αιώνα, μτφρ. Μαρία Νυσταζοπούλου-Πελεκίδου, ΜΙΕΤ, Αθήνα 1981 24. A. Long, Η ελληνιστική φιλοσοφία, εκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα 21990. 25. Ν. Ματσούκας, Ιστορία της Βυζαντινής Φιλοσοφίας, εκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 1994 26. Κ. Παπαϊωνάνου, Η αποθέωση της ιστορίας, Αθήνα 1992 27. J. Perin, «Ελληνισμός και Χριστιανισμός», στο συλλογ. Τόμο: Η Φιλοσοφία τ. Α΄ Από τον Πλάτωνα ως τον Θωμά τον Ακινάτη, επιμ. Φ. Σατελιέ, μτφρ. Κ. Παπαγιώργη, Αθήνα 21989 28. Στ. Ράνσιμαν, Βυζαντινός Πολιτισμός, μτφρ. Δέσποινας Δετζώρτζη, εκδ. ΟΕΒΔ, Αθήνα 1979 29. Β. Τατάκης, Η ελληνική και πατερική βυζαντινή φιλοσοφία, εκδ. Αρμός, Αθήνα 2000 30. Χ. Τερέζης, Η θέση της ελληνικής φιλοσοφίας στην Ορθόδοξη Ανατολή, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 1995
Τελευταία Επικαιροποίηση
06-03-2023