Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
O φοιτητής μαθαίνει να διακρίνει τη ζεύξη και τις αλληλοεξαρτήσεις της μουσικής με ρεύματα κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά, πολιτισμικά και εκπαιδευτικά που καθορίζουν εν γένει τη νεώτερη ευρωπαϊκή ιστορία και ειδικότερα τη νεοελληνική μουσική ιστοριογραφία με έμφαση στο φλάουτο, τις διδακτικές προσεγγίσεις του, τους εκπροσώπους του και το ρεπερτόριο για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Οι μέθοδοι που θα έχει την ικανότητα να το κάνει αυτό θα συμπεριλαμβάνουν γνώσεις για ρεπερτόριο από συνθέτες και έργα, γνώση για ζητήματα μουσικής θεωρίας και μουσικής υφής, ζητήματα διδακτικής, γνώση για ιστορικές φάσεις και αισθητικά ρεύματα και γνώση για ζητήματα μουσικής ζωής και μουσικών θεσμών.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα ασχολείται ολόπλευρα με το φλάουτο και άλλα όργανα αυτής της οικογένειας (πίκολο φλάουτο, άλτο και μπάσο), μέσα από την παρουσίαση της δραστηριότητας και του έργου σημαινόντων φλαουτιστών που έζησαν και δημιούργησαν στον ευρωπαϊκό χώρο από τον 19ο αιώνα έως τις μέρες μας και συνέβαλαν στην κατασκευαστική εξέλιξη του φλάουτου, στην άνθιση της γαλλικής και γερμανικής σχολής του οργάνου και στον εμπλουτισμό του ρεπερτορίου του από την εποχή του Ρομαντισμού και εξής. Ως αφετηρία ορίζεται ο Βαυαρός εμβληματικός φλαουτίστας, σολίστ, συνθέτης και οργανοποιός, Theobald Böhm (1794-1881) και οι ρηξικέλευθες καινοτομίες του, που οδήγησαν στη θεαματική κατασκευαστική αναμόρφωση του φλάουτου στα μέσα του 19ου αιώνα. Παράλληλα με το συνθετικό και θεωρητικό έργο του Böhm, οι πραγματείες (πρακτικές και θεωρητικές) και τα έργα άλλων σημαντικών φλαουτιστών της γερμανικής σχολής του οργάνου, όπως οι Anton Bernhard Fürstenau (1792-1852), Rudolf Tillmetz (1847-1915), Maximilian Schwendler (1853-1940), πλαισιώνουν την εξέλιξη της διδακτικής/διδασκαλίας και του ρεπερτορίου του φλάουτου κατά τον όψιμο Ρομαντισμό και τις αρχές του 20ού αιώνα.
Ακολουθεί η περίφημη γαλλική σχολή φλάουτου με δεσπόζουσες προσωπικότητες τους καθηγητές του παρισινού Conservatoire και κορυφαίους φλαουτίστες στην Όπερα του Παρισιού, Paul Taffanel (1844-1908), Philipp Gaubert (1879-1941) και Marcel Moyse (1889-1984), οι μέθοδοι των οποίων αποτέλεσαν και αποτελούν μέχρι και σήμερα θεμέλιους λίθους στη διδασκαλία και τη διαμόρφωση σωστής τεχνικής του φλάουτου και ποιοτικού ήχου. Ακολουθούν οι Έλληνες εκπτόσωποι του οργάνου, η διδασκαλία του στον ελλαδικό χώρο κατά τον 19ο και 20ο αιώνα και το ρεπερτόριο που αναπτύχθηκε.
Λέξεις Κλειδιά
φλάουτο, νεοελληνική μουσική, ευρωπαϊκές σχολές φλάουτου, ρεπερτόριο, εκπρόσωποι, διδακτικές μέθοδοι.
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1. Glinka Beata Iwona, Εργογραφία για σόλο φλάουτο των Ελλήνων συνθετών: Σημειογραφία και εκτέλεση (Αθήνα: Bookstars, 2013).
2. Τάκης Καλογερόπουλος, Ηπειρώτικο χρονικό (Αθήνα: Κέντρο Ελληνικής Μουσικής, 2014).
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
ΒΙΒΛΙΑ / ΒOOKS:
Baxtresser, Jeanne. Orchestral Excerpts for Flute with Piano Accompaniment. King of Prussia: Theodore Presser Company, 1995.
Cook, Nicholas. 2018. Music as Creative Practice. New York: Oxford University Press.
Green, Barry and W. Timothy Gallwey. 2015. The Inner Game of Music. London: Pan Macmillan.
Powell, Ardal. 2002. The Flute. New Haven and London: Yale University Press.
Rink, John (ed.). 1995. The Practice of Performance. Studies in Musical Interpretation. Cambridge: Cambridge University Press.
Schenker, Heinrich. 2002. The Art of Performance. New York: Oxford University Press.
Σμόλ, Κρίστοφερ. 2010. Μουσικοτροπώντας: Τα Νοήματα της Μουσικής Πράξης και της Ακρόασης. Αθήνα: Ιανός.
ΑΡΘΡΑ / ARTICLES
Hill, Peter. 2002. “From Score to Sound”. In Musical Performance: A Guide to Understanding, edited by John Rink, 129-143. Cambridge: Cambridge University Press.
Immonena, Outi, Inkeri Ruokonena and Heikki Ruismäkia. 2012. “Elements of Mental Training in Music”. Procedia – Social and Behavioural Sciences 45: 588-594, https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.06.596.
Taruskin, Richard. “On Letting the Music Speak for Itself: Some Reflections on Musicology and Performance”. The Journal of Musicology 1 / No. 3 (1982): 338–349. https://doi.org/10.2307/763881
Iordanidou, Theodora. 2022. “The Greek Flutist Eurysthenes Ghisas. From the Athens Conservatory to the Vienna Court Opera”, Series Musicologica Balcanica. Musical and Cultural Osmoses in the Balkans I N.3: 221-253, Thessaloniki: RASMB, IMS. https://doi.org/10.26262/smb.v0i3.8122.
ΠΑΡΤΙΤΟΥΡΕΣ/SCORES
Wiese, Henrik. 2017. The Flute Audition – Probespielstellen für Flöte. Universal Edition (UE 36 419).
Wiese, Henrik. 2022. The Piccolo & Alto Flute Audition – Probespielstellen für Piccolo & Altflöte. Universal Edition (UE 38 080).