Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Κάποιοι από τους βασικούς μαθησιακούς στόχους του μαθήματος είναι:
• να παρουσιάσει τις γενικές αρχές του επιστημονικού πεδίου της Μορφολογίας και τα βασικά μεθοδολογικά και αναλυτικά εργαλεία των επιμέρους κλάδων της,
• να φέρει τους φοιτητές/τριες σε επαφή με τα βασικά μορφολογικά χαρακτηριστικά διαφόρων γλωσσών και να τους/τις εξοικειώσει με την τυπολογική ιδιαιτερότητα των λέξεων διαγλωσσικά,
• να προσφέρει τα απαραίτητα θεωρητικά εργαλεία που απαιτούνται για τη μορφολογική περιγραφή και ανάλυση των φυσικών γλωσσών.
Επιπλέον, για την καλύτερη ερευνητική και επαγγελματική ένταξη των αποφοίτων στην αγορά εργασίας, μέσω της οργανικής σύνδεσης των σπουδών με τις τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας, ενσωματώνονται στο μάθημα μεθοδολογικά εργαλεία που έχουν ως στόχο:
• να εμβαθύνουν σε θεωρητικά και μεθοδολογικά ζητήματα διδασκαλίας των γλωσσών,
• να αναδείξουν νέα πεδία σύνδεσης της Μορφολογίας με τις πειραματικές εφαρμογές και την λεξική επεξεργασία ώστε να γίνει κατανοητή η πολυπλοκότητα των γλωσσικών συστημάτων.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα έχουν τη δυνατότητα:
• να περιγράφουν και να αναλύουν τις βασικές μορφολογικές δομές της Ελληνικής αλλά και άλλων γλωσσών,
• να διαχειρίζονται και να επεξεργάζονται μεγάλη ποικιλία γλωσσικών δεδομένων,
• να εφαρμόζουν συγκεκριμένα μοντέλα ανάλυσης βάσει γενετικών μορφολογικών θεωριών,
• να κατασκευάζουν ειδικές ασκήσεις για (α) τη διδασκαλία της μορφολογίας της Ελληνικής και (β) την εκμάθηση της Ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας.
Περιεχόμενο Μαθήματος
1ο Μάθημα
• Tι είναι Μορφολογία
• Αρχές και μέθοδοι της μορφολογικής ανάλυσης
2ο & 3ο Μάθημα
• Τι είναι λέξη;
• Είδη λέξεων
• Διαγνωστικά κριτήρια για τη λέξη
• Λέξεις, λιστήματα και λεξήματα
• Λεξική Ακεραιότητα
4ο & 5ο Μάθημα
• Αναγνώριση λέξεων
• Μοντέλα λεξικής αναγνώρισης
• Παράγοντες που επηρεάζουν τη λεξική αναγνώριση
• Επεξεργασία λεξικών αμφισημιών
6ο & 7ο Μάθημα
• Τα συστατικά της λέξης
o Μορφήματα ως συστατικά (Item-and-Arrangement)
o Μορφήματα ως κανόνες (Item-and-Process)
• Αλλομορφία
• Η δομή του Νοητικού Λεξικού
8ο Μάθημα
• Τι είναι κλίση;
• Κλιτικά παραδείγματα
• Συγκριτισμός
• Τυπολογία γλωσσών
9ο Μάθημα
• Μορφολογική επεξεργασία κλιτών λέξεων: Πειραματικά ευρήματα
• Μοντέλα επεξεργασίας της κλιτικής μορφολογίας: Συμβολικοί κανόνες, αναλογίες, υβριδικά μοντέλα
10ο Μάθημα
• Βασικά χαρακτηριστικά της παραγωγής
• Παράγωγες λέξεις
• Αρχή της Συνθετικότητας
• Σχεδιάζοντας μορφολογικά δένδρα
11ο Μάθημα
• Πειραματικές μελέτες στην επεξεργασία παράγωγων λέξεων
• Επίδραση παραγόντων, όπως συχνότητα, παραγωγικότητας κ.λπ.
12ο Μάθημα
• Διαδικασίες σχηματισμού λέξεων (σύνθεση, ακρωνυμικά κ.λπ.)
• Επεξεργασία σύνθετων λέξεων και ακρωνυμικών
13ο Μάθημα
• Ανακεφαλαίωση
Λέξεις Κλειδιά
μορφολογία, λίση, παραγωγή, εξική επεξεργασία, διαδικασίες σχηματισμού λέξεων, λεξική ακεραιότητα, Νοητικό Λεξικό