Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Περιεχόμενο Μαθήματος
8ΠΓ1: Δημιουργώντας κινηματογραφικές ταινίες με παιδιά
Με το μάθημα αυτό επιχειρείται η συνολική αξιοποίηση της εμπειρίας που απέκτησαν οι φοιτητές/ριες στη διάρκεια των σπουδών τους μέσω της εφαρμογής ενός εκπαιδευτικού προγράμματος «διδασκαλίας του κινηματογράφου» στα σχολεία της Θεσσαλονίκης ή της περιφέρειας. Οι φοιτητές/τριες, αφού ενημερώνονται στα τρία πρώτα μαθήματα για το πλαίσιο αυτού το μαθήματος, εργάζονται ανά δύο επί 7-9 δίωρα επί ισάριθμες εβδομάδες σε σχολεία της πόλης που έχουν δηλώσει συμμετοχή σε αυτό το πρόγραμμα του Τμήματος Κινηματογράφου που γίνεται σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής και Δυτικής Θεσσαλονίκης. Η εργασία στο σχολείο καλύπτει θέματα όπως η ιστορία του κινηματογράφου, τα είδη του κινηματογράφου, παραδείγματα ταινιών με αποσπάσματα από τον βουβό κινηματογράφο μέχρι και τις μέρες μας και τα σύγχρονα μέσα, βασικές έννοιες στον κινηματογράφο, συντελεστές της κινηματογραφικής διαδικασίας, σενάριο, διανομή ρόλων, γυρίσματα κ.λπ. Με αυτό το μάθημα οι φοιτητές μαθαίνουν να διδάσκουν κινηματογράφο, οι μαθητές εξοικειώνονται με την κινηματογραφική γλώσσα, μαθαίνουν πώς φτιάχνεται μια ταινία και έρχονται αντιμέτωποι με ζητήματα γύρω από την ταινία και το Τμήμα Κινηματογράφου ανοίγεται στην κοινωνία της πόλης συμπράττοντας με άλλους εκπαιδευτικούς φορείς.
Ο στόχος της εργασίας αυτής με μαθητές, κυρίως της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, δεν είναι να παραχθεί οπωσδήποτε μια ταινία ως τελικό προϊόν. Ο στόχος είναι να κατανοήσουν οι μαθητές ολόκληρη τη διαδικασία και την πορεία κατασκευής μιας ταινίας. Δηλαδή, ο στόχος είναι το ταξίδι. Πρόκειται για εκπαιδευτικό πρόγραμμα γνωριμίας των μαθητών με τον κινηματογράφο που στοχεύει να προσφέρει στους μαθητές τη μέθοδο να αντιμετωπίσουν την εικόνα ως γλώσσα και να προσεγγίζουν κριτικά τα ποικίλα οπτικοακουστικά προϊόντα που μας κατακλύζουν και καθημερινά καταναλώνουμε. Η κινηματογραφική εκπαίδευση που επιδιώκουμε με αυτή τη δραστηριότητα είναι κυρίως σκέψη γύρω από την κινηματογραφική γλώσσα παρά εκμάθηση μιας καινούριας γλώσσας.
Η οπτικο-ακουστική μέθοδος διδασκαλίας φαίνεται να διευκολύνει στο να καταλάβουν ακριβώς τα παιδιά αυτά που θέλουμε να τους πούμε σχετικά με το τι είναι κινηματογράφος. Η μέθοδος αυτή διευκολύνει τη διδακτική διαδικασία γιατί προσφέρει μεγαλύτερη διέγερση, συγκέντρωση και συγκράτηση του ενδιαφέροντος και της προσοχής των μαθητών. Οι φοιτητές/ριες μπορούν να φτιάξουν ή να χρησιμοποιήσουν (αντλώντας από σχετική βιβλιογραφία που δίνεται στο πρώτο μάθημα και αναρτάται στην ιστοσελίδα του Τμήματος) χρήσιμο για τη διδασκαλία τους οπτικοακουστικό υλικό.
Ο κινηματογράφος δεν παρουσιάζεται απλώς σαν ένα εποπτικό μέσο διδασκαλίας. Πάνω απ΄ όλα χρειάζεται να τον αφηγηθούμε σαν μια Τέχνη. Ξέρουμε ότι συναρπάζει τα παιδιά, και αξιοποιεί έξυπνα και άμεσα κάθε νέα τεχνολογική ανακάλυψη (ψηφιακή εικόνα και ήχο, υπολογιστές κ.λπ.), την κίνηση, το χρώμα, τις εικόνες και τους ήχους, και σαν νεότερη τέχνη αξιοποιεί τις παλιότερες τέχνες. Είναι, δηλαδή, «ένας υπέροχος συμβιβασμός μεταξύ των ρυθμών του χώρου (πλαστικές τέχνες) και των ρυθμών του χρόνου (μουσική και ποίηση)».
Τα θέματα επάνω στα οποία εργάζονται οι φοιτητές/ριες είναι δική τους απόφαση, σε συνεργασία βέβαια με τους μαθητές και το δάσκαλο της τάξης. Οι φοιτητές παροτρύνονται ώστε τα θέματα να αντλούν από την καθημερινότητα των παιδιών στο σχολείο ή στη γειτονιά τους.
Επισημαίνεται ότι οι φοιτητές/ριες πρέπει πάντα να έχουν υπόψη τους τη δεοντολογία για τα δικαιώματα των παιδιών, για να αποφευχθούν τυχόν καταχρήσεις των δικαιωμάτων του παιδιού.
Στο τέλος του εξαμήνου η κάθε ομάδα φοιτητών παραδίδει ένα φάκελο με την εργασία που έκανε (μία αναλυτική έκθεση πεπραγμένων, και την ταινία που πιθανότατα θα δημιουργηθεί).
Σημ. Σχετική βιβλιογραφία παρουσιάζεται στο πρώτο μάθημα, αλλά και στην πορεία των μαθημάτων και αναρτάται στην ιστοσελίδα του Τμήματος.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Buckingham, D. (2007). Εκπαίδευση στα ΜΜΕ: Αλφαβητισμός, Μάθηση και Σύγχρονη Κουλτούρα. (Ε. Κούρτη, Επιμ., & Ι. Σκαρβέλη, Μεταφρ.) Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Craggs, C. E. (2003). Εκπαίδευση για τα Μedia στο Δημοτικό Σχολείο. (Ε. Τσιλίγκου, Μεταφρ.) Θεσσαλονίκη: Κώδικας.
Champoux, J. E., & Anderson, R. (1999). Film as a Teaching Resource. Journal of Management Inquiry, 8 (2), pp. 240-251
Film Education Working Group. (1999). Making Movies Matter:BFI .
Giroux, L., & Piette, J. (2001). The Theoretical Foundations of Media Education Programs. Στο R. Kubey (Επιμ.), Media Literacy in the Information Age: Current Perspectives (σσ. 89-134). London: Transaction Publishers.
Masterman, L. (1996). A Rationale for Media Education. In R. Kubey (Ed.), Media Literacy in the Information Age: Current Perspectives (pp. 15-68). Transaction Publishers.
Πασχαλίδης, Γ. (2000). Εκπαίδευση και Μαζική Επικοινωνία:Όροι και Προοπτικές της Διδασκαλίας των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Παιδαγωγική Επιθεώρηση (30), σσ. 111-136.
Prout, A. 2005. The Future of Childhood. Λονδίνο: RoutledgeFalmer.
Σπύρου, Δ. (2005). Σχολείο και Κινηματογράφος. Κυριακάτικα απογεύματα στο Σινέ Φιλίπ.http://www.olympiafestival.gr/paideia/spyrou_05.htm .
Σπύρου, Δ. (2006). Σχολείο και Κινηματογράφος. Στο Β. Θεοδώρου, Μ. Μουμουλίδου, & Α. Οικονομίδου (Επιμ.), 'Πιάσε με, αν μπορείς..': Η Παιδική Ηλικία και οι Αναπαραστάσεις της στον Σύγχρονο Ελληνικό Κινηματογράφο (σσ. 271-281). Αθήνα: Αιγόκερως.
Valkenburg, P. (2004). Children’s responses to the screen. A Media Psychological Approach. N. Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Ντάβου Μπετίνα (2005) Η Παιδική Ηλικία και τα Μαζικά Μέσα Επικοινωνίας: Μετατροπές της Παιδικής Κατάστασης, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση