Ο Αθωνικός χώρος και οι κτήσεις των Αγιορειτικών Μονών
| Τίτλος | Ο Αθωνικός χώρος και οι κτήσεις των Αγιορειτικών Μονών / The space of Mount Athos and the properties of the Athonite Monasteries |
| Κωδικός | ΙΑΟ04 |
| Σχολή | Θεολογική |
| Τμήμα | Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού |
| Κύκλος / Επίπεδο | 2ος / Μεταπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Εαρινή |
| Υπεύθυνος/η | Απόστολος Κραλίδης |
| Κοινό | Όχι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600015057 |
Πρόγραμμα Σπουδών: Σπουδές στην Ιστορία, την Πνευματικότητα, την Τέχνη και τη Μουσική παράδοση του Αγίου Όρους
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 0
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| Ιστορία και Τέχνη του Αγίου Όρους | Υποχρεωτικό Κατ' Επιλογήν | 2 | 1 | 10 |
| Θεολογία και Πνευματική Ζωή του Αγίου Όρους | Επιλογής | 2 | 1 | 10 |
| Μουσική Παράδοση και Ψαλτική Τέχνη του Αγίου Όρους | Επιλογής | 2 | 1 | 10 |
| Τίτλος | Ο Αθωνικός χώρος και οι κτήσεις των Αγιορειτικών Μονών |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2024 – 2025 |
| Περίοδος Τάξης | Εαρινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Διδάσκοντες άλλων Κατηγοριών |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Ώρες Συνολικά | 39 |
| Class ID | 600255584
|
Τύπος Μαθήματος
Eιδίκευσης / Kατεύθυνσης
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
- Eξ απoστάσεως εκπαίδευση
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600255584
- eLearning (Moodle): https://elearning.auth.gr/course/view.php?id=11684
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα είναι σε θέση να:
- Αναλύουν επιμέρους πτυχές της πνευματικής λειτουργίας των αγιορειτικών Μετοχίων
- Κατανοούν τις πνευματικές διεργασίες στις οποίες συμμετείχαν οι κυρίαρχες αγιορειτικές Μονές
- Γνωρίζουν και να παρουσιάζουν τη σταδιακή ανάπτυξη των Μετοχίων των αγιορειτικών Μονών από τον 10ο αιώνα μέχρι σήμερα
- Κατανοούν τη σχέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας με το φυσικό περιβάλλον και τον ρόλου του Αγίου Όρους, ως μνημείου Παγκόσμιας Πολιτιστικής, αλλά και Φυσικής Κληρονομιάς
Γενικές Ικανότητες
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Αυτόνομη εργασία
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Στο μάθημα παρουσιάζεται καταρχήν η φυσική γεωγραφία και το φυσικό περιβάλλον του Αγίου Όρους, καθώς και η ανάπτυξη της εικόνας του ιερού Άθωνα ως ιδεώδους πνευματικού χώρου. Εν συνεχεία παρουσιάζεται η σταδιακή ανάπτυξη των μετοχίων και λοιπών κτήσεων των αγιορετικών Μονών εντός και εκτός του Άθωνος, ιδιαίτερα στον ελλαδικό, μικρασιατικό και ευρύτερο Βαλκανικό και ευρωπαϊκό χώρο, από τον 10ο αι. μέχρι σήμερα.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο, ώς την περίοδο της όψιμης Τουρκοκρατίας, αλλά και στη νεότερη και σύγχρονη κατάσταση των Αγιορειτικών μετοχίων και λοιπών κτήσεων ώς τις ημέρες μας. Τέλος, παρουσιάζεται η πνευματική λειτουργία των αγιορειτικών Μετοχίων, σε συνάρτηση με τις πνευματικές διεργασίες στις οποίες μετείχαν ενεργά κατά περιόδους οι κυρίαρχες αγιορειτικές Μονές ή διακεκριμένες μορφές Αγιορειτών λογίων.
1. Φυσική γεωγραφία του Αγίου Όρους στο χώρο και στο χρόνο (γεωλογία, κλίμα, μορφολογία, μονοπάτια)
2. Το φυσικό περιβάλλον του Αγίου Όρους: δάση, χλωρίδα και πανίδα
3. Ιεροί τόποι και φυσικό περιβάλλον: Η περίπτωση του Αγίου Όρους
4. Διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος στο Άγιο Όρος (προβλήματα, καθημερινές πρακτικές χθες και σήμερα)
5. "Εκφράσεις" του ιερού Άθωνος. Το Άγιο Όρος ως φυσικός και πνευματικός χώρος
6. Οι κτήσεις των Αγιορειτικών Μονών εντός του Αγίου Όρους (Σκήτες, Κελλιά, Καλύβες κλπ)
7. “Αγιορειτικός Λόγος”. Ομιλία στο πλαίσιο εκδηλώσεων του ΠΜΣ
8. Οι κτήσεις των Αγιορειτικών Μονών εκτός του Αγίου Όρους (στον ελλαδικό, μικρασιατικό χώρο και στις Ορθοδοξες χώρες)
9. Σημαντικά μετόχια των Μονών Μεγ. Λαύρας, Βατοπαιδίου και Ιβήρων, Χιλανδαρίου και Διονυσίου
10. Σημαντικά μετόχια των Μονών Κουτλουμουσίου, Παντοκράτορος, Ξηροποτάμου, Ζωγράφου και Δοχειαρίου
11. Σημαντικά μετόχια των Μονών Καρακάλλου, Φιλοθέου, Σιμωνόπετρας, Αγίου Παύλου και Σταυρονικήτα
12. Σημαντικά μετόχια των Μονών Ξενοφώντος, Γρηγορίου, Εσφιγμένου, Αγ. Παντελεήμονος και Κωνσταμονίτου
13. Τα Αγιορειτικά Μετόχια ως πνευματικός χώρος - Παρουσίαση και εξέταση εργασιών μεταπτ. φοιτητών
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Διαφάνειες
- Πολυμεσικό υλικό
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Χρήση ppt παρουσιάσεων κατά τη διάρκεια των διαλέξεων
Χρήση ειδικού ηλεκτρονικού εξοπλισμού για υβριδική διδασκαλία
Χρήση ηλεκτρονικής πλατφόρμας διδασκαλίας elearning.auth.gr
Χρήση ηλεκτρονικής επικοινωνίας μέσω email
Χρήση κουίζ με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής από την πλατφόρμα elearning.auth.gr
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 39 | 1,6 | |||
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 101 | 4,0 | |||
| Εκπαιδευτικές επισκέψεις και παρακολούθηση συνεδρίων / σεμιναρίων / εκδηλώσεων | 20 | 0,8 | |||
| Συγγραφή εργασίας / εργασιών | 90 | 3,6 | |||
| Εξετάσεις | |||||
| Σύνολο | 250 | 10 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εργασία (Συμπερασματική)
- Δημόσια Παρουσίαση (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Π. Χρήστου, Το Άγιον Όρος. Αθωνική Πολιτεία - Ιστορία, Τέχνη, Ζωή,
Δωροθέου Μοναχού, Το Άγιο Όρος. Μύηση στην Ιστορία του και τη Ζωή του
Κομνηνός Ιωάννης. Προσκυνητάριον του Αγίου Όρους του Άθωνος. Άγιον Όρος 1984, Βλάχος Κοσμάς διάκονος. Η χερσόνησος του Αγίου Όρους Άθω. Βόλος 1908
Χρυσοχοΐδης Κρίτων (επιμ.), Έντυπα προσκυνητάρια Αγίου Όρους - 18ος αιώνας
Μαμαλάκης Ιωάννης. Το Άγιον Όρος (Άθω) δια μέσου των αιώνων. Θεσσαλονίκη 1971
(Αναστασιάδης Β. Αρχείο Ι. Μ. Χιλανδαρίου. Αθήνα 2002,
Βαμβακάς Δημήτρης. Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας. Κατάλογος του αρχείου. Αθήνα 1985,
Γάσπαρης Χαράλαμπος. Αρχείο Πρωτάτου. Επιτομές μεταβυζαντινών εγγράφων. Αθήνα 1991,
Γιαννακόπουλος Αντώνης. Αρχείο της μονής Σταυρονικήτα. Επιτομές εγγράφων 1533- 1800.
Αθήνα 2001, Γουναρίδης Πάρις. Αρχείο της Ιεράς Μονής Ξηροποτάμου. Επιτομές μεταβυζαντινών εγγράφων. Αθήνα 1993,
Μαρινέσκου Φλορίν. Τα ρουμανικά αρχεία του Αγίου Όρους. Σημαντική πηγή για την ιστορία του. Θεσσαλονίκη 1996,
Νικολόπουλος Π. - Οικονομίδης Ν. Ιερά μονή Διονυσίου. Κατάλογος του Αρχείου. Αθήνα 1966,
Οικονομίδης Νικόλαος. Ιερά Μονή Δοχειαρίου. Κατάλογος του Αρχείου. Αθήνα 1979,
Οικονομίδης Νικόλαος. Ιερά Μονή Κωνσταμονίτου. Κατάλογος του Αρχείου. Αθήνα 1970,
Οικονομίδης Νικόλαος. Ιερά Μονή Σταυρονικήτα. Κατάλογος του Αρχείου. Αθήνα 1970,
Πάρδος Αντώνης. Αρχείο της Ι. Μ. Παντοκράτορος. Επιτομές εγγράφων 1039-1801. Μέρος Α ́. Αθήνα 1998,
Χρυσοχοΐδης Κρίτων - Γουναρίδης Πάρις. Ιερά Μονή Καρακάλου. Κατάλογος του αρχείου. Αθήνα 1985,
Χρυσοχοΐδης Κρίτων. Ιερά Μονή Αγίου Παύλου. Κατάλογος του Αρχείου. Αθήνα 1981
Τελευταία Επικαιροποίηση
26-12-2023
