Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτήτριες και φοιτητές αναμένεται να:
1. έχουν αποκτήσει εννοιολογική κατανόηση της στατιστικής μεθοδολογίας
2. γνωρίζουν τη διαδικασία με την οποία οι θεωρητικές υποθέσεις μιας έρευνας οδηγούν στη διατύπωση στατιστικών υποθέσεων
3. κατανοούν τη χρησιμότητα της στατιστικής μεθοδολογίας για την ανάλυση και ερμηνεία των εμπειρικών δεδομένων μιας έρευνας
4. διατυπώνουν ελέγξιμες ερευνητικές υποθέσεις
5. γνωρίζουν τις βασικές στατιστικές μεθόδους που αξιοποιούνται σε περιγραφικές, συσχετιστικές και πειραματικές έρευνες, μέσω της ενασχόλησης τους με πλήθος ερευνητικών σεναρίων και ασκήσεων
6. επιλέγουν τις κατάλληλες στατιστικές μεθόδους ανάλογα με το είδος των μεταβλητών, για να ελέγξουν τις ερευνητικές τους υποθέσεις,
7. διεξάγουν τις αντίστοιχες αναλύσεις με τη χρήση του λογισμικού SPSS, με κατάλληλο τρόπο
8. ερμηνεύουν τα αποτελέσματα βασικών στατιστικών αναλύσεων.
Γενικές Ικανότητες
-Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
-Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
-Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
-Λήψη αποφάσεων
-Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
1. Εισαγωγή
-Αναζήτηση της Γνώσης και οι Επιστημολογικές προϋποθέσεις της Έρευνας. Τύποι Λογικής (Απαγωγή, Επαγωγή) και η περιορισμένη ορθολογικότητα. Η Επιστημονική Μεθοδολογία και ο ρόλος της Στατιστικής.
- Μεθοδολογικά ζητήματα στην Έρευνα των Επιστημών της Συμπεριφοράς. Η Διατύπωση του ερευνητικού σκοπού/Καθορισμός ερευνητικών ερωτημάτων ή Υποθέσεων και Σχεδιασμός ερευνητικών πρωτοκόλλων.
2. Βασικές Έννοιες της Μεθοδολογίας
Τύποι Ερευνών και Κλάδοι της Στατιστικής Επιστήμης.
Βασικές έννοιες: Η έννοια της μεταβλητής, η μέτρηση στις Επιστήμες της Συμπεριφοράς, κλίμακες μέτρησης μεταβλητών, κατηγορική, τακτική, διαστημική και αναλογική κλίμακα. Εξαρτημένες- Ανεξάρτητες μεταβλητές. Λανθάνουσες και παρατηρήσιμες μεταβλητές και εμπειρικοί δείκτες.
3. Περιγραφική στατιστική
-Η έννοια της συχνότητας (σχετική, αθροιστική, ποσοστιαία), Κατανομές συχνοτήτων, Μορφές κατανομής συχνοτήτων (συμμετρική, ασύμμετρη), κατανομές συχνοτήτων ομαδοποιημένων δεδομένων, Γραφικές παραστάσεις κατανομών συχνοτήτων, Εφαρμογές Εισαγωγή στο SPSS
-Μέτρα κεντρικής τάσης (μέσος όρος, επικρατούσα τιμή, διάμεσος), μέτρα διασποράς (εύρος, διακύμανση, τυπική απόκλιση, συντελεστής μεταβλητότητας). Μονομεταβλητή ανάλυση (πίνακες δεικτών κεντρικής τάσης και δεικτών διασποράς), Τυπικές τιμές. Σύγκριση τιμών, Έλεγχος κανονικότητας, Έλεγχος ακραίων τιμών. Εφαρμογές στο SPSS
4. Εισαγωγή στη θεωρία πιθανοτήτων και θεωρία συνόλων
-Ορισμός πιθανότητας, Σχέση μεταξύ πιθανότητας και σχετικής συχνότητας
Βασικές έννοιες από τη θεωρία συνόλων.
-Αιτιότητα, Τυχαιότητα και Πιθανοκρατικά μοντέλα στην επιστημονική έρευνα.
5. Στατιστικοί έλεγχοι υποθέσεων
Κανονική κατανομή, κατανομές χ2, t και F. Στατιστικοί έλεγχοι υποθέσεων. Τυχαιότητα, Μηδενική και Εναλλακτική υπόθεση, Στατιστική σημαντικότητα και η εξαγωγή συμπερασμάτων από δειγματοληπτικές έρευνες. Εφαρμογές στο SPSS
6. Εγκυρότητα και Αξιοπιστία
Εισαγωγή στη θεωρία σφαλμάτων. Είδη σφαλμάτων, τύχη και μεροληψία. Εγκυρότητα και Αξιοπιστία στην εμπειρική έρευνα των επιστημών της συμπεριφοράς. Τρόποι και προσεγγίσεις στην αντιμετώπιση των σφαλμάτων. Εγκυρότητα περιεχομένου και παραγοντική εγκυρότητας. Δείκτες εσωτερικής συνέπειας (Cronbach’s alpha, McDonald’ s omega).
7. Πίνακες διπλής εισόδου και Έλεγχος ανεξαρτησίας χ2
-Ανάλυση κατηγορικών δεδομένων. Συνάφεια μεταξύ κατηγορικών μεταβλητών. Πίνακες διπλής εισόδου (Crosstabs), η κατανομή χ2, Έλεγχος ανεξαρτησίας χ2 , Cramer’s V, φ2 και σχετικοί έλεγχοι υποθέσεων.
Εφαρμογές στο SPSS
8. Έλεγχοι ισότητας μέσων τιμών
Έλεγχος ισότητας δύο μέσων τιμών για ανεξάρτητα και εξαρτημένα δείγματα, Έλεγχος ισότητας δύο αναλογιών από ανεξάρτητα και εξαρτημένα δείγματα. Ανάλυση Διακύμανσης – Έλεγχος ισότητας μέσων τιμών για περισσότερες των δύο ομάδων. Ανάλυση Διακύμανσης-ANOVA. Μη παραμετρικά τεστ. Εφαρμογές στο SPSS.
9. Συσχέτιση και απλή παλινδρόμηση
Η έννοια της συσχέτισης, Συσχέτιση και Αιτιότητα, Διαγράμματα διασποράς
Συντελεστής συσχέτισης (Pearson, Spearman), Απλή γραμμική παλινδρόμηση, ερμηνεία των συντελεστών, δείκτες καλής προσαρμογής του μοντέλου (F, t, R2). Απλή λογιστική παλινδρόμηση. Εφαρμογές στο SPSS.
10. Πολλαπλή Παλινδρόμηση
Πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση, ερμηνεία των συντελεστών, δείκτες καλής προσαρμογής του μοντέλου (F, t, R2). Βηματική πολλαπλή παλινδρόμηση, σύγκριση μεταξύ μοντέλων. Ανάλυση κατάλοιπων, το πρόβλημα της συγγραμμικότητας και ερμηνευτική ισχύς των μοντέλων. Εφαρμογές στο SPSS.
11. Γενικό γραμμικό μοντέλο
Γραμμικά μοντέλα με ανεξάρτητες μεταβλητές όλων των επιπέδων μέτρησης. Δείκτες καλής προσαρμογής των μοντέλων και σύγκριση μεταξύ μοντέλων. Ανάλυση Συνδιακύμανσης –ANCOVA.
Ανάλυση Διαδρομών. Εφαρμογές στο SPSS
12. Δειγματοληψία
Σχέση πληθυσμού και δείγματος, Είδη δειγματοληψίας, τυχαία και σωματοποιημένη δειγματοληψία, προσδιορισμός του μεγέθους του δείγματος. Αντιπροσωπευτικότητα του δείγματος και εξαγωγή γενικεύσιμων συμπερασμάτων. Στοιχεία Μετα-ανάλυσης
13. Ειδικά Θέματα Μεθοδολογίας
Εφαρμογή της Στατιστικής σε διάφορα ερευνητικά σενάρια και ειδικότερα θέματα: Μετα-Ανάλυση, Πειραματικοί Σχεδιασμοί, Ανάλυση Δομικών Εξισώσεων, Πειραματικοί Σχεδιασμοί με μικρά δείγματα, Ανάλυση Διαμεσολάβησης.