Για την απόκτηση του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης ο φοιτητής πρέπει να παρακολουθήσει και να εξετασθεί με επιτυχία κατά τα τρία πρώτα εξάμηνα σε εννέα εξαμηνιαία (90 ECTS) και να συγγράψει κατά το τέταρτο εξάμηνο διπλωματική εργασία (30 ECTS), το θέμα της οποίας ορίζεται στην αρχή του τρίτου εξαμήνου και βαθμολογείται από τριμελή εξεταστική επιτροπή.
Αντικείμενο του ΠΜΣ Ορθόδοξης Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού είναι η έρευνα, η μελέτη και η επιστημονική εκπαίδευση σε μία από παρακάτω τρεις ειδικεύσεις στις οποίες αυτό διαρθρώνεται: α) Βιβλικών, Πατερικών, Αγιολογικών και Θρησκειολογικών σπουδών β) Ιστορίας, Δόγματος, Φιλοσοφίας και Αρχαιολογίας γ) Εφαρμοσμένης Θεολογίας
Σκοπός
Το ΠΜΣ Ορθοδόξου Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού υπηρετεί τους ερευνητικούς σκοπούς του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού, παρέχοντας υψηλού επιπέδου εκπαίδευση στο επιστημονικό πεδίο της μελέτης της Ορθόδοξης Θεολογίας και του χριστιανικού πολιτισμού εν γένει, όπως αυτός αναπτύχθηκε στο σύνολο του χριστιανικού κόσμου. Πιο συγκεκριμένα σκοπός του εν λόγω Προγράμματος είναι η καλλιέργεια και εξειδίκευση της επιστημονικής θεολογικής έρευνας και γνώσης, ώστε να ικανοποιεί και να θεραπεύει θεολογικές, εκπαιδευτικές, κοινωνικές και εκκλησιαστικές ανάγκες. Ειδικότερα το Π.Μ.Σ. αποσκοπεί:
α) στην κατάρτιση εξειδικευμένων επιστημόνων που θα είναι ικανοί για τη μελέτη και έρευνα θεολογικών, εκκλησιαστικών και κοινωνικών θεμάτων, για ακαδημαϊκό έργο σe1υτούς τους τομείς και για επιστημονική στήριξη εκκλησιαστικών και εκπαιδευτικών υπηρεσιών, ιδρυμάτων και κοινωνικών θεσμών, στο πλαίσιο της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης και ζωής,
β) στην εξειδίκευση των θεολόγων επιστημόνων με δεξιότητες, γνώσεις και εμπειρίες, για να μπορούν να προσφέρουν υψηλής ποιότητας έργο σε εκπαιδευτικά και κοινωνικά ιδρύματα, στη δημόσια δευτεροβάθμια εκπαίδευση και σε ειδικές θέσεις επιμορφωτών και άλλων στελεχών της Εκκλησίας, για την κάλυψη των πνευματικών και ποιμαντικών της αναγκών τόσο στην Ελλάδα όσο και στις λοιπές Αυτοκέφαλες Εκκλησίες
γ) στην ενίσχυση και διάδοση των ορθόδοξων θεολογικών σπουδών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, και δη στην ανάδειξη της ορθόδοξης θεολογίας και του ελληνικού πολιτισμού στην Αμερική, σε συνεργασία με τη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού της Βοστώνης Η.Π.Α., μέσα στο θεσμοθετημένο πλαίσιο συνεργασίας με αυτήν.
δ) στην ανάπτυξη ειδικών κριτικών και ερευνητικών δεξιοτήτων που απαιτούνται για σπουδές διδακτορικού επιπέδου και για ερευνητική δραστηριότητα στα επιστημονικά πεδία των αντίστοιχων ειδικεύσεων με επίκεντρο τη θεολογία της Ορθοδόξου Εκκλησίας διαχρονικά, ως γραμματεία, πράξη, παραγωγή θεσμών και πολιτισμού.
Μαθησιακά Αποτελέσματα
1. Γνώσεις
Οι απόφοιτοι του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών Ορθόδοξης Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού, τόσο του πρώτου όσο και του δευτέρου επιπέδου, αναμένεται να αποκτήσουν ανάλογα με την ειδίκευση που έχουν επιλέξει: 1. εξειδικευμένη επάρκεια στη γνωστική περιοχή της Ορθόδοξης Θεολογίας ή του Χριστιανικού Πολιτισμού, 2. Ερευνητική εμπειρία ώστε μπορούν να μελετήσουν σε βάθος επιμέρους πτυχές της ορθόδοξης θεολογικής και της εν γένει χριστιανικής παράδοσης, 3. προηγμένη γνώση και ενημέρωση στη διερεύνηση με τη χρήση των νέων εργαλείων μελέτης και έρευνας στη θεολογική και εν γένει τις ανθρωπιστικές επιστήμες, των πηγών της Ορθόδοξης Θεολογικής Παράδοσης καθώς και της δευτερεύουσας βιβλιογραφίας, ελληνόγλωσσης και ξενόγλωσσης, 4. ανάπτυξη της κριτικής επιστημονικής σκέψης, ώστε να προσεγγίζουν και κατανοούν με κριτικό τρόπο τις θεολογικές πηγές αλλά και τη νεότερη θεολογική σκέψη ορθοδόξων ή μη θεολόγων, καθώς και τα σύγχρονα κοινωνικά θέματα που καλείται να αντιμετωπίσει σε παγκόσμιο επίπεδο η Ορθόδοξη Θεολογία ως εκφραστής της εκκλησιαστικής παράδοσης και πράξης.
2. Δεξιότητες
Οι απόφοιτοι του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών Ορθόδοξης Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού αποκτούν, ανάλογα με την ειδίκευση που έχουν επιλέξει, ιδιαίτερες δεξιότητες 1. στη διδασκαλία και την επιστημονική έρευνα των γραμματολογικών, φιλολογικών, ερμηνευτικών και θεολογικών ζητημάτων που σχετίζονται με το αντικείμενο των επιμέρους επιστημονικών ειδικεύσεων του Προγράμματος, δηλ. α) της Αγίας Γραφής και της πατερικής γραμματείας και αγιολογίας, των ιστορικών, φιλοσοφικών και άλλων πολιτιστικών πτυχών αυτών των κειμένων, της ιστορίας και διδασκαλίας ξένων θρησκειών και θρησκευτικών κινημάτων,όπως επίσης και της κριτικής έκδοσης και επιμέλειας κειμένων της αρχαίας χριστιανικής γραμματείας, β) της εκκλησιαστικής ιστορίας και του βυζαντινού πολιτισμού, της γένεσης και ανάπτυξης των θεσμών της Ορθοδόξου Εκκλησίας και της δογματικής διδασκαλίας της, της προβολής και μαρτυρίας της εκκλησιαστικής πίστης στις διορθόδοξες, διαχριστιανικές και οικουμενικές σχέσεις, όπως επίσης και της διεξαγωγής διαχριστιανικών, διαθρησκειακών και οικουμενικών διαλόγων, γ) των λατρευτικών και πολιτισμικών εκφάνσεων της ορθόδοξης παράδοσης, δηλαδή της θείας λατρείας και της ομιλητικής, της χριστιανικής αρχαιολογίας και τέχνης, της υμνολογίας και της βυζαντινής μουσικολογίας και ψαλτικής τέχνης, όπως καλλιεργούνται ιδιαιτέρως με τη λειτουργία του Εργαστηρίου Ορθόδοξης Αγιογραφίας και του Βυζαντινού Χορού Ψαλτικής Τέχνης και δ) θεμάτων που αναφέρονται στην οργάνωση και στο ποιμαντικό και κοινωνικό έργο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, που αφορούν δηλαδή στο Κανονικό Δίκαιο και τις σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας, την ποιμαντική και την ποιμαντική ψυχολογία, τη χριστιανική ηθική και βιοηθική, την κοινωνιολογία του Χριστιανισμού, και τη χριστιανική Παιδαγωγικής, όπως καλλιεργείται μέσα από τη λειτουργία του αντίστοιχου Εργαστηρίου και τη διοργάνωση της πρακτικής άσκησης του διδακτικού και εκπαιδευτικού έργου των θεολογικών μαθημάτων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, 2. Στην κατανόηση της διαλεκτικής σχέσης της Ορθόδοξης Εκκλησίας και Θεολογικής Παράδοσης με τις άλλες χριστιανικές ομολογίες και θρησκευτικές παραδόσεις, αλλά και τις νεότερες φιλοσοφικές θεωρήσεις, 3. Στη χρήση των πληροφορικών συστημάτων και την εφαρμογή της πληροφορικής στη θεολογική έρευνα και παιδεία, καθώς και στην εν γένει επικουρική χρήση επιστημονικών εργαλείων από το χώρο των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών.
3. Ικανότητες
Οι απόφοιτοι του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών Ορθόδοξης Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού ανάλογα με την ειδίκευση και τα μαθήματα που έχουν επιλέξει είναι σε θέση 1. να εφαρμόζουν τη θεολογική γνώση στην έρευνα και την εκπαιδευτική διαδικασία, 2. να αναζητούν, αναλύουν και συνθέτουν δεδομένα και πληροφορίες μέσα από τις πηγές της Ορθόδοξης Θεολογίας και τη δευτερεύουσα θεολογική βιβλιογραφία, κάνοντας χρήση της κατάλληλης μεθοδολογίας και τεχνολογίας, 3) να εργάζονται με επιστημονικό τρόπο, αυτόνομα ή σε ομάδες, ακόμη και σε διεθνές ή και διεπιστημονικό περιβάλλον, 4) να παράγουν πρωτότυπες ιδέες και ερευνητική γνώση στο πεδίο της θεολογικής τους ειδίκευσης, 5) να έχουν ικανότητα κριτικής μελέτης, μέσα στο ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο που παρήγαγε τα θεολογικά κείμενα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, και παραγωγικής και επαγωγικής σκέψης στα δεδομένα της σύγχρονης πραγματικότητας, 6) να μεταφέρουν και αξιοποιούν τις θεολογικές γνώσεις που έχουν λάβει, στο εκπαιδευτικό, εκκλησιαστικό ή κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο εργάζονται και διαβιούν.