Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού

Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές κατέχουν τους θεμελιώδεις κανόνες και αρχές του ελληνικού ουσιαστικού και δικονομικού ποινικού δικαίου ανηλίκων όπως και του σωφρονιστικού δικαίου ανηλίκων (το συμφέρον του παιδιού, αρχή της ευημερίας, αρχή της διαπαιδαγώγησης, αρχή της αναλογικότητας, αρχή της επικουρικότητας, αρχή της ελάχιστης παρέμβασης, αρχή της κοινωνικής επανένταξης), τους βασικούς φορείς του συστήματος δικαιοσύνης σε ανηλίκους (δικαστήρια ανηλίκων, δικαστές ανηλίκων, εισαγγελείς ανηλίκων, αστυνομία ανηλίκων, υπηρεσία επιμελητών ανηλίκων, εταιρεία προστασίας ανηλίκων, Συνήγορος του Πολίτη), τις ιδιαιτερότητες της ποινικής διαδικασίας ανηλίκων, της σωφρονιστικής νομοθεσίας και της πραγματικότητας στα ιδρύματα αγωγής και στα ειδικά καταστήματα κράτησης νέων. Γνώση των μεθόδων εμπειρικής προσέγγισης του κοινωνικού φαινομένου της παραβατικότητας και της εγκληματικότητας των ανηλίκων (επίσημα βεβαιωμένης και αυτοαναφερόμενης) και γνώση της έκτασης, δομής και εξέλιξης της αστυνομικά βεβαιωμένης όπως και της δικαστικά διαπιστωμένης εγκληματικότητας αλλά και της κυρωτικής πρακτικής των δικαστηρίων ανηλίκων. Μάθηση των θεμελιωδών εννοιών της εγκληματολογίας (έγκλημα, δράστης και θύμα του εγκλήματος, κοινωνικός έλεγχος), των θεωρητικών ερμηνειών της εγκληματικής συμπεριφοράς και των μεθόδων εμπειρικής προσέγγισης του εγκληματικού φαινομένου. Προσέγγιση εγκληματολογικών ζητημάτων που απασχολούν τη σύγχρονη κοινωνία, αξιοποιώντας τη σύγχρονη ελληνική και ξένη βιβλιογραφία (ενίοτε και νομολογία των ποινικών δικαστηρίων). Μάθηση επιλεγμένων ζητημάτων της ελληνικής σωφρονιστικής νομοθεσίας και πολιτικής, των βασικών αρχών της, ιδίως του σκοπού της έκτισης της ποινής, των δικαιωμάτων των κρατουμένων (εκπαίδευση, εργασία) και των μέτρων άμβλυνσης των δυσμενών συνεπειών της κράτησης (όπως επαφή με το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον). Γνώση των ευρημάτων των εμπειρικών ερευνών όσον αφορά τα σωφρονιστικά συστήματα γυναικών και ανηλίκων. Γνώση των προβληματικών καταστάσεων που χαρακτηρίζουν τα σωφρονιστικά καταστήματα εν γένει και προτάσεις βελτίωσης τους.

Αντικείμενο των σχετικών παραδόσεων είναι η διδασκαλία του ελληνικού ουσιαστικού Ποινικού Δικαίου Ανηλίκων (προσωπικό και αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής, ποινική ευθύνη, έννομες συνέπειες), του δικονομικού ποινικού δικαίου ανηλίκων (δικαστήρια ανηλίκων, δικαστές ανηλίκων, εισαγγελείς ανηλίκων, αστυνομία ανηλίκων, υπηρεσία επιμελητών ανηλίκων, εταιρεία προστασίας ανηλίκων, ΚΕΘΕΑ, ιδιαιτερότητες της ποινικής διαδικασίας ανηλίκων) και του σωφρονιστικού δικαίου ανηλίκων (σωφρονιστικοί κανόνες δικαίου - σωφρονιστική πραγματικότητα). Περαιτέρω σε ό,τι αφορά την Εγκληματολογία αναπτύσσονται επιλεγμένα θέματα: Σχολές της Εγκληματολογίας και προτάσεις τους για την αντεγκληματική πολιτική, μέθοδοι μέτρησης της επίσημα βεβαιωμένης εγκληματικότητας (εγκληματολογικές στατιστικές της αστυνομίας και της ποινικής δικαιοσύνης) και της αφανούς εγκληματικότητας (ιδίως έρευνες θυματοποίησης, και έρευνες αυτo-ομολογούμενης εγκληματικότητας) και αδυναμίες τους, θυματοποίηση και εγκληματικότητα των ανηλίκων, καθώς και άλλων ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, ποινική δικαιοσύνη και αλλοδαποί. στοιχεία οικονομικής εγκληματικότητας. Στο πεδίο της Σωφρονιστικής, τέλος, γίνεται μια συνοπτική επισκόπηση της ελληνικής σωφρονιστικής νομοθεσίας και πολιτικής, των βασικών αρχών της, ιδίως του σκοπού της έκτισης της ποινής, των δικαιωμάτων των κρατουμένων (εκπαίδευση, εργασία) και των μέτρων άμβλυνσης των δυσμενών συνεπειών της κράτησης. Οι ευρωπαϊκοί και οι διεθνείς σωφρονιστικοί κανόνες όπως και οι κανόνες για τις κοινοτικές κυρώσεις και μέτρα αποτελούν αντικείμενο συζήτησης. Παρατηρήσεις συγκριτικού δικαίου, συγκριτικής εγκληματολογίας και συγκριτικής ποινολογίας καλύπτουν το σύνολο των θεματικών που θα αναπτυχθούν στο πλαίσιο αυτής της παράδοσης.

Προσωπικό και αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής του ποινικού δικαίου ανηλίκων, ποινική ευθύνη, έννομες συνέπειες, δικαστήρια ανηλίκων, δικαστές ανηλίκων, εισαγγελείς ανηλίκων, αστυνομία ανηλίκων, υπηρεσία επιμελητών ανηλίκων, εταιρεία προστασίας ανηλίκων, ιδιαιτερότητες της ποινικής δίκης ανηλίκων, σωφρονιστικοί κανόνες δικαίου για ανηλίκους, σωφρονιστική πραγματικότητα

10-07-2015