Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού

Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.

Σκοπός του μαθήματος είναι α) να προσφέρει εξοικείωση με το αντικείμενο και τα εργαλεία της σημειωτικής θεωρίας και β) να εισάγει τους φοιτητές στη μελέτη του νοήματος των συμβολικών συστημάτων μέσα από αναλύσεις σε διάφορα συστήματα σημασίας (σχολικά εγχειρίδια, βίντεο διεθνών οργανισμών, κλπ). Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, ο φοιτητής θα είναι σε θέση να: (α) ορίζει την σημειωτική ως θεωρητικό και εφαρμοσμένο πεδίο (β) να αναφέρει τις διαφορετικές θεωρητικές απόψεις του πεδίου και να προβαίνει στην εφαρμογή τους μέσα από πρωτογενή επιστημονική έρευνα είτε αυτόνομα είτε ομαδικά (γ) να εφαρμόζει τη γνώση στην πράξη και να αναζητά, αναλύει και συνθέτει δεδομένα με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών

Το μάθημα περιλαμβάνει τρεις βασικές ενότητες. Στην πρώτη ενότητα επισημαίνεται η διευκρίνιση όρων της σημειωτικής ιστορίας και θεωρίας αλλά και η πολυσημία των όρων ‘πολιτισμός’ και ‘κουλτούρα’ σε σχέση με το πεδίο της σημειωτικής. Εξετάζονται, επίσης, τα θεωρητικά μοντέλα ανάλυσης κειμένου και εικόνας και η σύνδεσή τους με τη μαθησιακή διαδικασία. Το μάθημα στοχεύει στην εξοικείωση του φοιτητή με τα σημειωτικά εργαλεία ανάλυσης προκειμένου να τα εφαρμόσει στην τάξη ως μελλοντικός καθηγητής γλώσσας σε σχέση με την ανάλυση εικόνας και κειμένου και τη διαδικασία παραγωγής νοήματος. Στη δεύτερη ενότητα, ο φοιτητής καλείται να εφαρμόζει τη σημειωτική ανάλυση σε κείμενα (εικόνα και κείμενο) που προκύπτουν είτε από τον εκπαιδευτικό χώρο (σχολικά εγχειρίδια) είτε από τον ευρύτερο κοινωνικό χώρο (διεθνείς οργανισμοί) με εστίαση στη διερεύνηση αυτών των κειμένων ως φορέων πολιτισμού και αξιών (γραπτή εργασία και προφορική παρουσίαση – μπορεί να γίνει σε συνεργασία δύο ατόμων) Στην τρίτη ενότητα ο φοιτητής καλείται να σχολιάσει κριτικά, άρθρα από βιβλία γνωστών σημειολόγων (γραπτά και προφορικά-ατομική εργασία) όπως: α) Eco, U. (1991), Η σημειολογία στην καθημερινή ζωή, Θεσσαλονίκη: Μαλλιάρης, (β) Eco, U. (1990), Σημειώματα, Εκδ. οργ. Θεσσαλονίκης, (γ) Barthes, R. (1977), Μυθολογίες, Αθήνα: Κέδρος, κλπ. Επίσης, καλείται, προκειμένου να εξοικειωθεί με την ιδιαίτερη γλώσσα της σημειωτικής θεωρίας, να αποδώσει από τα ιταλικά στα ελληνικά κεφάλαια από το βιβλίο του U. Eco, La struttura assente (γραπτή άσκηση-ατομική εργασία). Τέλος, να δίνει πληροφορίες για τη σημειωτική ως θεωρία (προφορική παρουσίαση-ατομική εργασία) από τα υποχρεωτικά βιβλία μελέτης α. Χριστοδούλου, Α. (2014), Παιδεία, εκπαίδευση, αξίες. Σημειωτική προσέγγιση, Θεσσαλονίκη: University Studio Press. β. Barthes, R. (1988), Η ρητορική της εικόνας. Εικόνα, Μουσική, Κείμενο, Αθήνα: Πλέθρον (σελ. 41-61), γ. Barthes, R. (2014). Στοιχεία σημειολογίας, Μετ. Χαράλαμπος Μαγουλάς, Εκδ. Επέκεινα.

12-02-2018