| Τίτλος | Θεωρητικές προσεγγίσεις της «μαγείας» στην ακαδημαϊκή μελέτη των θρησκειών της αρχαιότητας / Theoretical frameworks for the study of "magic" in the contemporary study of religion |
| Κωδικός | 2231 |
| Σχολή | Θεολογική |
| Τμήμα | Θεολογίας |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Εαρινή |
| Υπεύθυνος/η | Παναγιώτης Παχής |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600019340 |
Πρόγραμμα Σπουδών: Αναμορφωμένο ΠΠΣ Τμήματος Θεολογίας (2023-2024)
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 13
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| ΚΟΡΜΟΣ | Επιλογής | Εαρινό | - | 3 |
| Τίτλος | Θεωρητικές προσεγγίσεις της «μαγείας» στην ακαδημαϊκή μελέτη των θρησκειών της αρχαιότητας |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2020 – 2021 |
| Περίοδος Τάξης | Εαρινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Class ID | 600165238
|
Πρόγραμμα Τάξης
| Κτίριο | |
| Όροφος | Unknown |
| Αίθουσα | Εξ αποστάσεως (900) |
| Ημερολόγιο | Friday 16:00 to 19:00 |
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600165238
- Στον ιστοχώρο του Τμήματος:
- eLearning:
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
- Αγγλικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές είναι σε θέση να:
-Προσδιορίζουν το περιεχόμενο σύγχρονων θεωρητικών και μεθοδολογικών συζητήσεων που είναι δυνατόν να εφαρμοσθούν στην έρευνα της αρχαιοελληνικής θρησκείας
-Αναλύουν βασικούς όρους (κατηγορίες), (όπως για παράδειγμα τη «μαγεία») με βάση τους εκπροσώπους της σύγχρονης έρευνας του αρχαίου κόσμου
-Αναπτύσσουν μια ορθή και όχι παραπλανητική θεώρηση για τον αρχαίο κόσμο
-Προσεγγίζουν κριτικά την έννοια του «συστήματος» όπως αυτό διαμορφώνεται κατά τη διάρκεια του ελληνορωμαϊκού κόσμου
-Αποκωδικοποιούν (μέσω της ορθής μελέτης των δεδομένων [πηγών] στον τρόπους (αντιλήψεις, προκαταλήψεις, φόβοι, κτλ.) με τους οποίους αντιμετώπιζαν οι άνθρωποι της συγκεκριμένης εποχής τους εκπροσώπους του θεϊκού κόσμου.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Λήψη αποφάσεων
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
- Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Ο κύριος σκοπός αυτού του μαθήματος είναι η ορθή κατανόηση του όρου «μαγεία», σύμφωνα πάντοτε με τα δεδομένα της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας. Στην προκείμενη περίπτωση πρέπει να γίνει κατανοητό ότι βασικός στόχος μας είναι η κατανόηση, η ορθή αξιολόγηση της χρήσης αλλά και της προσέγγισης του συγκεκριμένο όρου με βάση πάντοτε τα εντελώς διαφορετικά κριτήρια αξιολόγησης που επικρατούν στην αρχαιότητα καθώς και στη σύγχρονη εποχή. Βασική θέση μας, η οποία μπορεί να θεωρηθεί στην προκειμένη περίπτωση ως μια υπόθεση εργασίας, θα μπορούσε να είναι η παρακάτω άποψη: σε περιπτώσεις όπου οι άνθρωποι, συγγραφείς και νομοθέτες της αρχαιότητας αξιολογούν ορισμένες πρακτικές ως «μαγικές» και ως εκ τούτου απαγορευμένες για το ευρύτερο παραδοσιακό κοινωνικο -πολιτικό και θρησκευτικό σύνολο, θα μπορούσε η συγκεκριμένη τακτική να θεωρηθεί - ακολουθώντας τα δεδομένα της σύγχρονης επιστημονικής σκέψης - ως πρακτική αξιολόγησης, αποδοκιμασίας αλλά και αποκλεισμού από το περιβάλλον ενός κοινωνικού συνόλου ο,τιδήποτε ξένου και εξωτικού;
Θεωρούμε ότι μ’ αυτό τον τρόπο θα μπορούσε να είναι ευκολότερη η κατανόηση αλλά και ο διαχωρισμός της χρήσης του συγκεκριμένου όρου (αλλά και των πρακτικών) κατά τη διάρκεια της αρχαιότητας και της σύγχρονης εποχής. Θεωρούμε ότι η παραπάνω διάκριση είναι εφικτή αν πραγματοποιήσουμε τη σύγκριση ακολουθώντας τη χρήση του συγκεκριμένου όρου στη σύγχρονη λαϊκή θρησκευτικότητα αλλά το πεδίο των σύγχρονων επιστημονικών δεδομένων. Αυτό είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί μόνο αν επαναξιολογήσουμε τα σχετικά αρχαία κείμενα καθώς επίσης παλαιότερες θέσεις ερευνητών του 19ου και 20ου αιώνα, προκειμένου να φθάσουμε σ’ ένα νηφάλιο συμπέρασμα, το οποίο θα είναι απαλλαγμένο από τους αποκλεισμούς και τις γενικεύσεις του παρελθόντος (εξελικτικές θεωρίες). Βασικός παράγοντας γι’ αυτό είναι η σωστή χρήση των κειμένων και η ένταξη τους στο «πνεύμα της εποχής» τους.
Λέξεις Κλειδιά
Μαγεία, αστρολογία, χρησμοί, καταδεσμοί, Μαγικοί Πάπυροι, μιμητική μαγεία, συμπαθητική μαγεία.
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Αξιολόγηση των Φοιτητών
Περιγραφή
Χρήση Power Points κατά τη διάρκεια των μαθημάτων. επικοινωνία με φοιτητές μέσω E-Mails.
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 39 | 1,6 | ✓ | ✓ | ✓ |
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 24 | 1,0 | ✓ | ✓ | ✓ |
| Συγγραφή εργασίας / εργασιών | 10 | 0,4 | ✓ | ✓ | ✓ |
| Εξετάσεις | 2 | 0,1 | ✓ | ✓ | ✓ |
| Σύνολο | 75 | 3 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Εργασία - Συζήτηση - Αξιολόγηση σύγχρονων επιστημονικών θεωριών και μεθοδολογιών. Η βαθμολόγηησ των φοιτητών είναι αποτέλεσμα των παραπάνω δραστηριοτήτων τους κατά τη διάρκεια του εξαμήνου.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική)
- Προφορική Εξέταση (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Panayotis Pachis, Religion and Politics in the Graeco-Roman World: Redescribing the Isis-Sarapis Cult, Thessaloniki: Barbounakis Publications, 2010(Εύδοξος).
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Aune, D. E., “The Use of the Term ‘Magic’ as a Socio-Religious Category in the Study of the Greco-Roman World and Early Christianity”,in: Stephen K. Black (ed.), To Set at Liberty: Essays on Early Christianity and Its Social World in Honor of John H. Elliott, The Social World of Biblical Antiquity, 2nd ser., 11 (Sheffield [England]: Sheffield: Phoenix Press, 2014, 15–26.
Betz, H. D. (ed.), The Greek Magical Papyri in Translation. Including the Demotic Spells, Chicago-London:The Univdrsity of Chicago Press, 1992.
Dickie, W. M., Magic and Magicians in the Roman World, London-New York: Routledge,2002.
Edmonds. R.G. III, Drawing Down the Moon. Maic in the ancient Greco-Roman World, Princeton-Oxford: Princeton University Press, 2019.
Faraone, Chr.-Obbink, D., Magika Hiera. Ancient Greek Magic and Religion, New York-Oxford: Oxford University Press,1991.
Frankfurter, D. (ed.), Guide to the Study of Ancient Magic, Religions in the Graeco-Roman World, 189, Leiden-Boston: Brill, 2019.
Graf, F., Magic in the Ancient World, transl. by Fr. Philip, Cambridge, MA: Harvard University Press, 1999.
Otto,B.-Chr.- and Stausberg, M., eds., Defining Magic: A Reader, Critical Categories in the Study of Religion. Sheffield: Equinox, 2014.
Otto,B.-Chr., “Towards Historicizing ‘Magic’ in Antiquity,” Numen 60 (2013): 308–47
Otto,B.-Chr., Magie, Rezeptions- und diskursgeschichtliche Analysen von der Antike bis zur Neuzeit, Religionsgeschichtliche Versuche und Vorarbeiten 57, Berlin: De Gruyter, 2011.
Styers, R., Making Magic: Religion, Magic, and Science in the Modern World (New York: Oxford University Press, 2004.
Versnel, H.S. “Some Reflections on the Relationship Magic-Religion”, Numen XXXVIII,2 (1991), 177-197.
Τελευταία Επικαιροποίηση
14-10-2020