Course Content (Syllabus)
The life, writings, teaching and general activity of the Fathers and ecclesiastical writers during 12th to 15th c. are presented and the literary and theological problems of the Christian literature of this period are solved.
Practical training in the use of the sources of Patrology, using the indexes and other reference books.
1. Introduction on the literature of the period from 9th to 11th cent.
2. Great Fotios, vita- writing - teaching.
3. Symeon the translator, his hagiological work. Joseph the hymnographer, Theophanis the Graptos, Kassiani the Ymnodos and their worship texts.
4. Mystical theology: Symeon the New Theologian, vita- writing - teaching. Nikitas Stethatos, vita- writing - teaching.
5. The schism between east and west. Michael Keroularios, vita- writing - teaching. Theophylactos of Achrid, vita- writing - teaching. His interpretation work.
6. Dialectic and Theology: Ioannis Mauropous, vita- writing - teaching. Michael Psellos, vita- writing - teaching. Ioannis Italos, vita- writing - teaching. Eustratios of Nikaia, Myron Sykiditis, Soterichos Panteugenos, vita- writing - teaching.
7. Dogmatics of the era of Komnini: Euthemios Zygabenos, vita- writing - teaching. Neilos Doksapatris, vita- writing - teaching. Nikolaos Methonis, vita- writing – teaching.
8. Philology and Theology of the era of Komnini: Eustathios of Thessaloniki, vita- writing - teaching. Michael and Niketas Xoniatis, vita- writing – teaching.
9. Theologians of the 13th cent: Nikeforos Vlemmydes, Theodoros 2nd Laskaris, Ioannis Vekkos, Gregorios 2nd the Cypriot: vita- writing – teaching.
10. Mystical theology and hesychasm: Gregorios Sinaites vita- writing - teaching. Gregorios Palamas, vita- writing - teaching.
11. Ioannis Kantakouzenos, vita- writing - teaching. Filotheos Kokkinos vita- writing - teaching. Neilos Kavasilas vita- writing - teaching. Nikolaos vita- writing - teaching.
12. Anti-hesychasts theologians: Varlaam Kalavros, Gregorios Akindinos, Nikephoros Gregoras, Ioannis Kyparisiotes, Demetrios and Prochoros Kydonis, Manuel Kalekas: vita- writing – teaching.
13. Symeon of Thessalonika, vita- writing - teaching. Joshef Bryennios, vita- writing - teaching. Markos Eugenikos, vita- writing - teaching. Gennadios Scholarios, vita- writing - teaching.
Keywords
The schism, Dialectic, Mystical theology, Ηesychasm, Great Fotios, Symeon the New Theologian, Nikitas Stethatos, Theophylactos of Achrid, Ioannis Mauropous, Michael Psellos, Ioannis Italos, Eustathios of Thessaloniki, Euthemios Zygabenos, Neilos Doksapatris, Nikolaos Methonis, Eustathios of Thessaloniki, Michael and Niketas Xoniatis, Nikeforos Vlemmydes, Theodoros 2nd Laskaris, Ioannis Vekkos, Gregorios 2nd the Cypriot, Gregorios Sinaites, Gregorios Palamas, Ioannis Kantakouzenos, Filotheos Kokkinos, Neilos Kavasilas, Nikolaos Kavasilas, Kavasilas, Anti-hesychasts theologians, Symeon of Thessalonika, Joshef Bryennios, Markos Eugenikos, Gennadios Scholarios.
Additional bibliography for study
1. Χ. Κρικώνη, Πατερικά Μελετήματα. Γραμματολογικά-Δογματικά-Νηπτικά, τόμ. Α΄, Θεσσαλονίκη 2001.
2. Χ. Αραμπατζή, Χριστιανική Γραμματεία. Εκκλησιαστικοί συγγραφείς και κείμενα της πρώτης χιλιετίας, τόμ. Α΄, Θεσσαλονίκη 2008.
3. V. Lossky, H Μυστική Θεολογία της Ανατολικής Εκκλησίας, Θεσσαλονίκη 1964.
4. Ζ. Τσιρπανλή, Η Μεσαιωνική Δύση 5-15ος αι., Θεσσαλονίκη 2004.
5. Η προσωπικότητα και η θεολογία του Μ. Φωτίου, έκδ. Ι. Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήνα 2011.
6. Νικήτας Στηθάτος, Περί ψυχής, Βυζαντινοί Συγγραφείς 10, εκδ. Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2006.
7. Hilarion Alfeyev, Saint Symeon, the New Theologian, Oxford University Press 2000.
8. Στ. Παπαδόπουλου, Συνάντησις Ορθοδόξου και Σχολαστικής Θεολογίας, ΑΒ. 4, Θεσσαλονίκη 1970.
9. Α. Παπαδάκη- J. Meyendorff, Η χριστιανική Ανατολή και η άνοδος του Παπισμού. Η Εκκλησία από το 1071 έως το 1453, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 2003.
10. Α. Κόλτσιου-Νικήτα, Το κύρος των Πατέρων της Εκκλησίας, Θεσσαλονίκη 2000.
11. Χ. Αραμπατζή, Ανθολόγια πατερικών κειμένων από το 13ο έως το 15ο αι. Η ερανιστική αποκρυστάλλωση του Σχίσματος από τον Ιωάννη Βέκκο στον Νικαίας Βησσαρίωνα, Θεσσαλονίκη 2011.
12. Αρχιμ. Ν. Ιωαννίδη, Ο Ιωσήφ Βρυέννιος, βίος-έργο-διδασκαλία, Αθήνα 1985.
13. Π. Χρήστου, Θεολογικά Μελετήματα 3. Νηπτικά και ησυχαστικά, Θεσσαλονίκη 1977.
14. Φ. Ιωαννίδη, Πτυχές της ορθόδοξης δυτικής εμπειρίας. Θεολογία, Γραμματεία, Πνευματικότητα, Θεσσαλονίκη 2010.
15. Πρακτικά Διεθνών Επιστημονικών Συνεδρίων Αθηνών και Λεμεσού με θέμα Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς στην ιστορία και το παρόν, έκδ. Ι. Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου, Άγιον Όρος 2000.