Topics in Modern History. Society, Economy, International Relations

The evaluation is based on performance in class and on the analysis of sources (40%), as well as on a written essay at the end of the semester (60%).

2015-6, ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΙΝΣ 703: ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Β΄ Ο ΙΣΠΑΝΙΚΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ Διδάσκοντες: Θ.Δ. Σφήκας - Λ. Χασιώτης ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ Α. Απομνημονεύματα-μαρτυρίες • Βαφειάδης, Μάρκος, Απομνημονεύματα Εμφύλιος, τόμος 5ος, Παπαζήσης, 1992. • Βερβενιώτη, Τασούλα, Το διπλό βιβλίο. Η αφήγηση της Σταματίας Μπαρμπάτση: Η ιστορική ανάγνωση, Βιβλιόραμα, 2003. • Χουλιάρας, Γιώργος (Περικλής), «Ο δρόμος είναι άσωτος...»: ΕΛΑΣ - ΔΣΕ - Πολωνία, 1941-1958, Νέα Έκδοση (Λαμία: Οιωνός, 2006). [Εισαγωγή - επιμέλεια - υπομνηματισμός: Θανάσης Δ. Σφήκας]. • Βλαντάς, Δημήτρης, Ημερολόγιο 1947 - 1949, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2007. • Ζαφειρόπουλος, Δημήτριος, Ο αντισυμμοριακός αγών, 1945-1949, Μαυρίδης, 1956. Β. Ιστορικές μελέτες • Αντωνίου, Γιώργος – Μαραντζίδης, Νίκος (επιμ.), Η εποχή της σύγχυσης. Η δεκαετία του '40 και η ιστοριογραφία, Εστία, 2008. • Baerentzen, Lars κ.ά. (επιμ.), Μελέτες για τoν εμφύλιο πόλεμο, 1945-1949 (Α. Παρίση), Ολκός, 1992. • Βόγλης, Π. Η αδύνατη επανάσταση: Η κοινωνική δυναμική του εμφυλίου πολέμου, Αλεξάνδρεια, 2014. • Carabott, Philip – Sfikas, Thanasis D.(επιμ.), The Greek Civil War: Essays on a • Conflict of Exceptionalism and Silences, Aldershot, 2004. • Χατζηιωσήφ, Χρήστος (επιμ.), Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα, τόμ. Δ1/Δ2: Ανασυγκρότηση-Εμφύλιος-Παλινόρθωση, 1945-1952, Βιβλιόραμα, 2009. • Close, David (επιμ.), Ο Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος. Μελέτες για την πόλωση (μτφρ. Γ. Σπανδώνης), Φιλίστωρ, 1997. • Ιατρίδης, Γιάννης Ο. (επιμ.), Η Ελλάδα στη δεκαετία 1940-1950. Ένα έθνος σε κρίση (μτφρ. Μ. Δρίτσα – Α. Λυκιαρδοπούλου), Θεμέλιο, 1984. • Κουλούρης, Νίκος, Ελληνική βιβλιογραφία του Εμφυλίου Πολέμου, 1945- 1949. Αυτοτελή δημοσιεύματα 1945-1999, Φιλίστωρ, 2000. • Μαραντζίδης, Νίκος, Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας (ΔΣΕ) 1946-1949, Αλεξάνδρεια, 2010. • Καλύβας, Σ.Ν. και Ν. Μαραντζίδης, Εμφύλια πάθη: 23 ερωτήσεις και απαντήσεις για τον Εμφύλιο, Μεταίχμιο, 2015. • Μιχαηλίδης, Ιάκωβος Δ. – Μουρέλος, Ιωάννης, Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος. Μια αποτίμηση: Πολιτικές, ιδεολογικές, ιστοριογραφικές προεκτάσεις, Ελληνικά Γράμματα-Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου, 2007 • Μπούσχοτεν, Ρίκι Βαν κ.ά. (επιμ.), Μνήμες και λήθη του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, Επίκεντρο, 2008. • Νικολακόπουλος, Ηλίας κ.ά. (επιμ.), Ο εμφύλιος πόλεμος Από τη Βάρκιζα στο Γράμμο Φεβρουάριος 1945-Αύγουστος 1949, Θεμέλιο, 2002 • Σφήκας, Θανάσης Δ., Το "χωλό άλογο": Οι διεθνείς συνθήκες της ελληνικής κρίσης 1941-1949, Βιβλιόραμα, 2007. • Σφήκας, Θανάσης Δ., Πόλεμος και Ειρήνη στη στρατηγική του ΚΚΕ, 1945-1949 (Αθήνα: Φιλίστωρ, 2001). • Sfikas, Thanasis D. and Anna Mahera, ‘Does the Iliad need an Agamemnon version? History, Politics and the Greek 1940s’, Ιστορείν, τόμ. 11 (2011), σσ. 80-98. • Wittner, Lawrence, Η αμερικανική επέμβαση στην Ελλάδα, 1943-1949 (μτφρ. Χρ. Νάντρις), Βάνιας, 1991. Γ. Ιστοσελίδες και μπλογκς: • «Εμφύλιος»: http://emfilios.blogspot.gr/ • «Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος, 1943-1949»: http://ellinikosemfilios.blogspot.gr/search/label/%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1 • «Ο ελληνικός εμφύλιος στον κινηματογράφο»: http://cineguerracivil.blogspot.gr/p/1.html Δ. Φιλμογραφία 1948, Η αλήθεια για τα παιδιά της Ελλάδας, Ντοκιμαντέρ, Μ. Ζαχαρίας 1971, Γράμμος, Πολεμική περιπέτεια, Η. Μαχαίρας 1975, Happy day, Πολιτική, Π. Βούλγαρης 1977, Κυνηγοί (Οι), Κοινωνική-Δραματική, Αγγελόπουλος Θόδωρος 1984, Η Κάθοδος των Εννέα, Πολεμική-κοινωνική περιπέτεια, Χρ. Σιοπαχάς 1997, Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος, Ντοκιμαντέρ, Ρ. Μανθούλης 2009, Ψυχή Βαθιά, Δραματική-πολεμική περιπέτεια, Π. Βούλγαρης 2011, Δεμένη κόκκινη κλωστή, Κ. Χαραλάμπους 2. ΙΣΠΑΝΙΚΟΣ ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ Α. Απομνημονεύματα-μαρτυρίες • Barea, Arturo, Ο αντάρτης (μτφρ. Δ. Μάρκου), 3 τόμοι, Γκοβόστης, 2010 • Borkenau, Franz, The Spanish Cockpit : An Eye-witness Account of the Political and Social Conflicts of the Spanish Civil War, Pheonix, 2000. • Orwell, George, Προσκύνημα στην Καταλωνία (μτφρ. Τ. Δαρβέρης), Διεθνής Βιβλιοθήκη, 1999. • Paz, Abel, Ταξίδι στο παρελθόν: Αναμνήσεις από την Ισπανική Επανάσταση 1936-1939 (μτφρ. Ν. Νικολαϊδης), Κουρσάλ, 2012. Β. Ιστορικές μελέτες • Beevor, Αntony, Ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος 1936-1939 (μτφρ. Γ. Καστανάρας), Γκοβόστης, 2006. • Brenan, Gerald, The Spanish labyrinth: an account of the social and political back-ground of the Civil War, Cambridge University Press, 1980. • Coverdale, John F., Italian intervention in the Spanish civil war, Princeton University Press, 1975. • Χασιώτης, Λ. (επιμ.), Η κολεκτιβοποίηση στην Ισπανία, 1936-39. Μαρτυρίες και κριτικές προσεγγίσεις, εκδόσεις των ξένων, 2013. • Χασιώτης, Λ. Τα παιδιά του εμφυλίου: από την "κοινωνική πρόνοια" του Φράνκο στον "έρανο" της Φρειδερίκης (1936-1950), Εστία, 2013. • De Meneses, Filipe Ribeiro, Franco and the Spanish Civil War, Routledge, 2001. • Esenwein, George R., The Spanish Civil War. A Modern Tragedy (συλλογή ντοκουμέντων), Routledge, 2005. • Graham, Helen, The Spanish republic at war, 1936-1939, Cambridge University Press, 2002. • Hugh, Tomas, Ιστορία του Ισπανικού Εμφυλίου (Αλ. Γεωργούλη), 2 τόμοι Τολλίδης, 1971. • Paloma, Αguilar, Μνήμη και λήθη του Ισπανικού Εμφυλίου (μτφρ. Σπ. Κακουριώτης, Χ. Παπαγεωργίου), Παν/κες εκδόσεις Κρήτης, 2005. • Preston, Paul, The coming of the Spanish Civil War: reform, reaction, and revolution in the Second Republic, Routledge, 1994. • Ranzato, Gabriele, Ο Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος (μτφρ. Ι. Νάκος), Κέδρος, 2007. • Seidman, Michael, Republic of egos: a social history of the Spanish Civil War, University of Wisconsin Press, 2002. • Σφήκας, Θ.Δ. Η Ελλάδα και ο Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Ιδεολογία, Οικονομία, Διπλωματία (Αθήνα: Στάχυ, 2000). • Whealey, Robert H., Hitler and Spain: the Nazi role in the Spanish Civil War, 1936-1939, University Press of Kentucky, 1989. Γ. Ιστοσελίδες και μπλογκς: • Historiasinglo20, La Guerra Civil Española: http://www.historiasiglo20.org/HE/14.htm • About the Spanish Civil War: http://www.english.illinois.edu/maps/scw/scw.htm • Ο εμφύλιος ισπανικός πόλεμος: http://imansolas.freeservers.com/scw/Spanish_Civil_War_1.html Δ. Φιλμογραφία 1937, Spain in Flames, Ντοκιμαντέρ, Helen van Dongen 1943, For Whom the Bell Tolls, Δραματική-πολεμική περιπέτεια, Sam Wood 1983, The Spanish Civil War, Ντοκιμαντέρ του BBC, John Blake και David Hart 1995, Land and Freedom, Δραματική-πολιτική-πολεμική περιπέτεια, Ken Loach 1996, Libertarias, Δραματική-πολιτική, Vicente Aranda. 2002, Soldados de Salamina, Δραματική, David Trueba