Adjustment Difficulties and Behaviour Problems at School

Written assignment (Paper on a topic related to the content of the course): 40% of the final grade Final written examination: 60% of the final grade

1. Ζαφειροπούλου, Μ. & Καλαντζή-Αζίζι, Α. & (2011) (επιμ.), Προσαρμογή στο σχολείο. Πρόληψη και αντιμετώπιση δυσκολιών. Αθήνα: Πεδίο 2. Κουρκούτας, Η. Ε. (2011). Προβλήματα συμπεριφοράς στα παιδιά: Παρεμβάσεις στο πλαίσιο της οικογένειας και του σχολείου. Αθήνα: Πεδίο

1. Στρες, άγχος και φοβία στα παιδιά Βασιλάκη, Ε. (2008). Διαταραχές άγχους και οι επιπτώσεις τους στη λειτουργία του γνωστικού συστήματος των παιδιών. Στο Κουρκούτας, Η., & Chartier, J-P. (επιμ.), Παιδιά και έφηβοι με ψυχοκοινωνικές και μαθησιακές διαταραχές: Στρατηγικές παρέμβασης (σσ. 257-265). Αθήνα: Εκδόσεις Τόπος. Γιαβρίμης Π. (2007). Ψυχολογικό κλίμα της τάξης: στρατηγικές αντιμετώπισης καταστάσεων άγχους και σχολική επίδοση, Μέντορας, 10, 123-135. (http://www.pi-schools.gr/publications/mentor/) Herbert, M. (1998). Ψυχολογικά προβλήματα παιδικής ηλικίας/ επιμ. Ι. Παρασκευόπουλος, τόμος Β΄. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα (βλ. κεφάλαιο 7, 165-193) Καραδήμας, Ε. (2004). Στρες και διαχείριση του στρες στο σχολικό πληθυσμό. Στο Καλαντζή-Αζίζι, Α. & Ζαφειροπούλου, Μ. (επιμ.) Προσαρμογή στο σχολείο, (σσ. 405-423). Αθήνα: Ελληνικά: Γράμματα. Μπίμπου- Νάκου, Ι. (2004). Το άγχος και η φοβία στα παιδιά. Στο Καλαντζή-Αζίζι, Α. & Ζαφειροπούλου, Μ. (επιμ.), Προσαρμογή στο σχολείο (σσ. 267-327). Αθήνα: Ελληνικά: Γράμματα. 2. Κοινωνικές αναστολές και μοναξιά Αντωνιάδου, Ε. & Μπίμπου-Νάκου, Ι. (2000). Κατανόηση των σχέσεων απόρριψης από παιδιά σχολικής ηλικίας: Αίτια, ερμηνείες, σύνδεση με τη μοναξιά, Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 30, 193-213. Αργυρακούλη, Ε. (2004). Συστολή, ντροπαλότητα, εσωστρέφεια, στο Καλαντζή-Αζίζι, Α. & Ζαφειροπούλου, Μ. (επιμ.), Προσαρμογή στο σχολείο (σσ. 329-354). Αθήνα: Ελληνικά: Γράμματα. Γαλανάκη, Ε. (2000). Παιδιά με κοινωνικές αναστολές. Στο Καλαντζή-Αζίζι, Α. & Μπεζεβέγκης, Η. (επιμ.), Θέματα ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων (σσ. 147-172). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Γαλανάκη, Ε. (2005). Αναμνήσεις νεαρών ενηλίκων από τη μοναξιά στην παιδική ηλικία, Ψυχολογία, 13(2), 37-55. Γαλανάκη, Ε. Βογιατζόγλου, Π. (2007). Εκφοβισμός/ θυματοποίηση στο σχολικό πλαίσιο και μοναξιά, Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 44, 7-24. Herbert, M. (1998). Ψυχολογικά προβλήματα παιδικής ηλικίας/ επιμ. Ι. Παρασκευόπουλος, τόμος Α΄. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. (βλ. κεφάλαιο 8, 194-227) 3. Καταθλιπτικά συμπτώματα Fitzpatrick, C. & Sharry, J. (2006). Η αντιμετώπιση της κατάθλιψης στους εφήβους: Ένας οδηγός για γονείς. Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική. Κλεφτάρας, Γ. (1998). Η κατάθλιψη σήμερα: περιγραφή, διάγνωση, θεωρίες και ερευνητικά δεδομένα. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Κλεφτάρας Γ. (2004). Το παιδί με καταθλιπτικά συμπτώματα και η αντιμετώπισή του από το δάσκαλό. Στο Α. Καλαντζή-Αζίζι & Μ. Ζαφειροπούλου (επιμ.) Προσαρμογή στο σχολείο (σσ. 355-381). Αθήνα: Ελληνικά: Γράμματα. Vostanis, P. & Harrington, R. (2003). “Γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία της κατάθλιπτικής διαταραχής σε εφήβους: έκθεση της λογικής και περιγραφή ενός θεραπευτικού προγράμματος”. Στο Ι. Τσιάντης (επιμ.), Βασική Παιδοψυχιατρική, Τόμος δεύτερος, Τεύχος δεύτερο (σσ. 247-270). Αθήνα: Εκδ. Καστανιώτη. 4. Επιθετικότητα και διαταρακτική συμπεριφορά Ζαφειροπούλου, Μ. & Ματή, Ε. (1997). Ορισμός και παράμετροι της απείθαρχης συμπεριφοράς των μαθητών στο σχολείο. Στο Πρακτικά 2ου πανελλήνιου παιδαγωγικού συνεδρίου με θέμα: Ψυχοκοινωνικά προβλήματα: απειθαρχία – επιθετικότητα – βία – εγκληματικότητα στο σχολείο και στην κοινωνία, (σσ. 65-81). Κομοτηνή: Εταιρεία Παιδαγωγικών Επιστημών Κομοτηνής. Ζάχαρης, Δ. (2003). Επιθετικότητα και αγωγή. Αθήνα: Γρηγόρης. Κοντοπούλου, Μ. (2007). Παιδί με ψυχοκοινωνικές δυσκολίες: Μία ψυχοδυναμική προσέγγιση. Αθήνα: Gutenberg. Κουρκούτας, Η. Ε. (2007). Προβλήματα συμπεριφοράς στα παιδιά: Παρεμβάσεις στο πλαίσιο της οικογένειας και του σχολείου. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. (βλ. σσ. 65-69, 117-128) Μόττη-Στεφανίδη, Φ., Παπαθανασίου, Α.-Χ. & Λασδούτσου, Σ. (2004). Διαταρακτική και επιθετική συμπεριφορά. Στο Καλαντζή-Αζίζι, Α. & Ζαφειροπούλου, Μ. (επιμ.), Προσαρμογή στο σχολείο (σσ. 256-286). Αθήνα: Ελληνικά: Γράμματα. Συγκολλίτου, Ε. (1997). Η επιθετικότητα στο σχολικό πλαίσιο. Στο Πρακτικά 2ου πανελλήνιου παιδαγωγικού συνεδρίου με θέμα: Ψυχοκοινωνικά προβλήματα: απειθαρχία – επιθετικότητα – βία – εγκληματικότητα στο σχολείο και στην κοινωνία (σσ. 131-141). Κομοτηνή: Εταιρεία Παιδαγωγικών Επιστημών Κομοτηνής. 5. Βία στο σχολείο: Εκφοβισμός, θυματοποίηση, αντικοινωνική συμπεριφορά Ανδρέου Ε. & Smith Ρ. Κ. (2002). Το φαινόμενο «bullyίng» στο χώρο του σχολείου και η άσκηση σωματικής και ψυχολογικής βίας από συνομηλίκους, Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 34, 9-25. Ανδρέου, Ε. (2004). Η βία στο σχολείο ως συλλογική διεργασία: Ψυχοκοινωνικές διαστάσεις και αλληλεπιδράσεις μαθητών και μαθητριών που εμπλέκονται σε περιστατικά θυματοποίησης. Στο Ζαφειροπούλου, Μ. & Κλεφτάρας, Γ. (επιμ.), Εφαρμοσμένη κλινική ψυχολογία του παιδιού (σσ. 227-244). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Denmark, F. L., Gielen, U. P., Krauss, H. H., Midlarsky, E. & Wesner, R. W. (2005). Violence in Schools Cross-National and Cross-Cultural Perspectives. Boston, MA: Springer Science & Business Media, Inc. (http://www.springerlink.com/content/k8rx67) Gray, J. (1993). Coping with unhappy children who exhibit emotional and behaviour problems in the classroom. In Varma, V. (ed.), Coping with unhappy children (pp. 106-119). New York: Cassell. Κουρκούτας, Η. Ε. (2008). Θυματοποίηση στην παιδική ηλικία: Ολιστικές παρεμβάσεις για την ένταξη στο πλαίσιο του σχολείου των παιδιών θυμάτων βίας και κοινωνικού αποκλεισμού. Στο Κουρκούτας, Η., & Chartier, J-P. (επιμ.), Παιδιά και έφηβοι με ψυχοκοινωνικές και μαθησιακές διαταραχές: Στρατηγικές παρέμβασης (σσ. 303-348). Αθήνα: Εκδόσεις Τόπος. Νόβα-Καλτσούνη, Χ. (2004). Η βίαιη/παραβατική συμπεριφορά των μαθητών και ο ρόλος του σχολείου. Στο Ζαφειροπούλου, Μ. & Κλεφτάρας, Γ. (επιμ.), Εφαρμοσμένη κλινική ψυχολογία του παιδιού (σσ. 245-262). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Πετρόπουλος, Ν., Παπαστυλιανού, Α. Κατερέλος, Π. & Χαρίσης, Κ. (2000). Αντικοινωνική συμπεριφορά παιδιών και εφήβων. Στο Καλαντζή-Αζίζι, Α. & Μπεζεβέγκης, Η. (επιμ.), Θέματα ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων (σσ. 105-146). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Violence Prevention works www.violencepreventionworks.org Olweus bullying prevention program European Antibullying Network www.antibullying.eu Ενημερωτικό υλικό για τον σχολικό εκφοβισμό epsype.blogspot.gr 6. Ψυχοκοινωνικά προβλήματα παιδιών με διαφορετική πολιτισμική προσέγγιση Δόικου – Αυλίδου, Μ. (2006). Ψυχοκοινωνική στήριξη παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών στο χώρο του σχολείου: Εφαρμογή ενός πιλοτικού προγράμματος παρέμβασης, Παιδί και Έφηβος: Ψυχική Υγεία και Ψυχοπαθολογία, 8(2), 54-74 Κολαΐτης, Γ. (2005). Ψυχοκοινωνική υγεία παιδιών παλιννοστούντων από την πρώην Σοβιετική Ένωση Ελλήνων Ποντίων προσφύγων. Στο Παπαστυλιανού, Α. (επιμ.), Διαπολιτισμικές διαδρομές: Παλιννόστηση και ψυχοκοινωνική προσαρμογή (σσ. 195-214). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Μόττη-Στεφανίδη Φ. (2005). Ψυχικά ανθεκτικοί μετανάστες/παλιννοστούντες μαθητές: Προστατευτικοί παράγοντες και παράγοντες επικινδυνότητας. Στο Παπαστυλιανού, Α. (επιμ.), Διαπολιτισμικές διαδρομές: Παλιννόστηση και ψυχοκοινωνική προσαρμογή (σσ. 167-193). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Μπίκος, Κ. Κοινωνικές σχέσεις στην τάξη εφήβων με πολιτισμικές ιδιαιτερότητες. Στο Οδηγός επιμόρφωσης: Διαπολιτισμική Εκπάιδευση και Αγωγή (σσ.89-110), http://www.scribd.com/doc/213119993/EY1-Auth-diapolis-odigos Σακονίδης, Χ., Κλώθου, Α. & Πίνιου, Μ. (1997). Εκδηλώσεις επιθετικής συμπεριφοράς στο πολυπολιτισμικό περιβάλλον. Στο Πρακτικά 2ου πανελλήνιου παιδαγωγικού συνεδρίου με θέμα: Ψυχοκοινωνικά προβλήματα: απειθαρχία – επιθετικότητα – βία – εγκληματικότητα στο σχολείο και στην κοινωνία (σσ. 225-234). Κομοτηνή: Εταιρεία Παιδαγωγικών Επιστημών Κομοτηνής. Χατζηχρήστου, Χ., Γαβρίμης, Π. & Λαμπροπούλου, Α. (2005). Γηγενείς και αλλοδαποί μαθητές στο ελληνικό σχολείο: Ενδοπροσωπικές διαστάσεις και στρατηγικές αντιμετώπισης αγχογόνων καταστάσεων. Στο Παπαστυλιανού, Α. (επιμ.), Διαπολιτισμικές διαδρομές: Παλιννόστηση και ψυχοκοινωνική προσαρμογή (σσ. 215-245). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. 7. Η επίδραση του διαζυγίου στα παιδιά και στους εφήβους Cox, K. M. & Desforges, M. (1987). Divorce and the school. London: Methuen. Dolto, F. A. I. (1997). Όταν οι γονείς χωρίζουν/ μετ. Χ. Πεπελή. Αθήνα: Εστία. Κοντοπούλου, Μ. (2007). Παιδί με ψυχοκοινωνικές δυσκολίες: Μία ψυχοδυναμική προσέγγιση. Αθήνα: Gutenberg. Τσίτουρα, Σ. (2005). Όταν το διαζύγιο πονάει. Στο Γεωργίου-Νίλσεν, Μ. (επιμ.), Απώλειες στη ζωή του παιδιού (σσ. 39-46). Αθήνα: Μέριμνα. Χατζηχρήστου, Χ. Γ. (1999). Ο χωρισμός των γονέων, το διαζύγιο και τα παιδιά: η προσαρμογή των παιδιών στη διπυρηνική οικογένεια και στο σχολείο. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. (βλ. 115-221) Χατζηχρήστου, Χ. Γ. (2005). Στηρίζοντας τα παιδιά μετά το χωρισμό των γονέων. Στο Γεωργίου-Νίλσεν, Μ. (επιμ.), Απώλειες στη ζωή του παιδιού (σσ. 47-72). Αθήνα: Μέριμνα. Χριστοπούλου, Α., Παππά, Β. & Παπαδοπούλου, Β. (2000). Ο χωρισμός των γονέων και η ψυχολογική προσαρμογή των παιδιών στην μεταεφηβεία. Στο Καλαντζή-Αζίζι, Α. & Μπεζεβέγκης, Η. (επιμ.), Θέματα επιμόρφωσης, ευαισθητοποίησης στελεχών ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων (σσ. 293-299). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. 8. Το παιδί απέναντι στο πένθος Καμπέρη, Ε. (2005). Η συμβολή του εκπαιδευτικού στην εξοικείωση των παιδιών με την απώλεια. Στο Γεωργίου-Νίλσεν, Μ. (επιμ.), Απώλειες στη ζωή του παιδιού (σσ. 109-116). Αθήνα: Μέριμνα. Κοντοπούλου, Μ. (2007). Παιδί με ψυχοκοινωνικές δυσκολίες: Μία ψυχοδυναμική προσέγγιση. Αθήνα: Gutenberg. Κουρκούτας, Η. & Μήτσιου, Γ. (2008). Ψυχοπαιδαγωγικές παρεμβάσεις στο πλαίσιο της τάξης και του σχολείου για την ένταξη παιδιών που βιώνουν προβληματικές καταστάσεις πένθους. Στο Κουρκούτας, Η & Chartier, J-P. (επιμ). Παιδιά και έφηβοι με ψυχοκοινωνικές και μαθησιακές διαταραχές: Στρατηγικές παρέμβασης (σσ. 479-513). Αθήνα: Τόπος. Kroen, W. C. (2007). Πώς να βοηθήσετε τα παιδιά να αντιμετωπίσουν ένα θάνατο: ένας οδηγός απαραίτητος για τους ενηλίκους. Αθήνα: Φυτράκης. Μεταλληνού, Ο., Παπάζογλου, Ε., Ράλλη, Ε., Νίλσεν, Μ. & Παπαδάτου, Δ. (2004). Στήριξη παιδιών μετά το θάνατο αγαπημένου προσώπου. Στο Ζαφειροπούλου, Μ. & Κλεφτάρας, Γ. (επιμ.), Εφαρμοσμένη κλινική ψυχολογία του παιδιού (σσ. 435-444). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Monroe, B. (2005). Παιδιά που πενθούν: Γιατί, πότε και πώς τους παρέχουμε στήριξη. Στο Γεωργίου-Νίλσεν, Μ. (επιμ.), Απώλειες στη ζωή του παιδιού (σσ. 117-131). Αθήνα: Μέριμνα. Stevenson, R. (1998). Θάνατος και σχολικό περιβάλλον. Στο Γεωργίου-Νίλσεν, Μ. & Παπαδάτου, Δ. (επίμ.), Το πένθος στη ζωή μας (σσ. 94-106). Αθήνα: Μέριμνα. 9. Χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών στην εφηβεία Ζαφειρίδης, Φ. (2009). Εξαρτήσεις και κοινωνία. Θεραπευτικές κοινότητες, ομάδες αυτοβοήθειας. Αθήνα: Εκδόσεις Κέδρος Κοκκέβη, Α. & Στεφανής, Α. (1994). Τα ναρκωτικά στην Ελλάδα: η διαχρονική πορεία της χρήσης. Αθήνα: Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής Κοκκέβη, A. Φωτίου, Α. & Κίτσος, Γ. (2009). Χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών από εφήβους-μαθητές : νεότερα στοιχεία από την έρευνα ESPAD στην Ελλάδα και σε άλλες 34 χώρες, Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής. Αθήνα: Παπαζήσης Τερζίδου, Μ. (2011). Η κατάσταση του προβλήματος των ναρκωτικών και των οινοπνευματωδών στην Ελλάδα. http://www.ektepn.gr/Documents/PDF/EPIPSI_ETHSIA_ETHESI_2011.pdf] 10. Βοήθεια και στήριξη σε γονείς για την αντιμετώπιση των προβλημάτων συμπεριφοράς του παιδιού τους Barnett, D. W., Bell, S. H. & Carey, K. T. (1999). Designing preschool intervention: a practitioner’s guide. New York: The Guilford press. (βλ. κεφ. 2, σσ. 15-35 & κεφ. 9, σσ. 229-258) Herbert, M. (1998). Ψυχολογικά προβλήματα παιδικής ηλικίας/ επιμ. Ι. Παρασκευόπουλος, τόμος Β΄. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. (βλ. κεφάλαιο 22, σσ. 258-290) Κοντοπούλου, Μ. (2001). Συμβουλευτική γονέων στα πλαίσια της πρώιμης παρέμβασης. Στο Τζουριάδου, Μ. (επιμ.), Πρώιμη παρέμβαση: Σύγχρονες τάσεις και προοπτικές (σσ. 160-183). Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Προμηθεύς. Κοντοπούλου, Μ. (2004). Σχέσεις επαγγελματιών με γονείς παιδιών με ειδικές ανάγκες: Ένα μοντέλο συμβουλευτικής παρέμβασης. Στο Ζαφειροπούλου, Μ. & Κλεφτάρας, Γ. (επιμ.), Εφαρμοσμένη κλινική ψυχολογία του παιδιού (σσ. 167-185). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. 11. Προβλήματα συμπεριφοράς παιδιών και εφήβων με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Δόικου, Μ. (2001). Συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών και των εφήβων με οπτική ανεπάρκεια,Ψυχολογία, 8(4), 431- 450. Κοντοπούλου, Μ. (2001α). Ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά παιδιών με αναπτυξιακά προβλήματα. Στο Μ. Τζουριάδου (Επιμ. Εκδ.), Πρώιμη παρέμβαση: Σύγχρονες τάσεις και προοπτικές (σσ. 103–127). Θεσσαλονίκη: Προμηθεύς. Κοντοπούλου, Μ. (2007). Παιδί με ψυχοκοινωνικές δυσκολίες: Μία ψυχοδυναμική προσέγγιση. Αθήνα: Gutenberg. σσ. 264-280 Κρουσταλάκης, Γ. (χ.χ.). Παιδιά με ιδιαίτερες ανάγκες. Αθήνα: Αυτοέκδοση. Λαμπροπούλου Β., Χατζηκακού, Κ. & Βλάχου Γ. Η ένταξη και η συμμετοχή των κωφών/βαρήκοων μαθητών σε σχολεία με ακούοντες μαθητές http://www.specialeducation.gr/frontend/article.php?aid=215&cid=69 Varma, V. (Ed.). The inner life of children with special needs. London: Whurr.