Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Στόχος του μαθήματος είναι η γνωριμία των φοιτητών με το σύνολο της προβληματικής των επιστημονικών κλάδων που εμπλέκονται στη δημιουργία και λειτουργία των μουσείων και των εκθεσιακών χώρων τέχνης. Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα πρέπει να κατανοούν το ρόλο των μουσείων/εκθεσιακών χώρων ως τόπο εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας και τους τρόπους με τους οποίους αυτό καθίσταται εφικτό έχοντας ως στόχο την ικανοποίηση του επισκέπτη. Διδάσκεται ο τρόπος που πραγματοποιείται η μετάβαση από τη μελέτη του εκθεσιακού αντικειμένου (αρχαιολογικό/αρχειακό/ιστορικό/λαογραφικό υλικό ή έργο τέχνης κλπ) και την παραγωγή γνώσης γύρω από αυτό, στον τρόπο παρουσίασης και μετάδοσης της γνώσης αυτής μέσα σε ένα πλαίσιο που κεντρίζει το ενδιαφέρον και παραμένει προσιτό σε πολυσυλλεκτικό κοινό με διαφορετικό υπόβαθρο, απαιτήσεις και επιδιώξεις.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα αποτελείται από διαλέξεις και παρουσιάσεις μέσα στην αίθουσα καθώς και επισκέψεις σε μουσεία και εκθεσιακούς χώρους τέχνης.
Οι διαλέξεις περιλαμβάνουν τα παρακάτω θέματα:
-Η ιστορία των Μουσείων από τα cabinets de curiosités στις διαδικτυακές εκθέσεις.
-Το μουσείο και το αντικείμενο: η γνώση για το αντικείμενο και τα κείμενα στα μουσεία. Η εκπαιδευτική διάσταση των μουσείων. Πότε ένα κείμενο είναι υπερβολικό;
- Η άποψη των επισκεπτών: τι πιστεύει το κοινό για το μουσείο και τις εκθέσεις; η σημασία του χώρου και της αισθητικής του. Τα μουσεία και οι βιβλιοθήκες, χώροι μελέτης και εκπαίδευσης. Τα μουσεία ως τόπος ψυχαγωγίας;
- Η εξέλιξη της αρχιτεκτονικής των μουσείων: από τα Ανάκτορα στους «Ναούς της γνώσης» και στα μεταμοντέρνα κτήρια-αστικά τοπόσημα (παρουσιάζονται videos από γνωστά μουσεία του κόσμου)
- Η οργάνωση του χώρου στα μουσεία. Μπορούμε να οργανώσουμε το χώρο ώστε να κατευθύνουμε τους επισκέπτες; Το συντακτικό του χώρου του B.Hillier (Space Syntax) και η εφαρμογή του στους χώρους έκθεσης.
- Το εκθεσιακό αντικείμενο: από το έργο τέχνης στο αντικείμενο καθημερινής χρήσης κι από τον καθημερινό βίο ως τον βίο ως έργο τέχνης. Οι μετασχηματισμοί των αντικειμένων στα μουσεία και στην καθημερινότητάς μας.
- Μουσεία, εκπαίδευση και ψυχαγωγία. Μια εύθραυστη Ισορροπία. Πως μπορούμε να ικανοποιήσουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο εύρος κοινού σε μια έκθεση; Πως μπορεί το Μουσείο να προσφέρει και γνώση αλλά και ικανοποίηση; Τι ρόλο παίζει το πολιτιστικό υπόβαθρο του επισκέπτη;
- Design και Μουσεία: από το χώρο, στις ταμπέλες και στον δικτυακό τόπο, μια ιστορία ευρηματικού γραφιστικού σχεδιασμού και η δημιουργία μιας διακριτής ταυτότητας. Οι προθήκες, ο φωτισμός και οι μετασχηματισμοί της εμπειρίας. Προσανατολισμός και κίνηση στα μουσεία. Ο τρόπος σήμανσης, ο σχεδιασμός.
-Αξιολόγηση μουσείων και εκθέσεων. Ανάλυση ενός παραδείγματος πλαισίου αξιολόγησης: Serrell, B.: Judging exhibitions. A Framework for Assessing Excellence, Left Coast Press, Wolnut Creek, California, 2006. Από τα κριτήρια αξιολόγησης στις πτυχές των κριτηρίων.
Στις επισκέψεις σε μουσεία και χώρους τέχνης δίνεται η δυνατότητα στους φοιτητές να ξεπεράσουν το στάδιο του ενδιαφέροντος τους για τα εκθέματα και να διακρίνουν τη λογική της επιμέλειας της έκθεσης και την εφαρμογή της σε όλα τα επίπεδα. Τους ζητείται να προετοιμαστούν για τις επισκέψεις διαβάζοντας σχετικά με το αντικείμενο της έκθεσης ώστε να προετοιμαστούν όχι για να παρακολουθήσουν την έκθεση αλλά τη λογική της.
Στην τελευταία επίσκεψη οι φοιτητές καλούνται να συμπληρώσουν το Πλαίσιο Αξιολόγησης (Framework for Assessing Excellence). Οι κρίσεις τους γίνονται αντικείμενο συζήτησης και προβληματισμού στην αίθουσα στο επόμενο και τελευταίο μάθημα ώστε να έχουν μια εικόνα των ζητημάτων που μπορεί να συζητήσει κανείς κρίνοντας την επιτυχία μιας έκθεσης. Το θέμα αυτό αποτελεί το αντικείμενο της γραπτής εργασίας που πρέπει να παραδώσουν στο τέλος του εξαμήνου.
Λέξεις Κλειδιά
Μουσεία, Εκθέσεις Τέχνης, Μουσειολογία, Σχεδιασμός Μουσείων και Εκθέσεων, Μουσεία και Εκπαίδευση, Μουσεία και Ψυχαγωγία, Κριτική Μουσείων και Εκθέσεων
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
P. Vergo (επιμ.), The New Museology, London 1989
P. Neredi-Rainer, Museum buildings : a design manual, Basel 2004
B. Serrell, Judging exhibitions. A Framework for Assessing Excellence, California 2006
U. Schwarz, A. Bertron, C. Frey, Designing Exhibitions, Basel 2006
A. Teller, "Assessing Exhellence in Exhibitions: Three Approaches", Exhibitionist 26/2 (2007), 69-75