ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού

(α) να προσφέρει στους φοιτητές μια ευρεία και σφαιρική εποπτεία της εξέλιξης της ιστοριογραφίας στην αρχαιότητα. (β) να βοηθήσει τους φοιτητές να διαπιστώσουν τις αλλαγές που παρατηρούνται ανάμεσα στα διάφορα ιστοριογραφικά έργα, σε συνάρτηση προς την εποχή και τη μεθοδολογία κάθε ιστοριογράφου. (γ) να βοηθήσει τους φοιτητές να εμβαθύνουν στον πεζό λόγο της αρχαιότητας, εξοικειώνοντάς τους με ζητήματα γλώσσας και ύφους που χαρακτηρίζουν την ιστοριογραφία σε διαφορετικές περιόδους. Ειδικότεροι στόχοι του μαθήματος στο ακροατήριο του Π. Σωτηρούδη: (α) Να γνωρίσουν οι φοιτητές έναν συγγραφέα των αρχών της ύστερης αρχαιότητας, τα έργα του οποίου δίνουν στον αρχαίο κόσμο μια διάσταση που συνήθως δεν υποψιαζόμαστε. (β) Να μελετήσουν ένα κείμενο που γράφτηκε περισσότερο από πεντακόσια χρόνια ύστερα από την κλασική εποχή της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας σε μια ζωντανή γλώσσα από έναν εξελληνισμένο Σύρο. (γ) Να εντοπίσουν σε προγενέστερους συγγραφείς παρόμοιες προσπάθειες για τη σύνταξη οδηγιών και συμβουλών σχετικά με τη σύνθεση ενός σωστού ιστορικού έργου.

Το μάθημα απευθύνεται αποκλειστικά στους φοιτητές της κλασικής κατεύθυνσης. Το αντικείμενο του μαθήματος είναι η διεξοδική γλωσσική και ερμηνευτική ανάλυση ιστοριογραφικών κειμένων της αρχαιότητας. Εξετάζει σε βάθος συγκεκριμένες πτυχές της αρχαίας ελληνικής ιστοριογραφίας, εστιάζοντας σε ιστοριογραφικά έργα, τα οποία μελετώνται από το πρωτότυπο, και εξετάζοντάς τα υπό το πρίσμα τόσο παραδοσιακών όσο και σύγχρονων μεθόδων της φιλολογικής επιστήμης. Κατά το χειμερινό εξάμηνο 2014-15 διδάσκεται από τον κ. Π. Σωτηρούδη το έργο του Λουκιανού, Πῶς δεῖ ἱστορίαν συγγράφειν. Ειδικότερα το περιεχόμενο του μαθήματος έχει ως εξής: Όπως φαίνεται και από τον τίτλο του, το αντικείμενο του μαθήματος είναι η μελέτη του έργου του Λουκιανού Πῶς δεῖ ἱστορίαν συγγράφειν. Το έργο αυτό είναι το πιο σημαντικό κριτικό έργο του Λουκιανού (περ. 120 – 180 μ.Χ.). Πρόκειται για μια "διατριβή", τη μόνη που έχει σωθεί από την αρχαιότητα για τη θεωρία της ιστοριογραφίας. Την αφορμή έδωσε η επικαιρότητα. Αμέσως ύστερα από τον Παρθικό πόλεμο (162-166 μ.Χ.), εμφανίστηκε ένα πλήθος από κακογραμμένα και αναξιόπιστα ιστορικά έργα που φιλοδοξούσαν να εξιστορήσουν τον πόλεμο. Αυτών των έργων κριτής παρουσιάζεται ο Λουκιανός. Το έργο αποτελείται από τρία μέρη: Τα πρώτα έξι εισαγωγικά κεφάλαια αποβλέπουν στο να ελκύσουν την προσοχή του κοινού. Το δεύτερο μέρος (κεφ. 7-32) ασχολείται με τα λάθη που πρέπει να αποφεύγει κανείς, όταν γράφει ιστορία. Αφού μιλάει για τα λάθη γενικά (7-13), ύστερα (14-32) ο συγγραφέας παρουσιάζει με χλευαστική διάθεση παραδείγματα με τις αστοχίες και τα λάθη των ιστορικών που καταπιάστηκαν με τον Παρθικό πόλεμο, ενώ στο τρίτο μέρος (33-63) δίνει έναν "κανόνα" στους κατοπινούς ιστοριογράφους για το τι πρέπει να χαρακτηρίζει ένα άξιο ιστορικό έργο.

16-06-2014