Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
(α) Να αντιληφθούν οι φοιτητές ότι όροι όπως σάτιρα και χιούμορ έχουν προσδιοριστεί ποικιλότροπα και όχι, κατ’ ανάγκην, ενιαία• (β) να εξοικειωθούν και να ασκηθούν στην κριτική ανάγνωση ποιητικών κειμένων και κειμένων της φιλολογικής και λογοτεχνικής κριτικής• (γ) να επιχειρήσουν να ανιχνεύσουν πτυχές της μεταπολεμικής ποιητικής μας παραγωγής που δεν έχουν μελετηθεί ιδιαίτερα από την κριτική, καθώς αυτή επιμένει να αναδεικνύει (όχι άδικα) τη σημασία και τον ρόλο που αναντίρρητα έχουν διαδραματίσει η Ιστορία και το βίωμα στην καλλιτεχνική έκφραση όσων ποιητών έχουν ταξινομηθεί (σχηματικά και συμβατικά) στις τρεις αυτές Γενιές.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Με αφετηρία τις θεμελιώδεις θεωρήσεις του Henri Bergson και του Luigi Pirandello, οι οποίοι διεύρυναν, στις αρχές του 20ού αιώνα, τα όρια που είχαν ώς τότε προσλάβει οι έννοιες της σάτιρας και του χιούμορ και τις διαχώρισαν από το κωμικό και το γέλιο, θα παρουσιαστούν συνοπτικά οι διάφορες (και διαφορετικές) εκδοχές που, κατά καιρούς, έχουν διατυπωθεί για τους όρους αυτούς (σάτιρα και χιούμορ).
Με βάση ένα ευρύ σώμα κειμένων από το έργο ποιητριών και ποιητών κυρίως της Πρώτης, της Δεύτερης Μεταπολεμικής Γενιάς και της Γενιάς το 1970, θα επιχειρηθεί να ανιχνευτούν οι ποικίλες τεχνικές με τις οποίες οι ποιητικοί δημιουργοί κατασκευάζουν και ανακατασκευάζουν (μερικές φορές ανατρεπτικά) τη σχέση τους με την οδυνηρή μνήμη (παράγωγο του ατομικού και συλλογικού βιώματος των «δύσκολων καιρών»), με τη μεταπολεμική πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα, ακόμα και με την ίδια την ποιητική τους τέχνη.
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1) Κατερίνα Κωστίου, Εισαγωγή στην ποιητική της ανατροπής. Σάτιρα, ειρωνεία, παρωδία, χιούμορ, εκδόσεις Νεφέλη, Αθήνα 2005.
2) Jan Bremmer - Herman Roodenburg, Πολιτισμική ιστορία του χιούμορ. Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα (μτφρ. Γιώργος Δίπλας), εκδόσεις Πολύτροπον, Αθήνα 2005.
3) Κώστας Γ. Παπαγεωργίου – Βαγγέλης Χατζηβασιλείου (ανθολόγηση – επιμέλεια), Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ός αιώνας). Τόμος Γ΄ (1940-1970), εκδόσεις Κότινος, Αθήνα 2012.
4)Κώστας Γ. Παπαγεωργίου – Βαγγέλης Χατζηβασιλείου (ανθολόγηση – επιμέλεια), Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ός αιώνας). Τόμος Δ΄ (1970-2000), εκδόσεις Κότινος, Αθήνα 2013.