Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα καλύπτει την πολιτική ιστορία του πρώτου μισού του εικοστού αιώνα στην Ελλάδα. Τήν εξετάζει σε συνάρτηση με τα κοινωνικά και διανοητικά της συμφραζόμενα κι επίσης επιδιώκοντας μια συγκριτική οπτική, η οποία ανιχνεύει παράλληλα τις εξελίξεις σε άλλες χώρες. Διεθνώς η εποχή που εξετάζουμε χαρακτηρίστηκε από την ανάπτυξη φασιστικών ιδεών και κινημάτων που οδήγησαν στην καταστροφή του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου, εξέλιξη την οποία η Ελλάδα παρακολούθησε από κάποιες απόψεις προδρομικά και από άλλες καθυστερημένα. Τα κομβικά σημεία της ιστορίας που εξετάζουμε εδώ είναι, διεθνώς, οι έννοιες και η ιστορία του φασισμού και της άκρας δεξιάς, σε συνάρτηση με το ευρύτερο πλαίσιο του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, της πατριαρχίας, και της εξάπλωσης ρατσιστικών, εθνικιστικών και θρησκευτικά μισαλλόδοξων αντιλήψεων.
Στο ελληνικό πλαίσιο εξετάζουμε ζητήματα όπως η εξάπλωση των αντικοινοβουλευτικών οργανώσεων και ιδεολογικών ρευμάτων γύρω στα 1900, η καταλυτική επίδραση του σύγχρονου τύπου πολέμου στην πολιτική συνείδηση μεταξύ του 1912 και του 1922, οι κοινωνικές εντάσεις που προκλήθηκαν από το αγροτικό ζήτημα και τη Μικρασιατική Καταστροφή, η στρατοκρατική παλίρροια του Μεσοπολέμου που κορυφώθηκε στην κονδυλική και τη μεταξική δικτατορία, η ανάπτυξη φασιστικών τάσεων μεταξύ του πλέγματος εξουσίας και των αστών, και η δημιουργία μαζικών φασιστικών κινημάτων τη δεκαετία του 1940, που δρούσαν σε συνεργασία με τις συντηρητικές και φιλελεύθερες ελίτ.
Στην πορεία του μαθήματος θα διατρέξουμε πολλές πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές της πολιτικής και διανοητικής ιστορίας εκείνων των χρόνων, στις οποίες αποτυπώθηκαν οι κυμαινόμενες σχέσεις μεταξύ φιλελευθερισμού, συντηρητισμού και φασισμού.
Περιγραφή
Στις διωρης διάρκειας γραπτές εξετάσεις μετά τη λήξη των μαθημάτων πρέπει να απαντήσετε σε δυο ερωτήσεις. Στις απαντήσεις πρέπει να συνδυάζετε στοιχεία απ' όλη την ύλη που αφομοιώσατε, τις παραδόσεις του μαθήματός μας, αλλά και τις εγκύκλιες γνώσεις σας. Τα γραπτά σας πρέπει να δείχνουν ότι μελετήσατε κριτικά και σε βάθος τα ζητήματα που πραγματευτήκαμε σ' αυτό το μάθημά μας και στα άλλα, κι επίσης ν' αποφεύγουν τη χρήση κλισέ και στερεότυπων εκφράσεων, ή παντός καιρού γενικοτήτων, καθώς και την ασυνάρτητη σύνταξη και τις εκτός θέματος παρεκβάσεις. Η πολυλογία είναι μείον, η ευγλωττία συν. Tα κείμενα που παίρνουν άριστα διαπνέονται από κριτικό πνεύμα και χαρακτηρίζονται από λιτό και σαφές ύφος. Mε τη βάση βαθμολογούνται τα γραπτά που μαρτυρούν απλώς στοιχειώδη πραγματολογική γνώση του αντικειμένου μας και κριτική διάθεση. Απορρίπτονται τα γραπτά που δεν δείχνουν να προηγήθηκε επιμελής μελέτη της εξεταστέας ύλης.