ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΝΕΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Γενικού Υποβάθρου

Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές αναμένεται να έχουν αποκτήσει γνώσεις ή και εμπειρία ή και δεξιότητες στα εξής πεδία: 1. Κοινωνική ιστορία της νεώτερης και σύγχρονης Ελλάδας. Οπτική και μεθοδολογικές προσεγγίσεις. 2. Κοινωνική κινητικότητα, γυναίκες, νέοι, απασχολούμενοι. Διασπορά. 3. Κοινωνικές, πολιτιστικές εξελίξεις στην Ελλάδα κατά τον 20ό αιώνα. 4. Εργαλειακές εφαρμογές στην εκπαίδευση. 4.1. Η έννοια του ιστορικού χρόνου. Σύνδεση με τον τοπικό ιστορικό χώρο (ερείπια, μνημεία, μουσεία). 4.2. Ο ιστορικός χρόνος και η σύνδεση με την προσωπική εμπειρία χώρου κατά θεματικές κατηγορίες (το παράδειγμα της κατοικίας, σχολείου, εκκλησίας, χώρου εργασίας). 5. Τεκμηρίωση των ανωτέρω με επισκέψεις, εποπτικό και άλλο υλικό. 5.1. Επισκέψεις σε χώρους σχετικούς με τη βιομηχανική αρχαιολογία (χώροι κατοικίας, πολιτισμού, εκπαίδευσης, εργασίας κλπ.). 5.2. Προβολές κινηματογραφικών ταινιών και ντοκυμανταίρ σχετικών με κοινωνικές και πολιτιστικές συνιστώσες της ιστορίας της Ελλάδας. 5.3. Χρησιμοποίηση συνεντεύξεων (προφορικές μαρτυρίες), που τεκμηριώνουν κοινωνικά και πολιτιστικά γεγονότα της ιστορίας της σύγχρονης Ελλάδας.

Η κοινωνική ιστορία, αφήγηση των κοινωνικών διαδικασιών και σχέσεων, αναζητά τα στοιχεία, τη δομή και τις διασυνδέσεις της ανθρώπινης κοινωνίας, στις εκδηλώσεις της και στην ιστορική συνέχειά της, για να εντοπίσει τους πολύμορφους μηχανισμούς της εξέλιξής της. Επιχειρεί να κατανοήσει και ερμηνεύσει την πορεία της εξέλιξης, με θεωρητική γενίκευση και αναζήτηση καθολικοτήτων των γεγονότων που εκτυλίχθηκαν στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Επιλέγονται επιστημονικές μέθοδοι για να συγκροτηθούν συστήματα αξιολόγησης της θέσης των διαφόρων παραγόντων στην κοινωνία, για την αποκάλυψη τάσεων στην ιστορική διαδικασία. Στα μαθήματα κοινωνικής ιστορίας, προτείνεται ως κατηγορία ανάλυσης η κουλτούρα, η οποία συνιστά ένα σημαντικό μέσο προσέγγισης της κοινωνικής πραγματικότητας. Η πολιτιστική προσέγγιση των κοινωνικών φαινομένων δηλώνει την αξιοσημείωτη συνεισφορά της παραμέτρου της κουλτούρας για την εισαγωγή του φοιτητή σε συστήματα κωδίκων και αξιών. Στα μαθήματα επιχειρείται η σύλληψη του ιστορικού γεγονότος με μία σύνθεση, με το συνδυασμό μελέτης της κουλτούρας ομού με την κατηγορία "οικονομία" η οποία θεωρείται πρωτεύουσα στην κατασκευή των αξιών, της συνείδησης και της ίδιας της κουλτούρας. Εμπλουτίζεται η οπτική του μαθήματος κατά τη στροφή σε συζήτηση επί της κουλτούρας και επί των παραμέτρων της. Ορισμένα από τα προβλήματα κουλτούρας, τα οποία διερευνώνται, αντιστοιχούν σε εκδηλώσεις κοινωνικών ομάδων οι οποίες συμμερίζονται κοινά στοιχεία ταυτότητας όπως το εθνικό αίσθημα. Η αναζήτηση, εκ μέρους μας, της σχέσης της κουλτούρας με την κίνηση των εθνών και άλλων κοινωνικών ομάδων περιλαμβάνει μία σύνθετη δέσμη αξιών, πεποιθήσεων, νοοτροπιών και πρακτικών, που συνιστούν τον τρόπο διαβίωσης της κάθε ομάδας. Άλλα ζητήματα κουλτούρας, τα οποία υφίστανται διαπραγμάτευση, σχετίζονται με την υπεράσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου. Βασικές γνώσεις που θα αποκτηθούν: Στο θεωρητικό επίπεδο, επιδιώκεται να κατανοηθεί από τους φοιτητές η διαδικασία στην οποία υπακούει η επιστήμη της ιστορίας και γενικότερα οι επιστήμες του ανθρώπου και της κοινωνίας. Προσέτι ενθαρρύνονται οι φοιτητές στην εξοικείωση με εργαλεία τεχνικής και ανάλυσης, κατά την εκπόνηση ερευνητικών εργασιών. Η αντίληψη για την ιστορία που αποκτούν οι φοιτητές θα αποδειχθεί πολύτιμη στην κατανόηση των κοινωνικών φαινομένων, θα διευρύνει τον ορίζοντά τους και θα τους βοηθήσει να ανταποκριθούν, στο μέλλον, σε σύνθετα καθήκοντα στην επαγγελματική τους καριέρα απέναντι στο δικό τους κοινό (νήπια), στις άλλες κατευθύνσεις των επιστημών της προσχολικής εκπαίδευσης και στις ποικίλες συναφείς ενασχολήσεις που ενδεχομένως θα ενταχθούν.

Θεωρητικές προσεγγίσεις της Κοινωνικής Ιστορίας, και μεθοδολογία, κοινωνία, πολιτισμός, εκπαίδευση, επικοινωνία

10-03-2020