Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
-εμβαθύνουν στη διάρθρωση της ισλαμικής ιστορίας και των βασικών θεολογικών αρχών κατά τη διαμορφωτική περίοδο του Ισλάμ,
-αναλύουν την εξέλιξη των θρησκειών κατά την ύστερη αρχαιότητα,
-παρακολουθούν τις πολιτικές αντιθέσεις που υπήρξαν εξαρχής στο θέμα της διαδοχής στην πρώτη μουσουλμανική κοινότητα
-περιγράφουν τις ποικίλες πολιτικές και θρησκευτικές αφηγήσεις και κατανοήσεις των πρώιμων χρόνων από διαφόρους πολιτικούς και θρησκευτικούς κύκλους της σύγχρονης και νεότερης εποχής.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Τ
Το μάθημα εξετάζει τη διαμορφωτική περίοδο του Ισλάμ (8ος – τέλη 11ου αιώνα) αλλά και τις σύγχρονες κατανοήσεις και προσεγγίσεις αυτής της περιόδου από την έρευνα. Οι φοιτηττές θα αντιληφθούν τη διεργασία αναζήτησης και υπέρβασης της «επιστήμης του ισλαμικού δικαίου» στον αμετακίνητο νόμο του Θεού που συντελείται εξαρχής στον ισλαμικό κόσμο και συνεχίζει έως σήμερα. Θα παρακολουθήσουν τη δημιουργία διαφόρων ρευμάτων σκέψης, παρατάξεων και σχολών, που διαλέγονται πάνω στα βασικά θεολογικά ζητήματα περί Θεού και κόσμου και αποφαίνονται. Έτσι θα παρακολουθήσουν τη γένεση του «Καλάμ», της μουσουλμανικής θεολογίας, η οποία παραλαμβάνει το προϋπάρχον θεολογικό σύστημα σκέψης και απόδειξης, ενδεδυμένο με τον φιλοσοφικό λόγο της αρχαιότητας, και πλαισιώνει τα αντικείμενα έρευνάς της για να διασαφήσει και συστηματοποιήσει τις αρχές της θείας αποκάλυψης. Με τον τρόπο αυτόν ο λόγος τίθεται στην υπηρεσία της πίστης, και δημιουργείται ένας χώρος συνάντησης μεταξύ θρησκείας και φιλοσοφίας, αλλά και ένας χώρος ανταγωνισμού μεταξύ ανθρώπινου λόγου και θείας αποκάλυψης. Η διαπάλη μεταξύ λόγου και πίστης, θρησκείας και φιλοσοφίας που παρατηρείται στη θρησκευτική και φιλοσοφική σφαίρα, επεκτείνεται και στο πεδίο της πολιτικής. Παράλληλα με τα παραπάνω οι φοιτητές θα παρακολουθήσουν και γνωρίσουν και την ιστορική πορεία του πρώιμου Ισλάμ, από τις απαρχές του ως και το τέλος του 11ου αιώνα, όταν ολοκληρώνεται η λεγόμενη διαμορφωτική περίοδος με την παγίωση των κύριων σχολών ερμηνείας του ισλαμικού νόμου και σκέψης.
Λέξεις Κλειδιά
Ισλαμ, Θεολογία, πρώιμη /διαμορφωτική περίοδος, Μέσοι Χρόνοι
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1. Αγγελική Ζιάκα, (2016), Το Καλάμ και τα ισλαμικά ρεύματα σκέψης, ΠΑΜΑΚ Θεσσαλονίκη
2. Γεράσιμος Μακρής, (2012), Ισλάμ, πεποιθήσεις και πρακτικές, Πατάκη, Αθήνα
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Garth Fowden (2015), Abraham or Aristotle? First Millennium Empires and Exegetical Traditions, Cambridge University Press.
Ayoub Mahmoud (2004), Islam : faith and history, Oneworld, Oxford.