Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
(a) Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι εξοικειωμένοι με τις βασικές θεωρίες στη φιλοσοφία του νου του 20ου αιώνα.
(β) Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι εξοικειωμένοι με τα θεμελιώδη ζητήματα που αφορούν τη φύση των νοητικών διεργασιών και την εκδήλωσή τους στην πράξη.
(γ) Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα έχουν αναπτύξει τις δεξιότητες που θα τους επιτρέπουν να κατανοήσουν φιλοσοφικά κείμενα στο πεδίο της μεταφυσικής και της επιστημολογίας του νου.
(δ) Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα έχουν αναπτύξει τις απαραίτητες κριτικές δεξιότητες που τους επιτρέπουν να κατανοήσουν και να αξιολογήσουν φιλοσοφικά επιχειρήματα.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Στο μάθημα αυτό πραγματευόμαστε μία σειρά ερωτημάτων που αφορούν τη φύση των νοητικών καταστάσεων και διεργασιών, καθώς και τον ιδιαίτερο τύπο γνώσης που έχει ένα υποκείμενο όσον αφορά τα τεκταινόμενα στον νοητικό του κόσμο. Εξετάζουμε ορισμένες θεωρίες στο πεδίο της φιλοσοφίας του νου με σημαντική επιρροή, όπως ο συμπεριφορισμός, ο φονξιοναλισμός, ο αναγωγιστικός φυσικαλισμός και ο ανώμαλος μονισμός. Αξιολογούμε τις θέσεις που υιοθετούν οι θεωρίες αυτές σε ερωτήματα όπως τα ακόλουθα. Ποια είναι τα διακριτικά γνωρίσματα του νοητικού και πότε μία κατάσταση ή ιδιότητα λογίζεται ως νοητική; Ποια είναι η σχέση νου και εγκεφάλου; Ποια είναι η φύση της νοητικής αιτιότητας και πώς είναι δυνατόν να υπάρχει αιτιακή αλληλεπίδραση μεταξύ του νοητικού και του φυσικού κόσμου; Τι είναι η συνείδηση και πώς συγκροτείται η επίγνωση των νοητικών μας καταστάσεων; Ποια είναι τα διακριτικά χαρακτηριστικά του νοητικού περιεχομένου, δυνάμει των οποίων ο νους αναπαριστά τον κόσμο; Στη συνέχεια εξετάζουμε τις επιπτώσεις ερωτημάτων όπως τα παραπάνω για ζητήματα που αφορούν την προσωπική ταυτότητα, τη συγκρότηση του εαυτού και την αυτογνωσία. Από τι εξαρτάται η διατήρηση της προσωπικής ταυτότητας σε βάθος χρόνου; Είναι ζήτημα νοητικής και ψυχολογικής συγκρότησης, ή αντιθέτως η προσωπική ταυτότητα εδράζεται σε σωματικά και βιολογικά χαρακτηριστικά; Ποιος είναι ο ρόλος της μνήμης και της συνείδησης; Τα δύο αυτά ερωτήματα συνδέονται άμεσα με ζητήματα που αφορούν την συγκρότηση του εαυτού. Πού στηρίζεται η αίσθηση της συνέχειας του εαυτού σε βάθος χρόνου; Είναι ο εαυτός γνωσιακά απροσπέλαστος και τι είδους οντότητα είναι; Τέτοια ερωτήματα οδηγούν με τη σειρά τους στο ζήτημα της αυτογνωσίας. Πώς χαρακτηρίζεται ο ιδιαίτερος τύπος γνώσης που έχει ένα υποκείμενο όσον αφορά τις νοητικές του καταστάσεις και διεργασίες; Εξετάζουμε τη διαμάχη μεταξύ των σύγχρονων εμπειριστικών και ρασιοναλιστικών προσεγγίσεων στο ερώτημα αυτό.
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Kim, Jaegwon, Η Φιλοσοφία του Νου, Εκδόσεις Leader Books, Αθήνα, 2005. ISBN 960-7901-57-6, ISBN-13 978-960-7901-57-6
Searle, John Ανακαλύπτοντας ξανά το νού, Αθήνα: Γκοβόστη. 1997. ISBN: 9789602707616
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Goldman, Alvin. Γνωσιοεπιστήμη: φιλοσοφικές εφαρμογές. Μετάφραση: Γ. Μαραγκός. Εκδόσεις Οδυσσέας.
Ryle, Gilbert. Η Έννοια του νου. Μετάφραση: Γιώργος Μαραγκός. Προσβάσιμο στην ηλεκτρονική διεύθυνση:
https://student.cc.uoc.gr/uploadFiles/179-ΦΑ004.1/PhM%20B.pdf
Βενιέρη, Μαρία. “Λειτουργισµός και qualia”, ∆ευκαλίων 20 (2002), 197- 209.
Davidson, D. «Νοητικά συμβάντα». Μετάφραση. Λ. Θεοδωράτου. Δευκαλίων 39. (1985), σ. 373-395
Nagel, Thomas. “Τι νιώθει κανείς όντας νυχτερίδα»; Στο Dennett Daniel και C.,Hofstadter Douglas (επίμ) Το Εγώ της Νόησης. Μετάφραση: Μυρτώ Αντωνοπούλου. Εκδόσεις Κάτοπτρο.
Πακέτο σημειώσεων καθηγητή