ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
| Τίτλος | ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ / INTRODUCTION TO ANCIENT GREEK HISTORY |
| Κωδικός | ΙΑΕ151 |
| Σχολή | Φιλοσοφική |
| Τμήμα | Ιστορίας και Αρχαιολογίας |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600019185 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας 2020-2021
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 203
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| ΚΟΡΜΟΣ | Υποχρεωτικό | 1 | 1 | 5 |
| Τίτλος | ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2021 – 2022 |
| Περίοδος Τάξης | Χειμερινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Ώρες Συνολικά | 39 |
| Class ID | 600189812
|
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600189812
- Στον ιστοχώρο του Τμήματος:
- eLearning:
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
- Να εξοικειωθούν οι φοιτητές με τα εργαλεία και τη μεθοδολογία έρευνας και μελέτης της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας.
- Να κατανοήσουν τα βασικά χαρακτηριστικά εκάστης περιόδου.
Γενικές Ικανότητες
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Λήψη αποφάσεων
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
- Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
Περιεχόμενο Μαθήματος
Επισκόπηση της αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας από την Μυκηναϊκή έως και την ελληνιστική εποχή (ca. 1600 – 30 π.Χ.). Με βάση τη χρονική ακολουθία των γεγονότων παρουσιάζονται οι πολιτειακοί θεσμοί, η κοινωνική και οικονομική δομή καθώς και όψεις της πνευματικής ζωής και του πολιτισμού εκάστης περιόδου. Έμφαση δίνεται σε κεντρικά θέματα της ιστορικής πορείας των αρχαίων Ελλήνων, όπως η πολιτική και κοινωνική οργάνωση των μυκηναϊκών κρατών, η ιδεολογία των ευγενών και ο πολιτισμός της γεωμετρικής εποχής, ο Β΄ Αποικισμός και οι συνέπειες των μεταναστεύσεων, η γένεση της πόλης–κράτους, η διαμόρφωση του σπαρτιατικού πολιτεύματος, η τυρρανίδα, η γένεση της αθηναϊκής δημοκρατίας, οι Περσικοί πόλεμοι, η Αθηναϊκή Ηγεμονία, ο Πελοποννησιακός πόλεμος, η ηγεμονία της Σπάρτης και των Θηβών, η άνοδος της Μακεδονίας, ο Μέγας Αλέξανδρος και η εκστρατεία στην Ανατολή, η δημιουργία του ελληνιστικού κόσμου, ο χαρακτήρας της ελληνιστικής μοναρχίας και το διοικητικό σύστημα των ελληνιστικών βασιλείων, η ρωμαϊκή επέκταση στην Ανατολή και το τέλος του ελληνιστικού κόσμου.
Εβδομάδα 1η. Ορισμός του γνωστικού αντικειμένου – Το χρονολογικό πλαίσιο – περιοδολόγηση της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας – Τα γεωγραφικά όρια του Αρχαίου Ελληνικού Κόσμου – Πηγές της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας με έμφαση στην Ιστοριογραφία.
Εβδομάδα 2η. Μυκηναϊκή Εποχή Ι: Πηγές της Μυκηναϊκής Εποχής – Οι πινακίδες της Γραμμικής Β΄ και η σημασία τους ως ιστορικών πηγών – Η γεωγραφία του Μυκηναϊκού κόσμου – Θεωρίες για τη γένεση της Μυκηναϊκής μοναρχίας – Πολιτική Οργάνωση των μυκηναϊκών κρατών.
Εβδομάδα 3η. Μυκηναϊκή Εποχή ΙΙ: Η κοινωνική δομή των μυκηναϊκών κρατών – Τα χαρακτηριστικά της οργάνωσης της μυκηναϊκής οικονομίας – Θεωρίες κατάρρευσης του μυκηναϊκού κόσμου / «Η κάθοδος των Δωριέων»: Δημογραφικές μεταβολές στον Ελλαδικό κόσμο.
Εβδομάδα 4η. Γεωμετρική Εποχή Ι: Ζητήματα ορολογίας – Πηγές της Γεωμετρικής Εποχής: Tα ομηρικά έπη και η σημασία τους ως ιστορικών πηγών – Μορφές πολιτικής οργάνωσης κατά τη γεωμετρική εποχή (η ομηρική πόλις / το φυλετικό κράτος) – Η βασιλεία των γεωμετρικών χρόνων.
Εβδομάδα 5η. Γεωμετρική Εποχή ΙΙ: Οι ευγενείς και τα ερείσματα της εξουσίας τους – Η κοινωνική δομή της γεωμετρικής εποχής – Η οικονομία των γεωμετρικών χρόνων – Ο πολιτισμός των γεωμετρικών χρόνων: παραλαβή και προσαρμογή του φοινικικού αλφαβήτου – Η θρησκεία – Η δημιουργία της πόλεως–κράτους.
Εβδομάδα 6η. Αρχαϊκή Εποχή Ι: Πηγές της Αρχαϊκής Εποχής – Πολιτικές δομές και εξελίξεις: Ο κυρίαρχος πολιτικός ρόλος των ευγενών – Η ιδεολογία των ευγενών και οι αντιλήψεις τους για την εργασία – Τυραννίδα – Ο Β΄ Αποικισμός και οι πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές του συνέπειες –Οικονομικές εξελίξεις: εμπόριο / βιοτεχνία – H επινόηση του νομίσματος και η οικονομική του λειτουργία.
Εβδομάδα 7η. Αρχαϊκή Εποχή ΙΙ: Kοινωνικές εξελίξεις: Η οπλιτική επανάσταση – Η κοινωνική κρίση της Αρχαϊκής Εποχής / Το παράδειγμα της Αθήνας – Κωδικοποίηση των νόμων – Σόλων.
Εβδομάδα 8η. Αρχαϊκή Εποχή ΙΙΙ: Η τυραννίδα – Η τυραννίδα των Πεισιστρατιδών στην Αθήνα – Πολιτική και κοινωνική δομή της Σπάρτης – Οι μεταρρυθμίσεις του Κλεισθένη.
Εβδομάδα 9η. Κλασική Εποχή Ι: Η Ιωνική Επανάσταση και οι Περσικοί Πόλεμοι – Α΄ Αθηναϊκή Συμμαχία – Πεντηκονταετία – Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος – Η Ηγεμονία της Σπάρτης – Η Ανάπτυξη των Θηβών – Ο παρεμβατισμός της Περσίας στα πολιτικά πράγματα των ελληνικών πόλεων.
Εβδομάδα 10η. Κλασική Εποχή ΙΙ: Η Πανελλήνια Ιδέα – Η άνοδος της Μακεδονίας – Φίλιππος Β΄– Αλέξανδρος Μέγας – Η εκστρατεία στην Ανατολή και η δημιουργία ενός πολυεθνικού κράτους.
Εβδομάδα 11η. Ελληνιστική Εποχή Ι: Η διαμόρφωση των ελληνιστικών βασιλείων – Πολιτική γεωγραφία του ελληνιστικού κόσμου (Ελληνιστικά βασίλεια – Συμπολιτείες – Πόλεις) – Η πολιτική δομή των ελληνιστικών κρατών – Το κράτος της Περγάμου – Η μοναρχική ιδεολογία και η λατρεία των ελληνιστικών ηγεμόνων.
Εβδομάδα 12η. Ελληνιστική Εποχή ΙΙ: Στάδια επέκτασης της Ρώμης στην Ανατολή: Μακεδονικοί – Συριακοί πόλεμοι – Η κατάλυση του μακεδονικού βασιλείου και η δημιουργία της επαρχίας της Μακεδονίας – Η δημιουργία της επαρχίας της Ασίας – Η υποταγή της Αιγύπτου και το τέλος της ελληνικής ανεξαρτησίας.
Εβδομάδα 13η. Το πέρασμα από την Ελληνική στη Ρωμαϊκή Ιστορία.
Λέξεις Κλειδιά
Μυκηναϊκή εποχή, Αρχαϊκή εποχή, Πόλις-κράτος, Αθήνα, "Περσικά", Πελοποννησιακός πόλεμος, Μακεδονία, ελληνιστικός κόσμος
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Διαφάνειες
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Η διδασκαλία του μαθήματος γίνεται με διαλέξεις και με τη χρήση εποπτικού υλικού -ιστορικός σχολιασμός αντιπροσωπευτικών πηγών, χάρτες, χρήση Power-point.
e-mail
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 65 | ✓ | ✓ | ||
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 52.5 | ||||
| Εξετάσεις | 2.5 | ||||
| Σύνολο | 120 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Γραπτή Εξέταση: 100%. Ενναλακτικά και προφορική εξέταση
Στις εξετάσεις θα διερευνηθεί όχι τόσο η έκταση των γνώσεων όσο η κατανόηση των βασικών φαινομένων της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας και των κύριων θεμάτων της έρευνας. Ο έλεγχος της κατανόησης γίνεται κυρίως με την ανάπτυξη κριτικών απόψεων σε δοκιμιακή μορφή ή σε προφορικό λόγο όπως και με τον σχολιασμό χαρακτηριστικών ιστορικών πηγών. Για το λόγο αυτό η παρακολούθηση του μαθήματος κρίνεται απαραίτητη.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Συμπερασματική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1. Fr. Lefèvre, Ιστορία του αρχαίου ελληνικού κόσμου (μτφ. Α. Κεφάλα & Μ. Καρδαμίτσα), Καρδαμίτσα, Αθήνα 2016.
2. Ιω. Σ. Τουλουμάκος, Ιστορία των αρχαίων Ελλήνων, εκδ. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2017.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
A. Andrews, Αρχαία Ελληνική Κοινωνία (μτφ. Ανδρ. Παναγόπουλος), ΜΙΕΤ, Αθήνα 19872.
M.-F. Baslez, Πολιτική Ιστορία του Αρχαίου Ελληνικού Κόσμου (μτφ. Μ. Στεφάνου), Πατάκης, Αθήνα 2013.
H. Bengtson, Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδος (μτφ. Α. Γαβρίλης / επιμ. Μ. Β. Σακελλαρίου), ΜΕΛΙΣΣΑ, Αθήνα 19912.
L. de Blois & R. J. Van der Spek, Einführung in die Alte Welt, Franz Steiner Verlag, Στουτγάρδη 2019.
J. Boardman & J. Griffin & O. Murray, Η Ελλάδα και ο Ελληνιστικός Κόσμος (μτφ. Α. Τσοτσορού-Μύστακα), Νεφέλη, Αθήνα 1996.
G. W. Botsford & C. A. Robinson, Αρχαία Ελληνική Ιστορία, (αναθεωρημένη έκδοση από τον καθηγητή Donald Kagan) [μτφ. Σωτ. Ε. Τσιτσώνης], ΜΙΕΤ], Αθήνα 19954.
J. B. Bury & R. Meiggs, Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας (μτφ. Ρ. Τατάκη & Ν. Κ. Πετρόπουλος & Ά. Παπαδημητρίου-Γραμμένου), Καρδαμίτσα, Αθήνα 2011.
H. J. Gehrke, Ιστορία του Ελληνιστικού Κόσμου (μτφ./βιβλιογραφική επιμ. Ά. Χανιώτης / εποπτ. Κ. Μπουραζέλης), ΜΙΕΤ, Ἀθήνα 2000.
H. J. Gehrke & H. Schneider (εκδ.), Geschichte der Antike. Ein Studienbuch, Στουτγάρδη-Βαϊμάρη 20134.
Fr. Gschnitzer, Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Κοινωνίας (μτφ. Ά. Χανιώτης), ΜΙΕΤ, Αθήνα 2011.
L.–M. Günther, Griechische Antike. 2., aktualisierte Auflage, Τυβίγγη-Βασιλεία 2011.
J. M. Hall, Αρχαία Ελληνική Ιστορία. Η Αρχαϊκή Περίοδος 1200–479 π.Χ. (μτφ. – επιμ. Ι. Κ. Ξυδόπουλος), Ζήτη, Θεσσαλονίκη 2013.
Δ. Ι. Κυρτάτας & Σ. Ι. Ράγκος, Η Ελληνικὴ Αρχαιότητα, ΙΝΣ–Ίδρυμα Μανώλη Τριανταφυλλίδη, Θεσσαλονίκη 2010.
Cl. Mossé & A. Schnapp-Gourbeillon, Επίτομη Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας (2000–31 π.Χ.) [μτφ. Λ. Στεφάνου], Παπαδήμας, Αθήνα 1996.
Cl. Orrieux & P. Schmitt Pantel, Αρχαία Ελληνικὴ Ιστορία (μτφ. Α. Σταθάκη / επιμ. Η. Κουλακιώτης), Gutenberg, Ἀθήνα 2018.
R. Osborne, Αρχαία Ελληνική Ιστορία (μτφ. Μ. Καστανά & Γ. Τσολάκης / επιμ. Ι. Κ. Ξυδόπουλος), University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2011.
Ιω. Πίκουλας, Εισαγωγή στην Αρχαία Ελληνική Ιστορία και Αρχαιογνωσία, Καρδαμίτσα, Αθήνα 2006.
S. Pomeroy & St. M. Burstein & W. Donlan & J. Tolbert-Roberts, Συνοπτική Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας. Πολιτική, Κοινωνία και Πολιτισμός (μτφ. Χρ. Π. Φαράκλας), Καρδαμίτσα, Αθήνα 2011.
W. Schuller, Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας από την Κρητομυκηναϊκή Εποχὴ ως το τέλος των Κλασικών Χρόνων (μτφ. Α. Καμάρα & Χ. Κοκκινιά / επιμ. Κ. Μπουραζέλης) ΜΙΕΤ, Αθήνα 1999.
I. Weiler, Griechische Geschichte. Einführung, Quellenkunde, Bibliographie, Damstadt 19882.
U. Wilcken, Αρχαία Ελληνικὴ Ιστορία (μτφ. Ιω. Τουλουμάκος), Παπαζήσης, Αθήνα 1976.
Τελευταία Επικαιροποίηση
17-10-2020
