ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
| Τίτλος | ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ / Exercises on Historiographic Texts |
| Κωδικός | ΑΣΚ152 |
| Σχολή | Φιλοσοφική |
| Τμήμα | Ιστορίας και Αρχαιολογίας |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Κοινό | Όχι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600020113 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας 2020-2021
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 191
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| ΚΟΡΜΟΣ | Υποχρεωτικό | 2 | 1 | 5 |
| Τίτλος | ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2021 – 2022 |
| Περίοδος Τάξης | Εαρινή |
| Διδάσκοντες άλλων Κατηγοριών |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Ώρες Συνολικά | 39 |
| Class ID | 600189913
|
| Τμήμα | Διδάσκοντες |
|---|---|
| 1. ΑΛΑΓΚΙΟΖΙΔΟΥ (Καραμ-Λιτσα) | Σοφία Αλαγκιοζίδου |
| 2. ΑΛΑΓΚΙΟΖΙΔΟΥ (Σκ-Ψ) | Σοφία Αλαγκιοζίδου |
| 3. ΚΑΛΛΙΝΗΣ (Γιαπ-Καραζ) | Γεώργιος Καλλίνης |
| 4. ΚΑΛΛΙΝΗΣ (Ντ-Σι) | Γεώργιος Καλλίνης |
| 5. ΜΑΝΔΑΛΑΚΗ (Α-Γιαν) | Αικατερίνη Μανδαλάκη |
| 6. ΜΑΝΔΑΛΑΚΗ (Λιτσκ-Νι) | Αικατερίνη Μανδαλάκη |
Πρόγραμμα Τάξης
| Κτίριο | Φιλοσοφική (Νέα) |
| Όροφος | Ισόγειο |
| Αίθουσα | ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ Β (118) |
| Ημερολόγιο | Πέμπτη 08:30 έως 11:00 |
| Κτίριο | Φιλοσοφική (Νέα) |
| Όροφος | Ισόγειο |
| Αίθουσα | ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ Β (118) |
| Ημερολόγιο | Παρασκευή 08:30 έως 11:00 |
| Κτίριο | Φιλοσοφική (Νέα) |
| Όροφος | Όροφος 1 |
| Αίθουσα | ΑΙΘΟΥΣΑ 111 (131) |
| Ημερολόγιο | Παρασκευή 18:30 έως 21:00 |
Τύπος Μαθήματος
Γενικού Υποβάθρου
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600189913
- eLearning (Moodle): https://elearning.auth.gr
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα έχουν επιτύχει να συνειδητοποιήσουν τις τεχνικές της ιστοριογραφικής γραφής και να εξοικειωθούν με τις μορφές της αρχαιοελληνικής γλώσσας από την αττική και την μεσαιωνική ώς τη λόγια μορφής της.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
Περιεχόμενο Μαθήματος
1. Η αρχαιοελληνική γλώσσα στην πορεία των αιώνων. Από τον αττικισμό ώς την καθαρεύουσα
Η Ιστορία και ο ιστοριογράφος (Λουκιανός, Προκόπιος, Άννα Κομνηνή, Κριτόβουλος ο Ίμβριος, Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, Προοίμια) και τα γένη του λόγου (αφήγηση, περιγραφή, εξήγηση).
2. Μια ιστορική αφήγηση σαν λογοτεχνική
Ηρόδοτος, «Η γυναίκα του Κανδαύλη». Ο λόγος του ιστοριογράφου και ο λόγος των ηρώων. Ευθύς και πλάγιος λόγος.
3. Ο ιστοριογραφικός αφηγητής και οι ήρωες
Θουκυδίδης, «Η ναυμαχία της Πάτρας». Αφηγητής και εστίαση. Ρήματα αισθητηριακής πρόσληψης και διανοητικής λειτουργίας.
4. Από την προσωπική μαρτυρία στην Ιστορία
Ιωάννης Καμινιάτης, «Η άλωση της Θεσσαλονίκης». Η σχέση του αφηγητή με την ιστορία που αφηγείται. Αντωνυμίες.
5. Αυτοβιογραφικές αφηγήσεις και Ιστορία
Ι. Καποδίστριας. «Η ιστοριογραφική διάσταση μιας αυτοβιογραφικής επιστολής». Η ποιητική της αυτοβιογραφίας. Εμπρόθετοι προσδιορισμοί και αρχαιοελληνικοί τύποι στην καθαρεύουσα.
6. Η περιγραφή στην ιστοριογραφία
Ηρόδοτος, «Η περιγραφή του αιγυπτιακού τρόπου». Η αποδοχή ενός αντεστραμμένου κόσμου. Η χρήση του «μέν-δέ».
7. Τα είδη και η δομή της περιγραφής
Αρριανός, «Αλεξάνδρου εγκώμιον». Επίθετα και οι βαθμοί επιθέτων.
8. Έκφρασις. Η ρητορική της περιγραφής έργων τέχνης
Προκόπιος, «Η περιγραφή του απίστευτου. Αγία Σοφία». Λέξεις για όραση, θέαση, ομορφιά: ετυμολογικές παρατηρήσεις.
9. Μεσαιωνικές προσωπογραφίες
Μ. Ψελλός – Ά. Κομνηνή, «Όμορφα σώματα». Η περιγραφή του προσώπου και η ιδέα της ομορφιάς στην ανατολική αυτοκρατορία. Η φύση και η τέχνη; η εξέλιξη της σημασίας τους.
10. Η εξήγηση στην ιστοριογραφία
Ηρόδοτος, «Η εξήγηση του ακατανόητου της αντίστασης των Ελλήνων». Η εξήγηση, η ερμηνεία και η αιτιολόγηση. Αριθμητικά.
11. Η εξήγηση, η γλώσσα και ο αποδέκτης
Πολύβιος, «Εξηγώντας το πρωτοφανές: Η επικράτηση της Ρώμης». Η γλώσσα της εξήγησης. Ερωτηματικές και αιτιολογικές προτάσεις.
12. Τύποι ιστορικής εξήγησης
Σπ. Τρικούπης, «Το αδύνατο της συμβίωσης Ελλήνων και Τούρκων». Η θεωρία της ιστορικής εξήγησης. Η λέξη «έθνος» και οι σημασίες της από την αρχαιότητα ώς τον 19ο αι. Παράγωγα και σύνθετα.
13. Εξηγώντας τις ανθρώπινες πράξεις στην ιστοριογραφία
Κ. Παπαρρηγόπουλος, «Σύγκριση αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων». Η θεωρία της ανθρώπινης πράξης στην ιστοριογραφία. Ενεργητική, μέση και παθητική φωνή.
Λέξεις Κλειδιά
αφήγηση, περιγραφή, εξήγηση, ιστοριογραφία, αρχαία ελληνική γλώσσα, αττικισμός, μεσαιωνική γλώσσα, καθαρεύουσα
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Διαφάνειες
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Διαφάνειες ppt
πλατφορμα elearning ΑΠΘ
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 65 | ✓ | |||
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 82.5 | ✓ | |||
| Εξετάσεις | 2.5 | ✓ | |||
| Σύνολο | 150 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Γραπτή εξέταση, κατά την οποία θα διερευνηθεί η κατανόηση και ο χειρισμός της γλώσσας και της τεχνικής συγγραφής της Ιστορίας.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Συμπερασματική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Lesky Albin, Ιστορία της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας
Montanari Franco, Ιστορία της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Ανδριώτης Ν., Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, Θεσσαλονίκη, 1992.
Adam J. M., Τα κείμενα. Τύποι και πρότυπα, μτφρ. Γ. Παρίσης, Αθήνα, Πατάκης, 1999.
Γλύκατζη-Αρβελέρ Ελ., «Βυζάντιο», Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, Αθήνα, ΜΙΕΤ, 2010.
Καλλίνης Γ., Εγχειρίδιο αφηγηματολογίας, Αθήνα, Μεταίχμιο, 2005.
Carr E. H., Τι είναι ιστορία;, μτφρ. Α. Παππάς, Αθήνα, Πατάκης, 2015.
Κοπιδάκης Μ. Ζ., «Ελληνική Κοινή», Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας, Αθήνα, ΜΙΕΤ, 2010.
Μαρωνίτης Δ. Ν., Ηρόδοτος. Οκτώ νουβέλες και τέσσερα ανέκδοτα, Αθήνα, Άγρα, 2009.
Browing Robert, Η ελληνική γλώσσα, μεσαιωνική και νέα, μτφρ. Δ. Σωτηρόπουλος, Παπαδήμας, 1988.
Ricoeur P., Η αφηγηματική λειτουργία, μτφρ. Β. Αθανασόπουλος, Αθήνα, Καρδαμίτσα, 1990.
Romilly J. de, Ιστορία και λόγος στον Θουκυδίδη, μτφρ. Ελ. Κακριδή, Αθήνα, ΜΙΕΤ, 1988.
Συμεωνίδης Χ. Π., «Μετά την άλωση», Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, Αθήνα, ΜΙΕΤ, 2010.
Χριστίδης Φ.Α, Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, Θεσσαλονίκη, ΙΝΣ, 2005.
Adrados F. R., A History of the Greek Language, Brill, 2005.
Atkinson R. F., «Explanation in History», Proceedings of the Aristotelian Society, 72 (1971 – 1972) 241-256.
Aurell Jaume and G. Davis Rocio, «History and Autobiography: The Logics of a Convergence», Life Writing, 16.4 (2019) 503-511.
Donagan A., «Explanation in History», Mind, 262 (1967) 145-164.
Forguson L., «Autobiography as History», University of Toronto Quarterly, 49 (1980) 139-155.
Gardiner P., The nature of historical explanation, Greenwood Press, 1952.
Horrocks Geoffrey, Greek. A History of the Language and its Speakers, Wiley – Blackwell, 2010.
Megill Allan, «Recounting the Past: "Description," Explanation, and Narrative in Historiography», The American Historical Review, 94.3 (Ιούν. 1989) 627-653.
Sandis Constantine, «The Explanation of Action in History», Essays in Philosophy, 7.2 (2006).
Tlusty Jan, «Narrative Between History and Fiction», Revue belge de philologie et d’histoire, 95.3 (2017) 549-560.
White H., The Content of the Form. Narrative Discourse and Historical Representation, John Hopkins University, 1987.
Zeitlin F., «Figure: Ekphrasis», Greece and Rome, 60.1 (2013) 17-31.
Τελευταία Επικαιροποίηση
02-03-2022
