ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΛΑΙΟΓΡΑΦΙΑΣ

Προαπαιτούμενες είναι βασικές γνώσεις Ελληνικής Παλαιογραφίας.

1. Ανάρτηση εκπαιδευτικού υλικού, οδηγιών, βιβλιογραφίας στην ηλεκτρονική πλατφόρμα e-learning. 2. Χρήση Power Point κατά την παρουσίαση και τη διδασκαλία του μαθήματος, καθώς και παρουσίαση μέσω projector φωτογραφιών χειρογράφων και ιστοσελίδων με ψηφιοποιημένα χειρόγραφα.

Η εξέταση του μαθήματος θα πραγματοποιηθεί με σύντομες εργασίες ανά θεματική ενότητα μαθήματος, καθώς και με μια ευρύτερη τελική εργασία σχετιζόμενη με επιμέρους θέματα των γραφέων και χειρογράφων από τον 12ο-14ο αιώνα.

• H. Hunger, Ο κόσμος του βυζαντινού βιβλίου. Γραφή και ανάγνωση στο Βυζάντιο, μτφρ. Γ. Βασίλαρος, Αθήνα 1995. • P. Canart – L. Perria, Les écritures livresque des XIe et XIIe siècles, στο: D. Harlfinger – G. Prato (έκδ.), Paleografia e codicologia greca: atti del II Colloquio internazionale (Berlino-Wolfenbüttel, 17-21 ottobre 1983), 2, Alessandria 67-118. [= P. Canart, Études de paléographie et de codicologie, 2, Vatican 2008, 933-1000]. • G. Cavallo, Scritture informali, cambio grafico e pratiche librarie a Bisanzio tra i secoli XI e XII, στο: G. Prato (έκδ.), I manoscritti greci tra riflessione e dibattito: atti del V Colloquio internazionale di paleografia greca (Cremona, 4-10 ottobre 1998) [Papyrologica Florentina 31], Florence 2000, 1, 219-238· 3, 151-178. • P. Degni, I manoscritti dello “scriptorium” di Gioannicio, Segno e Testo 6 (2008) 179-248. • S. Lucà, Attività scrittoria e culturale a Rossano: da s. Nilo a s. Bartolomeo da Simeri (secoli X-XII), στο: Atti del Congresso Internazionale su s. Nilo di Rossano (28 settembre - 1° ottobre 1986), Rossano – Grottaferrata 1989, 25-73. • P. Canart – J. Leroy, Les Manuscrits en style de Reggio: Étude paléographique et codicologique, στο: J. Glénisson – J. Bompaire – J. Irigoin (έκδ.), La paléographie grecque et byzantine (Colloque international sur la paléographie grecque et byzantine, Paris, 21-25 octobre 1974), Paris 1977, 241-261. • P. Canart, Les écritures livresques chypriotes du milieu du Xle siècle au milieu du XIIIe et le style palestino-chypriote "epsilon", Scrittura e civiltà 5 (1981) 17-76. • E. Gamillscheg, Fragen zur Lokalisierung der Handschriften der Gruppe 2400, JÖB 37 (1987) 313-321. • C. N. Constantinides – R. Browning, Dated Greek Manuscripts from Cyprus to the Year 1570 [Dumbarton Oaks Studies 30/Cyprus Research Centre Texts and Studies 18], Washington D.C. – Nicosia 1993. • G. Prato, I manoscritti greci dei secoli XIII e XIV: note paleografiche, στο: Paleografia e codicologia greca, Alessandria 1991, 1, 131-149· 2, 81-96 [= G. Prato, Studi di paleografia greca, Spoleto 1994, 115-131]. • D. Bianconi, Libri e mani. Sulla formazione di alcune miscellanee dell’età dei Paleologi, Segno e Testo 2 (2004) 311-363. • H. Hunger, Die sogenannte Fettaugen-Mode in griechischen Handschriften des 13. und 14. Jahrhunderts, BF 4 (1972) 105-113 [= Η. Hunger, Byzantinische Grundlagenforschung, London 1983, II]. • S. Kotzabassi, Scholarly Friendship in the Thirteenth Century: Patriarch Gregorios II Kyprios and Theodora Raoulaina, Parekbolai 1 (2011) 115-170. • I. Pérez-Martín, La “escuela de Planudes”: Notas paleográficas a una publicación reciente sobre los escolios euripideos, BZ 90 (1997) 73-96. • O. L. Smith, The Development of Demetrius Triclinius’ Script Style: Remarks on Some Criteria, Classica et Mediaevalia 45 (1994) 239-250. • I. Pérez-Martín, El “estilo Salonicense”: Un modo de escribir en la Salónica del siglo XIV, στο: G. Prato (έκδ.), I manoscritti greci tra riflessione e dibattito: atti del 5 Colloquio internazionale di paleografia (Cremona 4-10 ottobre 1998) [Papyrologica Florentina 31], Florence 2000, 311-331. • D. Bianconi, Tessalonica nell’età dei Paleologi. Le pratiche intellettuali nel riflesso della cultura scritta [Dossiers byzantins 5], Paris 2005. • D. Bianconi, La biblioteca di Cora tra Massimo Planude e Niceforo Gregora. Una questione di mani, Segno e Testo 3 (2005) 391-438. • J. Clérigues, Nicéphore Grégoras, copiste et superviseur du Laurentianus 70, 5, Revue d'histoire des textes 2 (2007) 21-47. • D. Bianconi, La "biblioteca" di Niceforo Gregora, στο: B. Άτσαλος – N. Τσιρώνη (έκδ.), Πρακτικά του ΣΤ’ Διεθνούς Συμποσίου Ελληνικής Παλαιογραφίας (Δράμα, 21-27 Σεπτεμβρίου 2003), Αθήνα 2008, 2, 225-233· 3, 1049-1059. • D. Bianconi, I libri di Niceforo Gregora. Un aggiornamento, στο: M. D'Agostino – L. Pieralli (έκδ.), Φιλόδωρος εὐμενείας. Miscellanea di studi in ricordo di mons. Paul Canart [Littera Antiqua 21], Città del Vaticano 2021, 29-61. • G. Prato – G. de Gregorio, Scrittura arcaizzante in codici profani e sacri della prima età paleologa, Römische historische Mitteilungen 45 (2003) 59-102. • L. Politis, Eine Schreiberschule im Kloster τῶν Ὁδηγῶν, BZ 51 (1958) 17-36, 261-287. • H. Hunger – O. Kresten, Archaisierende Minuskel und Hodegonstil im 14. Jahrhundert, JÖB 29 (1980) 187-236. • I. Pérez-Martín, El “Estilo Hodegos” y su proyección en las escrituras Constantinopolitanas, Segno e Testo 6 (2008) 389-458. • D. Harlfinger, Autographa aus der Palaiologenzeit, στο: W. Seibt (έκδ.), Geschichte und Kultur der Palaiologenzeit: Referate des Internationalen Symposions zu Ehren von Herbert Hunger (Wien, 30. November bis 3. Dezember 1994), Wien 1996, 43-50. • S. Kotzabassi, Kopieren und exzerpieren in der Palaiologenzeit, στο: A. Bravo García – I. Pérez Martín (έκδ.), The Legacy of Bernard de Montfaucon: Proceedings of the Seventh Colloquium of Greek Palaeography (Madrid – Salamanca, 15-20 September 2008) [Bibliologia 31], Turnhout 2010, 473-482. • B. Fonkič, Gli autografi del patriarca di Costantinopoli Philotheos Kokkinos, Bollettino della Badia Greca di Grottaferrata 53 (1999) 239-254. • S. Kotzabassi, Ein neues Autographon des Nikolaos Kabasilas: der Kodex Vatic. Palat. Gr. 211, JÖB 53 (2003) 187-194. • P. Canart – G. Prato, Les recueils organisés par Jean Chortasménos et le problème de ses autographes, στο: H. Hunger (έκδ.), Studien zum Patriarchatsregister von Konstantinopel Ι [Österreichische Akademie der Wissenschaften. Philosophisch-Historische Klasse, Sitzungsberichte 383], Vienna 1981, 115-178. • E. Lamberz, Das Geschenk des Kaisers Manuel II. an das Kloster Saint-Denis und der “Metochitesschreiber” Michael Klostomalles, στο: B. Borkopp – T. Steppan (έκδ.), Λιθόστρωτον. Studien zur byzantinischen Kunst und Geschichte. Festschrift für Marcell Restle, Stuttgart 2000, 155-165. • E. Lamberz, Johannes Kantakuzenos und die Produktion von Luxushandschriften in Konstantinopel in der frühen Palailogenzeit, στο: B. Άτσαλος – N. Τσιρώνη (έκδ.), Πρακτικά του ΣΤ’ Διεθνούς Συμποσίου Ελληνικής Παλαιογραφίας (Δράμα, 21-27 Σεπτεμβρίου 2003), Αθήνα 2008, 1, 133-157· 3, 982-1005. • B. Mondrain, Les écritures dans les manuscrits byzantins du XIVe siècle. Quelques problématiques, RSBN 44 (2007) 157-196.