Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές είναι σε θέση να:
-Προσδιορίζουν βασικές πτυχές της αντιρρητικής κατά του Ισλάμ ελληνόγλωσση γραμματεία κατά τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο
-Αναλύουν τα στάδια εξέλιξης της αντιρρητικής κατά του Ισλάμ γραμματείας
-Διακρίνουν μεταξύ αντιρρητικής γραμματείας και διαλόγου
-Εκτιμούν την ιστορία και τα πνευματικά αγαθά αλλά και τον αντίκτυπο της γραμματείας αυτής στον χριστιανικό και μουσουλμανικό κόσμο
Περιεχόμενο Μαθήματος
Ο ελληνικός κόσμος, όπως και ο ανατολικός Χριστιανισμός, συναντήθηκαν με το Ισλάμ από τις πρώτες ήδη δεκαετίες εμφάνισης του τελευταίου, σε μία ποικιλία μορφών πολεμικής και σκληρής αντιπαράθεσης, αλλά και διαλόγου και πολιτιστικής επικοινωνίας. Η συνάντηση αυτή, η οποία εξελίχθηκε σε μία πολιτικά και κοινωνικά διαφόρων αποχρώσεων συνύπαρξη, συμβίωση και αντιπαλότητα αιώνων, από τον 7ο έως τον 19ο αιώνα, όταν ο ελληνικός κόσμος αυτονομήθηκε από την οθωμανική αυτοκρατορία, συχνά εκφράστηκε στο διανοητικό πεδίο με μία συγκεκριμένη μορφή θεολογικών διαλόγων και αντιρρητικών συγγραφών, που καθόρισαν τις διαφορές και τις θέσεις των δύο θρησκειών.
Στην παρόν μάθημα αφενός μεν εξετάζουμε την βυζαντινή και μεταβυζαντινή γραμματεία για το Ισλάμ, που αναπτύχθηκε κατά τους μακρούς αιώνες συνάντησης του ελληνικού και χριστιανικού κόσμου της Ανατολής με τον μουσουλμανικό κόσμο, αφετέρου δε στρεφόμαστε προς τις πηγές, την ιστορία και τον πολιτισμό του Ισλάμ με μία νέα αντικειμενική και πηγαία οπτική της θρησκείας αυτής, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της σύγχρονης έρευνας.
Το μάθημα παρουσιάζει την εμπειρία μιας ολόκληρης ζωής του ελληνόφωνου χριστιανικού κόσμου της Ανατολής από την σχέση και συμβίωσή του με τον κόσμο του Ισλάμ, και δίνει στον αναγνώστη μία κατατοπιστική εικόνα για τις ποικίλες κατανοήσεις του Ισλάμ στο πέρασμα του χρόνου.
Λέξεις Κλειδιά
Βυζάντιο, Οθωμανική Αυτοκρατορία, αντιρρητική γραμματεία, Ισλάμ, Εσχατολογία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Aγγελική Ζιάκα, ΤΟ ΙΣΛΑΜ ΣΤΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ, ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΝΗ ΚΑΙ ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ
ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΑΛΟΓΟΣ, εκδ. ΠΑΜΑΚ, θεσσαλονίκη, 2016