ΣΗΜΕΙΩΤΙΚΗ

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΣΗΜΕΙΩΤΙΚΗ / SEMIOTICS
Κωδικός11337
ΣχολήΦιλοσοφική
ΤμήμαΙταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
ΚοινόΝαι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600000762

Πρόγραμμα Σπουδών: Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 69
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
Ιταλική Γλώσσα και ΦιλολογίαΚατ' Επιλογήν Υποχρεωτικά636

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΣΗΜΕΙΩΤΙΚΗ
Ακαδημαϊκό Έτος2023 – 2024
Περίοδος ΤάξηςΕαρινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Ώρες Εβδομαδιαία4
Ώρες Συνολικά52
Class ID
600229745
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
  • Ιταλικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Γενικές Προαπαιτήσεις
Ο φοιτητής να έχει παρακολουθήσει μαθήματα γλωσσολογίας
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Σκοπός του μαθήματος είναι α) να προσφέρει εξοικείωση με το αντικείμενο και τα εργαλεία της σημειωτικής θεωρίας και β) να εισάγει τους φοιτητές στη μελέτη του νοήματος των συμβολικών συστημάτων μέσα από αναλύσεις σε διάφορα συστήματα σημασίας (σχολικά εγχειρίδια, βίντεο διεθνών οργανισμών, κλπ). Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, ο φοιτητής θα είναι σε θέση να: (α) ορίζει την σημειωτική ως θεωρητικό και εφαρμοσμένο πεδίο (β) να αναφέρει τις διαφορετικές θεωρητικές απόψεις του πεδίου και να προβαίνει στην εφαρμογή τους μέσα από πρωτογενή επιστημονική έρευνα είτε αυτόνομα είτε ομαδικά (γ) να εφαρμόζει τη γνώση στην πράξη και να αναζητά, αναλύει και συνθέτει δεδομένα με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα περιλαμβάνει τρεις βασικές ενότητες. Στην πρώτη ενότητα επισημαίνεται η διευκρίνιση όρων της σημειωτικής ιστορίας και θεωρίας αλλά και η πολυσημία των όρων ‘πολιτισμός’ και ‘κουλτούρα’ σε σχέση με το πεδίο της σημειωτικής. Εξετάζονται, επίσης, τα θεωρητικά μοντέλα ανάλυσης κειμένου και εικόνας και η σύνδεσή τους με τη μαθησιακή διαδικασία. Το μάθημα στοχεύει στην εξοικείωση του φοιτητή με τα σημειωτικά εργαλεία ανάλυσης προκειμένου να τα εφαρμόσει στην τάξη ως μελλοντικός καθηγητής γλώσσας σε σχέση με την ανάλυση εικόνας και κειμένου και τη διαδικασία παραγωγής νοήματος. Στη δεύτερη ενότητα, ο φοιτητής καλείται να εφαρμόζει τη σημειωτική ανάλυση σε κείμενα (εικόνα και κείμενο) που προκύπτουν είτε από τον εκπαιδευτικό χώρο (σχολικά εγχειρίδια) είτε από τον ευρύτερο κοινωνικό χώρο (διεθνείς οργανισμοί) με εστίαση στη διερεύνηση αυτών των κειμένων ως φορέων πολιτισμού και αξιών (γραπτή εργασία και προφορική παρουσίαση – μπορεί να γίνει σε συνεργασία δύο ατόμων) Στην τρίτη ενότητα ο φοιτητής καλείται να σχολιάσει κριτικά, άρθρα από βιβλία γνωστών σημειολόγων (γραπτά και προφορικά-ατομική εργασία) όπως: α) Eco, U. (1991), Η σημειολογία στην καθημερινή ζωή, Θεσσαλονίκη: Μαλλιάρης, (β) Eco, U. (1990), Σημειώματα, Εκδ. οργ. Θεσσαλονίκης, (γ) Barthes, R. (1977), Μυθολογίες, Αθήνα: Κέδρος, κλπ. Επίσης, καλείται, προκειμένου να εξοικειωθεί με την ιδιαίτερη γλώσσα της σημειωτικής θεωρίας, να αποδώσει από τα ιταλικά στα ελληνικά κεφάλαια από το βιβλίο του U. Eco, La struttura assente (γραπτή άσκηση-ατομική εργασία). Τέλος, να δίνει πληροφορίες για τη σημειωτική ως θεωρία (προφορική παρουσίαση-ατομική εργασία) από τα υποχρεωτικά βιβλία μελέτης α. Χριστοδούλου, Α. (2014), Παιδεία, εκπαίδευση, αξίες. Σημειωτική προσέγγιση, Θεσσαλονίκη: University Studio Press. β. Barthes, R. (1988), Η ρητορική της εικόνας. Εικόνα, Μουσική, Κείμενο, Αθήνα: Πλέθρον (σελ. 41-61), γ. Barthes, R. (2014). Στοιχεία σημειολογίας, Μετ. Χαράλαμπος Μαγουλάς, Εκδ. Επέκεινα.
Λέξεις Κλειδιά
Σημειωτική, σημειωτικά συστήματα, σημειόσφαιρα, ισοτοπίες
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Διαφάνειες
  • Βιντεοδιαλέξεις
  • Πολυμεσικό υλικό
  • Διαδραστικές ασκήσεις
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Γίνεται χρήση ΤΠΕ στη διδασκαλία, στην εργαστηριακή εκπαίδευση και στην επικοινωνία με τους φοιτητές
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις522,1
Σεμινάρια80,3
Εργαστηριακή Άσκηση120,5
Άσκηση Πεδίου80,3
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων220,9
Εκπαιδευτικές επισκέψεις και παρακολούθηση συνεδρίων / σεμιναρίων / εκδηλώσεων80,3
Συγγραφή εργασίας / εργασιών401,6
Σύνολο1506
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η αξιολόγηση των φοιτητών ολοκληρώνεται με την τελική γραπτή αξιολόγηση, ενώ παράλληλα δίνεται η δυνατότητα συγγραφής και παρουσίασης ατομικής εργασίας (1 βαθμός). Ενδεικτικά, αναφέρονται παρακάτω κάποιες προτάσεις σύνταξης ατομικής εργασίας: 1. Σημειωτική ανάλυση ενός βίντεο διεθνούς οργανισμού (γραπτή εργασία και προφορική παρουσίαση – μπορεί να γίνει σε συνεργασία δύο ατόμων) 2. Κριτικός σχολιασμός άρθρων από τα βιβλία του Umberto Eco (γραπτά και προφορικά-ατομική εργασία): α) Eco U. (1991), Η σημειολογία στην καθημερινή ζωή, Θεσσαλονίκη: Μαλλιάρης (β) Eco U. (1990), Σημειώματα, Εκδ.οργ.Θεσσαλονίκης (γ) Barthes, Roland (1977). Μυθολογίες. Αθήνα: Κέδρος 3. Απόδοση από τα ιταλικά στα ελληνικά κεφαλαίων από το βιβλίο του U.Eco, La struttura assente (γραπτή άσκηση-ατομική εργασία) 4. Μελέτη των βιβλίων (προφορική παρουσίαση-ατομική εργασία) α. Χριστοδούλου Α. (2014). Παιδεία, εκπαίδευση, αξίες. Σημειωτική προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: University Studio Press. β. Barthes Roland (1988). Η ρητορική της εικόνας. Εικόνα, Μουσική, Κείμενο. Αθήνα: Πλέθρον (σελ. 41-61) γ. Barthes Roland (2014). Στοιχεία σημειολογίας. Μετ. Χαράλαμπος Μαγουλάς. Εκδ. Επέκεινα.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Δημόσια Παρουσίαση (Συμπερασματική)
  • Έκθεση / Αναφορά (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Εργαστηριακή Εργασία (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Λαγόπουλος Α.- Boklund K. (2016), Θεωρία Σημειωτικής, Αθήνα: Πατάκης Eco U. (1991), Η σημειολογία στην καθημερινή ζωή, Θεσσαλονίκη: Μαλλιάρης Eco U. (1990), Σημειώματα, Εκδ.οργ.Θεσσαλονίκης Barthes, Roland (1977). Μυθολογίες. Αθήνα: Κέδρος Χριστοδούλου Α. (2014). Παιδεία, εκπαίδευση, αξίες. Σημειωτική προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: University Studio Press. Barthes Roland (1988). Η ρητορική της εικόνας. Εικόνα, Μουσική, Κείμενο. Αθήνα: Πλέθρον (σελ. 41-61) Barthes Roland (2014). Στοιχεία σημειολογίας. Μετ. Χαράλαμπος Μαγουλάς. Εκδ. Επέκεινα.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Eco U. (2006), Dire quasi la stessa cosa, Milano: Bompiani
Τελευταία Επικαιροποίηση
18-02-2023