Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι φοιτητές αναμένεται ότι θα εξοικειωθούν με την επιστημονική ορολογία και τη βασική βιβλιογραφία γύρω από το θέμα, τόσο μέσα από τα έργα αναφοράς όσο και μέσα από νέες προσεγγίσεις και νέα ευρήματα. Επιπλέον, οι φοιτητές θα μπορούν να ανακαλούν σημαντικά ελληνικά ιερά και να συσχετίζουν με τη λατρεία των Ολύμπιων θεών, αλλά και να συζητούν τους ιδρυτικούς μύθους των ιερών στο πλαίσιο της πολιτικής και ιστορικής συγκυρίας που τους καθιέρωσε. Τέλος, θα μπορούν να συζητούν τα βασικά χαρακτηριστικά των αρχαίων ελληνικών θρησκευτικών γιορτών και τα στάδια αυτών. Προαιρετικές εργασίες για το μάθημα θα είναι διαθέσιμες για όσους φοιτητές και όσες φοιτήτριες ενδιαφέρονται να εμβαθύνουν σε ειδικότερα θέματα τη αρχαίας Ελληνικής θρησκείας.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Στόχος του μαθήματος είναι να παρουσιάσει θέματα που σχετίζονται με την άσκηση της λατρείας στα αρχαία ελληνικά ιερά (θεοί και οι υποστάσεις τους, ιερά, λατρευτικά κτήρια, βωμοί, ιερατείο, εορτές και πανηγύρεις, αναθήματα κ.λ.π.)
Εβδομάδα #1 Θρησκευτικές γιορτές και τελετουργίες των Πρώιμων Ιστορικών Χρόνων
Εβδομάδα #2 Τα ιερά των Κυκλάδων: οι λατρευόμενοι θεοί, τα αναθήματα και οι θρησκευτικές γιορτές
Εβδομάδα #3 Οι θρησκευτικές γιορτές στην Αθήνα και την Αττική
Εβδομάδα #4 Τα περιαστικά ιερά της Αττικής – Άρτεμης, Ήφαιστος, Θησέας και η λατρεία των ηρώων
Εβδομάδα #5 Χθόνιες λατρείες και ελευσίνια Μυστήρια
Εβδομάδα#6 Η λατρεία του Διός - Ερμής, Διόνυσος - Δεντρολατρεία
Εβδομάδα #7 Πανελλήνιες γιορτές και αθλητικοί αγώνες: Δίας, Απόλλων, Ποσειδών
Εβδομάδα #8 Η λατρεία της Ήρας στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο
Εβδομάδα #9 Ασκληπιός και θεοί θεραπευτές
Εβδομάδα #10 Παρουσιάσεις προφορικών εργασιών από τους φοιτητές
Εβδομάδα #11 Παρουσιάσεις προφορικών εργασιών από τους φοιτητές
Εβδομάδα #12 Συγκριτική θεώρηση των στοιχείων των προηγούμενων μαθημάτων και σύνοψη των παρατηρήσεων και συμπερασμάτων
Εβδομάδα #13 Επανάληψη και προετοιμασία για τις εξετάσεις
Λέξεις Κλειδιά
Λατρεία, θρησκεία, τελετουργίες, θυσία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
W. Burkert, Αρχαία Ελληνική Θρησκεία. Αρχαϊκή και Κλασική Εποχή, Αθήνα 1993, σελ. 102-128, 142-151, 193-214, 467-504. (Κωδικός Ευδόξου: 50660329)
L. Bruit Zaidman και P. Schmitt Pantel, Η θρησκεία στις ελληνικές πόλεις ης κλασικής εποχής, μεταφρ. Κ. Μπούρας, Αθήνα 2016, σελ. 101-137.
Α. Μαζαράκης Αινιάν, Όμηρος και Αρχαιολογία, Αθήνα: Ινστιτούτο βιβλίου Λ. Καρδαμίτσα 2000, σελ. 64-96 και 179-198. (Κωδικός Ευδόξου: 24495)
F. de Poligniac, Η γέννηση της αρχαίας ελληνικής πόλης. Λατρείες, χώρος και κοινωνία (8ος – 7ος αιώνας), μετάφραση Ν. Κυριαζόπουλος, Αθήνα 2000, σελ. 35-76.
R. Parker, Η θρησκεία στην αρχαία Αθήνα. Ιστορική επισκόπηση, μετάφρ. Γ. Τριανταφυλλίδη, Αθήνα 2005, 66-81, 138-152 (Κωδικός Ευδόξου: 21627)
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
E. Simon, Festivals of Attica. An archaeological commentary, Madison, Wisconsin 1983.
J. Neils (επιμ.), Goddess and polis: the Panathenaic Festival in ancient Athens, 1992.
Pedley, J.G., 2005. Sanctuaries and the sacred in the ancient Greek world , Cambridge.
J. Whitley, The Archaeology of Ancient Greece, Cambridge University Press, 2001, σελ. 134-167, 223-230, 294-313.
N. Marinatos and R. Hägg (επιμ.), Greek Sanctuaries: New Approaches, London and New
York: Routledge, 1993, κεφ. 7 (The Heraion at Samos), κεφ. 11 (What were Greek sanctuaries? A Synthesis)
Σ. Δάκαρης, Archaeological Guide to Dodona, Ioannina 1971.
Ο κύκλος των Μουσείων, Κοινοφελές Ίδρυμα Ι. Σ. Λάτση https://www.latsis-foundation.org/ell/e-library
Γ. Σακελλαράκης και Ε. Σαπουνά-Σακελλαράκη, Το Ιδαίο Άντρο: ιερό και μαντείο, Αθήνα 2013.
Γ. Κουράγιος, Δεσποτικό: το ιερό του Απόλλωνα, Αθήνα 2009.