Δομή και υποκείμενο στον Στρουκτουραλισμό από τον F. de Saussure στον L. Althusser

Γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου.

1. Λ. Αλτουσέρ, Θέσεις, μτφρ. Ξ. Γιαταγάνας, Αθήνα: Θεμέλιο, 1999 [κωδικός Ευδόξου: 25723]. 2. F. de Saussure, Μαθήματα γενικής γλωσσολογίας, μτφρ. Φ. Αποστολόπουλος, Αθήνα: Παπαζήσης, 1979 [κωδικός Ευδόξου: 30206].

Ι. ΠΗΓΕΣ Althusser L., Pour Marx, Paris, Maspero, 1965, réédition Paris, La Découverte, 1986. ―, Sur la philosophie, Paris, Gallimard, 1994. ―, Écrits philosophiques et politiques, Paris, Stock/IMEC, 1994-1995, 2 volumes. Althusser L., Balibar E., Establet R., Macherey P., Rancière J., Lire Le Capital, Paris, Maspero, 1965 ; Presses universitaires de France, 1996, 2e éd., 2008. Barthes R., Œuvres complètes, nouvelle édition revue, corrigée et présentée, Paris, Seuil, 2002, 5 volumes. 1. Livres, textes, entretiens, 1942-1961. 2. Livres, textes, entretiens, 1962-1967. 3. Livres, textes, entretiens, 1968-1971. 4. Livres, textes, entretiens, 1972-1976. 5. Livres, textes, entretiens, 1977-1980. Deleuze G., L’île déserte. Textes et entretiens 1953-1974, Paris, Minuit, 2002. ―, Deux régimes de fous. Textes et entretiens 1975-1995, Paris, Minuit, 2003. ―, Lettres et autres textes, Paris, Minuit, 2015. Foucault M., Les Mots et les choses. Une archéologie des sciences humaines, Paris, Gallimard, 1966, réédition, 1984. ―, Dits et écrits, Paris, Gallimard, 2001, 2 volumes. 1. 1954-1975. 2. 1976-1988. ―, L’Herméneutique du sujet : Cours au Collège de France. 1981-1982, Paris, Seuil/Gallimard, 2001. ―, Subjectivité et vérité : Cours au Collège de France. 1980-1981, Paris, Seuil/Gallimard, 2014. Lacan J., Écrits, texte intégral, Paris, Points, 2014, 2 volumes. Lévi-Strauss C., Les Structures élémentaires de la parenté, Paris, Presses Universitaires de France, 1949, nouv. éd. revue et corrigée, La Haye-Paris, Mouton, 1967. ―, Anthropologie structurale, Paris, Plon, 1958. ―, La pensée sauvage, Paris, Plon, 1962. ―, Mythologiques : Le cru et le cuit, Paris, Plon, 1964. ―, Anthropologie structurale II, Paris, Plon, 1973. ―, Œuvres, Paris, Gallimard, Bibliothèque de la Pléiade, 2008. Saussure F. de, Cours de linguistique générale, publié par Charles Bailly et Albert Séchehaye avec la collaboration de Albert Riedlinger, éd. critique préparée par Tullio de Mauro, postface de Louis-Jean Calvet, Paris, Payot & Rivages, 1995 (1ère éd., 1916). ―, Écrits de linguistique générale, éd. par Simon Bouquet, Rudolf Engler et Antoinette Weil, Paris, Gallimard, 2002. ―, Science du langage. De la double essence du langage et autres documents du ms. BGE Arch. de Saussure 372. Edition critique partielle mais raisonnée et augmentée des Écrits de linguistique générale, édité par R. Amacker, Genève, Droz, 2011 (coll. « Publications du Centre Ferdinand de Saussure », 7). ―, Recueil des publications scientifiques, réimpression de l’édition de Genève, 1922, Genève, Slatkine Reprints, 2011. ΙI. ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ Αλτουσέρ Λ., Απάντηση στον Τζων Λιούις, μτφρ. Κ. Μητσοτάκη, Αθήνα, Θεμέλιο, 1977. ―, Στοιχεία αυτοκριτικής (Ιούνιος 1972), μτφρ. - επιμ. Τ. Καφετζή, Αθήνα, Πολύτυπο, 1983. ―, Δύο Δοκίμια: Ο μετασχηματισμός της φιλοσοφίας, μτφρ. Σ. Λαπατσιώρας, Η μοναξιά του Μακιαβέλι, μτφρ. Α. Ελεφάντης, Αθήνα, Πολίτης, 1992. ―, Φιλοσοφικά, μτφρ. Α. Ελεφάντης, Αθήνα, Πολίτης, 1994. ―, Μοντεσκιέ. Πολιτική και ιστορία, μτφρ. Φ. Σιατίτσας, επιμ. Α. Στυλιανού, Αθήνα, Πλέθρον, 2005. ―, Για τον Μαρξ, μτφρ. Τ. Μπέτζελος, Αθήνα, Εκτός γραμμής, 2015. ―, Για το «κοινωνικό συμβόλαιο», μτφρ. Τ. Μπέτζελος, Αθήνα, Νήσος, 2015. ―, Ο Μακιαβέλι και εμείς, μτφρ. - επιμ. Μ. Λάμπρου, Αθήνα, Νήσος, 2016. Althusser L., Balibar E., Establet R., Macherey P., Rancière J., Να διαβάσουμε Το Κεφάλαιο, μτφρ. Δ. Δημούλης, Χ. Βαλλιάνος, Β. Παπαοικονόμου, επιμ. Δ. Δημούλης, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2003. Barthes R., Μυθολογίες. Μάθημα: Εναρκτήρια παράδοση στην έδρα της Φιλολογικής Σημειολογίας της Λογοτεχνίας στο Collège de France, 7.01.1977, μτφρ. Κ. Χατζηδήμου, Ι. Ράλλη, Αθήνα, Κέδρος - Ράππα, 1979. ―, Η επικράτεια των σημείων, μτφρ. Κ. Παπαϊακώβου, Αθήνα, Κέδρος - Ράππα, 1980, 4η έκδ., 2001. ―, Ο βαθμός μηδέν της γραφής. Νέα κριτικά δοκίμια, μτφρ. Κ. Παπαϊακώβου, Αθήνα, Κέδρος - Ράππα, 1987. ―, Συμβάντα, μτφρ. Μ. Καρακώστα, Αθήνα, Κέδρος - Ράππα, 1990. Deleuze G., Ο Προυστ και τα σημεία, μτφρ. Κ. Χατζηδήμου, Ι. Ράλλη, Αθήνα, Κέδρος - Ράππα, 1977. ―, Φουκώ, μτφρ. Τ. Μπέτζελος, Αθήνα, Πλέθρον, 2005. ―, «Πώς αναγνωρίζουμε τον Στρουκτουραλισμό;», στο Φ. Σατελέ (επιμ.), Η Φιλοσοφία. Τόμος Δ΄: Ο εικοστός αιώνας, μτφρ. Κ. Παπαγιώργης, Αθήνα, 1985, σ. 323-361. Foucault M., Η τάξη του λόγου. Εναρκτήριο μάθημα στο Collège de France, 1970, μτφρ. Μ. Χριστίδης, Αθήνα, Ηριδανός, χ.χ. ―, Οι λέξεις και τα πράγματα: μια αρχαιολογία των επιστημών του ανθρώπου, μτφρ. Κ. Παπαγιώργης, Αθήνα, Γνώση, 1986. ―, Η αρχαιολογία της γνώσης, μτφρ. Κ. Παπαγιώργης, Αθήνα, Εξάντας, 1987. ―, Η μικροφυσική της εξουσίας, μτφρ. - επιμ. Λ. Τρουλινού, Αθήνα, Ύψιλον, 1991, 2η έκδ., 2005. ―, Επιλογή από τα Dits et écrits, μτφρ. - ανθολόγηση Θ. Λάγιος, Αθήνα, Στιγμή, 2011. ―, Ετεροτοπίες και άλλα κείμενα, μτφρ. Τ. Μπέτζελος, Αθήνα, Πλέθρον, 2012. ―, Σκέψεις γύρω από τον Μαρξισμό, τη Φαινομενολογία και την εξουσία: αδημοσίευτη συνέντευξη του M. Foucault στους Colin Gordon και Paul Patton, 3 Απριλίου 1978, μτφρ. - επιμ. Θ. Λάγιος, Αθήνα, Futura, 2013. Λακάν Ζ., Το Σεμινάριο, Βιβλίο XI: Οι τέσσερις θεμελιακές έννοιες της ψυχανάλυσης, μτφρ. Α. Σκαρπαλέζου, επιμ. Γ. Χειμωνάς, Αθήνα, Κέδρος - Ράππα, 1982. ―, Η διδασκαλία μου, μτφρ. Ρ. Μπλανσέ, Ν. Λινάρδου-Μπλανσέ, Αθήνα, Εκκρεμές, 2009. ―, Encore/Ακόμη. Σεμινάριο εικοστό (1972-1973), δίγλωσση έκδοση, μτφρ. Β. Σκολίδης, Αθήνα Ψυχογιός, 2011. Lévi-Strauss C., Άγρια σκέψη, μτφρ. Ε. Καλπουρτζή, επιμ. Α. Κυριακίδου-Νέστορος, Αθήνα, Παπαζήσης, 1977. ―, Μύθος και νόημα, μτφρ. Β. Αθανασόπουλος, Αθήνα, Καρδαμίτσα, 1986. ―, Μυθολογικά: το ωμό και το μαγειρεμένο, μτφρ. Μ. Λώμη, Αθήνα, Αρσενίδης, 2001 . ―, Δομική ανθρωπολογία, μτφρ. Θ. Παραδέλλης, Αθήνα, Κέδρος, 2010. ΙΙΙ. ΜΕΛΕΤΕΣ Angermuller J., Le champ de la théorie. Essor et déclin du structuralisme en France, Paris, Hermann, 2013. Assoun P.-L., Lacan, Paris, Presses Universitaires de France, 2015. Auzias J.-M., Structuralisme et marxisme, Paris, Union Générale d’Édition, 1970. Balibar E., Écrits pour Althusser, Paris, La Découverte, 1990. Berman A., From the new criticism to deconstruction: the reception of structuralism and post-structuralism, Urbana, University or Illinois Press, 1988. Bouquet S., Introduction à la lecture de Saussure, Paris, Payot, 1997. Broekman J. M., Structuralism. Moscow – Prague – Paris, Dordrecht, Reidel, 1974. Bronckart J.-P., Bulea E., Bota C. (éd.), Le Projet de Ferdinand de Saussure, Genève-Paris, Droz, 2010. Dekens O., Le structuralisme, Paris, Armand Colin, 2015. Dosse F., Histoire du structuralisme, Paris, La Découverte, 2012, 2 volumes. 1. Le champ du signe, 1945-1966. 2. Le chant du cygne, 1967 à nos jours. Ducrot O., Todorov T., Sperber D., Safouan M., Wahl F., Qu’est-ce que le structuralisme ?, Paris, Seuil, 1973 (coll. « Points Essais »), 5 volumes. 1. Le Structuralisme en linguistique. 2. Poétique. 3. Le Structuralisme en anthropologie. 4. Le Structuralisme en psychanalyse. 5. Philosophie. Gadet F., Saussure : une science de la langue, Paris, Presses Universitaires de France, 1987 ; 3e éd., 1996. Hénaff M., Claude Lévi-Strauss et l’anthropologie structurale, Paris, Points, 2011. Ingram D. (ed.), Critical Theory to Structuralism. Philosophy, Politics and the Human Sciences, Oxon, New York, Routledge, 2014. Julien P., Pour lire Jacques Lacan, Paris, Seuil, 1995 (coll. « Points Essais »). Kearney R., Modern movements in European philosophy: Phenomenology, Critical theory, Structuralism, Manchester, Manchester University Press, 1986, 2nd ed., 1994. Keck F., Lévi-Strauss et la pensée sauvage, Paris, Presses Universitaires de France, 2004. Krtolica I., Gilles Deleuze, Paris, Presses Universitaires de France, 2015. Kurzweil E., The Age of Structuralism: Lévi-Strauss to Foucault, New York, Columbia University Press, 1980. Lavers A., Roland Barthes: Structuralism and After, Cambridge, Mass., Harvard University Press, 1982. Lordon F., La société des affects. Pour un structuralisme des passions, Paris, Seuil, 2013. Macherey P., De Canguilhem à Foucault. La force des normes, Paris, La Fabrique, 2009. Pettit P., The concept of structuralism: a critical analysis, Dublin, Gill and Macmillan, 1975. Sturrock J. (ed.), Structuralism and Since. From Lévi-Strauss to Derrida, Oxford, UK, Oxford University Press, 1981. Veyne P., Comment on écrit l’histoire suivi de Foucault révolutionne l’histoire, Paris, Seuil, 1979 (coll. « Points Histoire »). ―, Foucault. Sa pensée, sa personne, Paris, Albin Michel, 2008. Zourabichvili F., Sauvagnargues A., Marrati P., La philosophie de Deleuze, Paris, Presses Universitaires de France, 2011.