G.W.F. Hegel: ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςG.W.F. Hegel: ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ / G.W.F. Hegel: Natural Law and political science in Outline: elements of the philosophy of right" (1821)
ΚωδικόςΦ373
ΣχολήΦιλοσοφική
ΤμήμαΦιλοσοφίας και Παιδαγωγικής
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό, 2ος / Μεταπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
Υπεύθυνος/ηΘεόδωρος Πενολίδης
ΚοινόΝαι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID280009512

Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής (2011-σήμερα)

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 1
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
ΚορμόςΥποχρεωτικό Κατ' Επιλ. ΚατεύθυνσηςΧειμερινό/Εαρινό-6
ΦιλοσοφίαΥποχρεωτικό Κατ' Επιλ. ΚατεύθυνσηςΧειμερινό/Εαρινό-6

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςG.W.F. Hegel: ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
Ακαδημαϊκό Έτος2017 – 2018
Περίοδος ΤάξηςΕαρινή
Class ID
600121553
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
  • Αγγλικά (Εξέταση)
  • Γερμανικά (Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Να γνωρίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά της φιλοσοφικής έρευνας Να μάθουν διάφορους τρόπους συλλογής βιβλιογραφικών δεδομένων Να ευαισθητοποιηθούν σε μεθοδολογικά και πρακτικά ζητήματα που μπορεί να προκύψουν από την εμπλοκή του ερευνητή στο πεδίο που μελετά Να εξασκηθούν στην ανάλυση και την ερμηνεία φιλοσοφικών έργων
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Α. Το αντικείμενο της Φιλοσοφίας του Δικαίου είναι κατά τον Hegel η Ιδέα του δικαίου, τουτέστιν η Ελευθερία. Η Ιδέα αυτή ορίζεται ως η ενότητα της έννοιας και της αντικειμενικής ύπαρξής της ή ως η ενότητα της μορφής και του περιεχομένου της. Η μορφή της ιδέας της ελευθερίας αντιστοιχεί προς την έννοια της Βούλησης· το περιεχόμενό της αντιστοιχεί, απεναντίας, προς εκείνες τις ενεργείᾳ πραγματικές μορφές του δικαίου, τις οποίες η βούληση προσδίδει στον εαυτό της. Β. Το περιεχομένου της Φιλοσοφίας του Δικαίου δεν διαιρείται εξωτερικά από την διάνοια, αλλά ιδρύεται από έναν παραγωγικό κατ’ ενεικόνισιν λογισμό, ο οποίος συμπίπτει με την ίδια την εξέλιξη της καθ’ εαυτήν και προς εαυτήν ελεύθερης Βούλησης. Κάθε επιμέρους διορισμός της βούλησης ανοίγει, ως εκ τούτου, στο δίκαιο μία συστατική γι’ αυτό προοπτική, συγχρόνως όμως ορίζεται και ως μία μορφή συντέλεσης του Ενθαδικού-Είναι της ίδιας της Βούλησης. Γ. Επομένως, η βούληση εμφανίζεται, πρώτον, ως η άμεση, αφηρημένη ταυτότητα του προσώπου, το οποία ενθέτει το Ενθαδικό-Είναι του στο εξωτερικό, άμεσο πράγμα. Το δίκαιο της βούλησης είναι εδώ το αφηρημένο δίκαιο. Δεύτερον, η βούληση, καθώς εγκαταλείπει το πράγμα ως την φαύλη εκπραγμάτωσή της, επιστρέφει από την αμεσότητα στον εαυτό της ή ενεικονίζεται εντός του εαυτού της. Αυτή η εν εαυτῄ ενεικονιζόμενη βούληση διανοίγει εντός της έναν ορίζοντα εσωτερικότητας, ο οποίος εισηγείται στην ίδια την διάσταση της υποκειμενικότητά της. Αφού η βούληση έχει επιστρέψει εντός του εαυτού της, η καθολικότητά της αποχωρίζεται από την ίδια και εκτίθεται τόσο ως το Αγαθό, τουτέστιν ως το ενδιάθετο Ιδεώδες του Βούλεσθαι, όσο και ως ο κόσμος ενός εξωτερικού ανθιφεστώτος. Ο σκοπός ορίζεται περαιτέρω ως η συνένωση αυτής της διαφοράς και συνυφαίνεται με την ιδιάζουσα μερικότητα της βούλησης, η οποία μεταβιβάζει την υποκειμενικότητα του βούλεσθαι στο αντικειμενικό. Στον ουσιακό ορίζοντα της Ηθικότητας, η ενότητα της έννοιας και του Ενθαδικού-Είναι της παραμένει όμως ψιλό αίτημα ή μόνον ενότητα υπό μορφή διαφοράς. Τρίτον, η ενότητα αποκαθίσταται ως ολότητα μόνον όταν η βούληση αρνείται την ουσιακή εσωτερικότητα, ήτοι την αφηρημένη σύλληψη του εαυτού της. Αυτό συντελείται στην σφαίρα της πολιτικής Ηθικότητας, στην οποία η καθολικότητα της βούλησης θα αποκτήσει διά μέσου της αυτοσυνείδησης και της υποκειμενικότητάς της την προσφυή ενθαδική πραγματικότητα, υλοποιώντας την Ιδέα της ελευθερίας στο πλαίσιο μίας σύνθεσης αναγκαιότητας και υποκειμενικότητας, η οποία δεν είναι άλλη από το Κράτος.
Λέξεις Κλειδιά
δίκαιο, κράτος, βούληση
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Επικοινωνία μέσω διαδικτύου
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων602,4
Συγγραφή εργασίας / εργασιών602,4
Εξετάσεις100,4
Σύνολο1305,2
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Συγγραφή πρακτικών και γραπτές εξετάσεις
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Δημόσια Παρουσίαση (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Έκθεση / Αναφορά (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Hegel, Φιλοσοφία του δικαίου,2012, Νομική Βιβλιοθήκη ΑΕΒΕ
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
- Αντωνοπούλου, Μαρία, Οι κλασικοί της κοινωνιολογίας. Κοινωνική θεωρία και νεότερη κοινωνία, στην ηλεκτρονική του μορφή όπως αυτή παρέχεται στο http://library.panteion.gr:8080/dspace/bitstream/123456789/552/1/antonopoulou.pdf. (ημ. πρόσβασης 1.12.2010) - Aron,Raymond, Η εξέλιξη της κοινωνιολογικής σκέψης, τόμος Α’, μετ. Μ.Λυκούδης, Γνώση, Αθήνα, 1994. - Avineri, Shlomo, Hegel’s theory of the modern state, Cambridge university Press, Cambridge, ¹º2003. - Fraser, Ian, “Hegel and Marx on needs: the making of a monster”, The Marx-Hegel connection, T. Burns and I. Fraser (ed), MacMillan Press Ltd, London, 2000. - Hegel, G.W.F., Outlines of the Philosophy of Right, trans. T.M. Knox, Oxford University Press, Oxford, ²2008. - Heywood, Andrew, Πολιτικές ιδεολογίες, μετ. Κουτρής Χ., Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη, 2007. - Houlgate Stephen, An introduction to Hegel. Freedom, truth and history, Blackwell publishing, Oxford, ²2005. - Knowles, Dudley, Routledge philosophy guide book to Hegel and the philosophy of right, Routledge, London, 2002. - Κονιόρδος,Σ., Η θέση του Βέμπερ για την προτεσταντική ηθική της εργασίας, ΕΑΠ, Πάτρα, 2002. - Lallement,Michel, Ιστορία των κοινωνιολογικών ερευνών, μετ. Μ. Λυκούδης, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2001. - Μαρκούζε, Χέρμπερτ, Λόγος και επανάσταση. Ο Χέγκελ και η γένεση της κοινωνικής θεωρίας, μετ. Γερ. Λυκιαρδόπουλος, Ύψιλον, Αθήνα, ²1999. - Marx, Karl, Κριτική της εγελιανής φιλοσοφίας του Κράτους και του Δικαίου, Εισαγωγικό σημείωμα, μετάφραση Μπ. Λυκούδης, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα, 1978. - Redding, Paul, "Georg Wilhelm Friedrich Hegel", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2014 Edition), Edward N. Zalta (ed.), URL = . - Sayers, Sean, Marxism and human nature, Routledge, London, 1998. - Taylor, Charles, Hegel, Cambridge University press, Cambridge, ¹³1999. - Timasheff,N.S. and Theodorson,G.A., Ιστορία των κοινωνιολογικών θεωριών, μετ. Δ. Γ. Τσαούση, Gutenberg, Αθήνα, 2005. - Wood, A., Hegel’s ethical thought, Cambridge University Press, Cambridge, 1990. - Zizek, Slavoj, Less than nothing, Hegel and the shadow of dialectical materialism, Verso, NY, 2012. G. W. F. Hegel, Επιστήμη της Λογικής – Η ουσία (α), μετάφραση, σημειώσεις, επιλεγόμενα: Θεόδωρος Πενολίδης, Εκδόσεις Κράτερος, Θεσσαλονίκη, 2010. ____ G. W. F. Hegel, Η επιστήμη της Λογικής (από την Εγκυκλοπαίδεια των φιλοσοφικών επιστημών, §§ 1-244), Εισαγωγή – Μετάφραση – Σχόλια: Γιάννη Τζαβάρα, Εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα – Γιάννινα. ____ Γιόαχιμ Ρίττερ, Ο Έγελος και η γαλλική επανάσταση. Πρόλογος, μετάφραση, εργογραφία, βιβλιογραφία: Γιώργος Φαράκλας, Εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα, 1999. ____ Ζαν – Ζακ Ρουσσώ, Πραγματεία περί της καταγωγής και των θεμελίων της ανισότητας ανάμεσα στους ανθρώπους, μετάφραση: Μέλπω Αλεξίου-Καναγκίνη, Κώστας Σκορδύλης, Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα, 2010. ____ Ζαν-Πιέρ Λεφέβρ – Πιέρ Μασερέ, Ο Έγελος και η κοινωνία, Μετάφραση: Γιώργος Φαράκλας, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα, 2006. ____ Θεόδωρος Πενολίδης, Μέθοδος και συνείδηση, Εκδόσεις Μεταίχμιο, Αθήνα, 2004. ____ Ιμμάνουελ Καντ, Κριτική του Καθαρού Λόγου, Εισαγωγή – μετάφραση – σχόλια: Αναστάσιος Γιανναράς, Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα. ____ Ιμμάνουελ Καντ, Κριτική του πρακτικού Λόγου, Μετάφραση, σημειώσεις, επιλεγόμενα: Κώστας Ανδρουλιδάκης, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα, 2004. ____ Ιμμάνουελ Καντ, Τα θεμέλια της μεταφυσικής των ηθών, Εισαγωγή – μετάφραση – σχόλια: Γιάννης Τζαβάρας, Εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα – Γιάννινα, 1984. ____ Ιμμάνουελ Καντ, Κριτική της κριτικής δύναμης, Εισαγωγή – Μετάφραση – Σχόλια: Κώστας Ανδρουλιδάκης, Εκδόσεις Ιδεόγραμμα, Αθήνα, 2002. ____ Λέο Στράους, Φυσικό δίκαιο και ιστορία, μετάφραση: Στέφανος Ροζάνης και Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος, Εκδόσεις Γνώση, Αθήνα1988. ____ Η Φαινομενολογία του Πνεύματος του Γκ. Β. Φ. Χέγκελ, Ερμηνευτικές Προσεγγίσεις (συλλογικό), επιμ. Κωνσταντίνος Καβουλάκος, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα, 2009. Αγγλική ____ G.W.F. Hegel, Philosophy of Right, translated with notes by T. M. Knox, New York: Oxford University Press, 1952. ____ Adriaan Peperzak, Philosophy and Politics: A Commentary on the Preface to Hegel’s ‘Philosophy of Right, 1987. ____ Immanuel Kant, Critique of Pure Reason, translated and edited by Tom Guyer and Allen Wood, Cambridge university Press, New York, 1998. ____ Manfred Riedel, Between Tradition and Revolution: The Hegelian Transformation of Political Philosophy, Cambridge University Press, 2011. ____ Stephen Houlgate, An introducti
Τελευταία Επικαιροποίηση
14-07-2015