Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Κατανόηση και εφαρμογές της εξελικτικής σκέψης στη διδασκαλία της Βιολογίας. Χρησιμοποίηση της εξελικτικής/πληθυσμιακής θεώρησης ως τρόπος ερμηνείας πολλών βιολογικών προσεγγίσεων.
Η εξελικτική βιολογία ως συνεκτικός ιστός μεταξύ αρκετά απομακρυσμένων επιστημονικών πεδίων και τρόποι συνεισφοράς στην διεπιστημονική προσέγγιση για τη διδασκαλία επιστημών της φύσης.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Προβιολογική εξέλιξη & θεωρίες για την προέλευση της ζωής. Η σημασία των μαζικών εξαφανίσεων στην εξελικτική διαδικασία. Oμοιομορφία και ποικιλομορφία. Γενετική συνέχεια και αλλαγή. Μετάλλαξη και γενετική ποικιλότητα. Διαφοροποίηση. Προσαρμογή και προσαρμοστικότητα. Δαρβινισμός & νεοδαρβινική προσέγγιση. Η έννοια της φυσικής επιλογής. Τα είδη της Φ.Ε.: φυσιολογικοποιούσα, ισοζυγούσα και κατευθύνουσα (ανάπτυξη παραδειγμάτων από το εργαστήριο και τη φύση). Τεχνητή επιλογή. Συχνοεξαρτώμενη επιλογή. Τυχαία γενετική απόκλιση και αρχή του ιδρυτή. Πληθυσμοί, φυλές, υποείδη, ημιείδη, υπερείδη και αδελφά ή κρυπτικά είδη. Ασυνέχεια των ατόμων και των ομάδων τους. Μηχανισμοί αναπαραγωγικής απομόνωσης (προ- και μετα-συζευτικοί). Παρθενογενετικοί οργανισμοί και εξελικτική διαδικασία. Ειδογένεση και πρότυπα σχηματισμού των ειδών. Η έννοια του βιολογικού είδους. Εξελικτικά πρότυπα. Η εξέλιξη ως δημιουργική διαδικασία: προβληματισμοί για τις έννοιες της προόδου, της «οπισθοδρόμησης» ή της αλλαγής. Μοριακές τεχνικές στη μελέτη των πληθυσμών. Σύγχρονες απόψεις για τις έννοιες του γενοτύπου και του φαινοτύπου σε σχέση με το περιβάλλον. Στοιχεία - Αρχές της γενετικής πληθυσμών. Ελέλιξη του ανθρώπου και της ιδιαίτερης κοινωνικότητάς του.
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1.Mayr E. (Ελληνική έκδοση) (2001). Τι Είναι η Εξέλιξη; Εκδόσεις Κάτοπτρο, Αθήνα.
2. Campbell, Reece et al. (Ελληνική Έκδοση) (2011). Μηχανισμοί της Εξέλιξης-Εξελικτική Ιστορία της Βιολογικής Ποικιλότητας (ΒΙΟΛΟΓΙΑ, τόμος ΙΙ), Παν/κες Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο.
3. Barton NH et al. (Ελληνική Έκδοση) (2013). ΕΞΕΛΙΞΗ, Εκδόσεις Utopia, Αθήνα.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
1. Futuyma D. (1991). Eξελικτική Βιολογία. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
2. Dawkins R. (Ελληνική έκδοση) (2008). Ο τυφλός ωρολογοποιός. Εκδόσεις Κάτοπτρο, Αθήνα.
3. Shubin N. (Ελληνική έκδοση) (2009). Το ψάρι μέσα μας. Εκδόσεις Κάτοπτρο, Αθήνα.
4. Αλαχιώτης Σ.Ν. (2007). Εισαγωγή στην Εξέλιξη. Εκδόσεις Α.Α. Λιβάνη, Αθήνα.